مجازات تشویش اذهان عمومی چیست؟
اخیرا برخی اظهارات غیرمتعارف کارشناسان و مهمانان برنامه های تلویزیونی، واکنش های تندی در میان مخاطبان به ویژه در شبکه های اجتماعی ایجاد کرده و به نوعی موجب جریحه دار شدن و نگرانی در اذهان عمومی شده است.
اظهارات مجری خانم در شبکه افق، اظهارات توهین‌آمیز محمد صادق کوشکی نسبت به یکی از فیلمنامه‌نویسان و کارگردانان و ادعای عرضه شیرهای پاستوریزه آلوده به سم آفلاتوکسین از سوی یک کارشناس در برنامه زنده تلویزیونی از جمله این موارد است.
عبدالصمد خرمشاهی روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار قضائی ایرنا درباره اینکه آیا مدعی العموم می تواند در این خصوص ورود کند یا نه اظهار داشت: آحاد مردم در مقابل قانون یکسان هستند و قانون مجازات اسلامی وقتی وضع شد برای اقشار خاصی وضع نشد بلکه همه از هر قشر، طبقه، صنف با هر موقعیت اجتماعی و هر مقام و گرایش سیاسی اگر برخلاف قانون عملی مرتکب شوند یا سخنی بگویند که عنوان مجرمانه داشته باشد، اصل عدالت ایجاب می کند که مورد تعقیب قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: در قانون مجازات اسلامی تصریح شده «هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت راساً یا به عنوان نقل‌قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به‌غیر وارد شود یا نه، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از ۲ ماه تا ۲ سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود.»
خرمشاهی یادآور شد: برخی مسائل جنبه خصوصی دارد بنابراین تا مدعی یا شاکی خصوصی ورود نکند به لحاظ قضائی پیگیری نمی شود اما در برخی موارد دیگر، دادستان یا مدعی العموم باید ورود کند و این موارد به لحاظ قانونی و حقوقی کاملا در قانون تصریح شده است و ابهامی در این خصوص وجود ندارد.
این حقوقدان درباره مجازات عنوان مجرمانه تهدید در قانون مجازات اسلامی گفت: در ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی به صراحت آمده است، هر گاه فردی، دیگری را به هر نحو، به قتل، ضرر نفسی، شرافتی، مالی یا به افشای سری، نسبت به خود یا بستگان او تهدید کند، اعم از اینکه به واسطه این تهدید تقاضای وجه، مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را کرده یا نکرده باشد، مجازات فرد مجرم تا ۷۴ ضربه شلاق یا حبس از ۲ ماه تا ۲ سال است.
خرمشاهی درباره مجازات توهین، افترا و هتک حرمت در قانون مجازات اسلامی افزود: در ماده ۶۹۷ این قانون آمده هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را صریحاً نسبت دهد یا آنها را منتشر کند مطابق قانون آن امر جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت کند جز در مواردی که موجب حد است به یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق یا یکی از آنها حسب مورد محکوم می شود.
این وکیل دادگستری اظهار داشت: از هر منظر بنگریم، عاقلانه این است که در این اوضاع روحی و روانی جامعه افراد با گرایش های مختلف سیاسی و جناحی ملاحظه کنند، هر سخنی را به زبان نیاورند و اعتدال داشته باشند زیرا اظهارات و اظهارنظرهای افراد ضمن اینکه تبعات روحی و معنوی برای جامعه دارد ممکن است بار اقتصادی هم داشته باشد.
وی تصریح کرد: علاقه مندان به نظام باید از هر حیث رفتار و کردار منطبق با مصلحت ها و منافع نظام داشته باشند و اگر نیت خیر هم دارند نباید به گونه ای عمل کنند که موجب جریحه دار شدن افکار عمومی شود.
