در روز ۱۹ ژانویه ۱۹۹۰ برابر با ۲۹ دی ۱۳۶۸ همزمان با فروپاشی نظام شوروی سابق جمع بسیار زیادی از مردم مسلمان آذربایجان با برچیدن موانع مرزی به خاک جمهوری اسلامی ایران سرازیر شدند که این اقدام با استقبال مردم مسلمان و غیور مرزنشینان ایرانی مواجه گردید.
این روز به نام روز همبستگی آذریهای مسلمان جهان نامگذاری شده و هر سال گرامی داشته میشود.
آیت الله سیدحسن عاملی شامگاه یکشنبه در مراسم گرامیداشت این روز افزود : این واقعه همه توطئههای بدخواهان سرزمین ایران را که با توسل به انواع تحریفات تاریخی و نیز رواج فرهنگ غرب در میان آذریها سعی در از میان برداشتن دین اسلام و لطمه زدن به یکپارچگی سرزمین باعظمت ایران را داشتند نقش بر آب کرد.
وی افزود : شاه اسماعیل صفوی که از اردبیل برخاسته بود با ایمان، شجاعت و درایت خود توانست کشور ملوک الطوایفی ایران را یکپارچه کرده و تشیع را به عنوان مذهب رسمی این سرزمین اعلام کند.
وی با اشاره به اینکه سرزمین ایران از زمان صفویه و شاه اسماعیل صفوی پس از یکپارچگی مراحل پیشرفت خود را آغاز کرد و این روند در دوره نادرشاه افشار نیز ادامه یافت افزود : با تاسف در دورههای بعد به خاطر نالایقی حکام ایران ازجمله قاجاریه ایران آن عظمت و شکوه گذشته خود را به تدریج ازدست داد.
او برپایی اینگونه همایشها و فراهم شدن زمینه صحبت درباره عزیزان آذری زبان سراسر دنیا را که مظهری از دیانت؛ غیرت و شجات هستند را یک اقدام پسندیده دانست.
رییس شورای فرهنگ عمومی استان اردبیل افزود : از میان آذریهای مسلمان انسان ها و شخصیتهای بزرگ و برجسته ای از علامه طباطبایی به عنوان ارایه دهنده خدمات ارزشمند به قرآن مجید و نیز علامه امینی به عنوان بزرگترین خادم اهل بیت (ع) گرفته تا نظامی گنجوی و ...برخاسته اند که بطور قطع نقطه اشتراک میان همه آذریهای مسلمان جهان محسوب میشوند.
او با بیان اینکه جمعیت بسیاری زیادی از برادران آذری در نقاط دور و نزدیک دنیا سکونت دارند ادامه داد : اینکه هر کدام از این عزیزان رهبر معظم انقلاب اسلامی را به عنوان رهبر و هدایتگر خود میدانند افتخار بزرگی برای مردم ایران اسلامی است.
وی در پایان با تاکید بر خدمات صفویه و قزلباش ها به دین اسلام و نیز سرزمین پهناور ایران از مدیران ارگانهای ذیربط خواست تا میدانی را در حوالی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی به عنوان میدان قزلباشها نامگذاری کنند.
شعرخوانی و نیزط اجرای سرود در گرامیداشت روز ۱۹ ژانویه و نیز خدمات شاه اسماعیل صفویه از برنامه های جنبی این مراسم که در سالن اجتماعات نگارخانه خطایی اردبیل ترتیب یافت بودند.
چند میلیون آذربایجانی وارد ایران شدند؟