معاهده انفجارهاي هسته‌اي صلح‌آميز (1976)
PEACEFUL NUCLEAR EXPLOSION TREATY (PNET) 1976
آفتاب‌‌نیوز : 
موافقتنامه‌اي است كه مقرراتي در باب انفجارهاي هسته‌اي كه در خارج از سايت‌هاي ثابت و مشخص آزمايش (هسته‌اي) صورت مي‌گيرد، وضع مي‌كند. اين موافقتنامه كه عنوان رسمي آن «معاهده ميان ايالات متحده آمريكا و اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي در باب انفجارهاي هسته‌اي زيرزميني براي مقاصد صلح‌آميز» است از مذاكراتي كه براي انعقاد معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي (1974) برگزار كرده بودند نشأت مي‌گيرد. معاهده انفجارهاي هسته‌اي صلح‌آميز با معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي به دو طريق مرتبط است. از نظر مدت اعتبار (اعتبار هر دو پنج سال است) و اينكه بي اعتبار شدن يكي از آنها، ديگري را خود به خود بي‌اعتبار مي‌كند. اين معاهده آزمايش‌هاي هسته‌اي صلح‌آميز را كه قدرت انفجاري آنها از 150 كيلوتن تجاوز كند منع مي‌كند، مگر آنكه اين قبيل آزمايش‌ها را به موجب مفاد معاهد منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي انجام دهند. در اين معاهده نظارت بر آزمايش‌هاي هسته‌اي «گروهي» كه از 150 كيلوتن فراتر روند پيش‌بيني شده است تا يقين حاصل شود كه هر جزء «آزمايش‌ها» از اين محدوده در نخواهد گذشت. هر طرف بايد درباره اين آزمايش‌ها اطلاعات لازم را به طرف ديگر عرضه بدارد و «بازرسي و نظارت» و دسترسي (به) سايت‌هاي آزمايش‌هاي هسته‌اي‌اش را اجازه دهد. (نگاه كنيد به معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته‌اي، معاهده منع محدود آزمايش‌هاي هسته‌اي، معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي).
معاهده انفجارهاي هسته‌اي صلح‌آميز را به عنوان مكمل معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي تدوين كرده‌اند تا از احتمال استفاده از آزمايش‌هاي هسته‌اي «صلح‌آميز» براي تهيه سلاح و به عبارت ديگر ناديده انگاشتن موافقتنامه معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي جلوگيري كنند. مدت اعتبار هر دو معاهده 5 سال بود و اگر يكي از طرف‌ها 6 ماه پيش از تاريخ انقضاء آن قصد خود را براي خروج از آنها اعلام نمي‌كرد اعتبار معاهدات خود به خود (براي 5 سال ديگر) تمديد مي‌شد. اما هيچ يك از اين دو معاهده پيش گفته لازم‌الرعايه نشد زيرا سناي ايالات متحده از تصويب آنها خودداري كرد. با وجود اين، هر دو ابرقدرت گفته‌اند كه ممنوعيت‌هاي كلي معاهدات را رعايت مي‌كنند. اما به دليل تصويب نشدن معاهدات، اطلاعات پيش‌بيني شده را مبادله نكرده‌اند. هر دو موافقتنامه در واقع قرباني «لغزش» به سوي جنگ سرد بوده‌اند كه در واپسين سال‌هاي حكومت كارتر آغاز شده بود. تهاجم شوروي‌ها به افغانستان (1979) تير خلاص اين دو معاهده بود. معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته‌اي، هم كه قرار بود بر جاي اين دو موافقتنامه بنشيند در سال 1980، با شكست كامل گفت وگوها، يكسره به بوته فراموشي سپرده شد.
موافقتنامه‌اي است كه مقرراتي در باب انفجارهاي هسته‌اي كه در خارج از سايت‌هاي ثابت و مشخص آزمايش (هسته‌اي) صورت مي‌گيرد، وضع مي‌كند. اين موافقتنامه كه عنوان رسمي آن «معاهده ميان ايالات متحده آمريكا و اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي در باب انفجارهاي هسته‌اي زيرزميني براي مقاصد صلح‌آميز» است از مذاكراتي كه براي انعقاد معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي (1974) برگزار كرده بودند نشأت مي‌گيرد. معاهده انفجارهاي هسته‌اي صلح‌آميز با معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي به دو طريق مرتبط است. از نظر مدت اعتبار (اعتبار هر دو پنج سال است) و اينكه بي اعتبار شدن يكي از آنها، ديگري را خود به خود بي‌اعتبار مي‌كند. اين معاهده آزمايش‌هاي هسته‌اي صلح‌آميز را كه قدرت انفجاري آنها از 150 كيلوتن تجاوز كند منع مي‌كند، مگر آنكه اين قبيل آزمايش‌ها را به موجب مفاد معاهد منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي انجام دهند. در اين معاهده نظارت بر آزمايش‌هاي هسته‌اي «گروهي» كه از 150 كيلوتن فراتر روند پيش‌بيني شده است تا يقين حاصل شود كه هر جزء «آزمايش‌ها» از اين محدوده در نخواهد گذشت. هر طرف بايد درباره اين آزمايش‌ها اطلاعات لازم را به طرف ديگر عرضه بدارد و «بازرسي و نظارت» و دسترسي (به) سايت‌هاي آزمايش‌هاي هسته‌اي‌اش را اجازه دهد. (نگاه كنيد به معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته‌اي، معاهده منع محدود آزمايش‌هاي هسته‌اي، معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي). معاهده انفجارهاي هسته‌اي صلح‌آميز را به عنوان مكمل معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي تدوين كرده‌اند تا از احتمال استفاده از آزمايش‌هاي هسته‌اي «صلح‌آميز» براي تهيه سلاح و به عبارت ديگر ناديده انگاشتن موافقتنامه معاهده منع آزمايش‌هاي هسته‌اي آستانه‌اي جلوگيري كنند. مدت اعتبار هر دو معاهده 5 سال بود و اگر يكي از طرف‌ها 6 ماه پيش از تاريخ انقضاء آن قصد خود را براي خروج از آنها اعلام نمي‌كرد اعتبار معاهدات خود به خود (براي 5 سال ديگر) تمديد مي‌شد. اما هيچ يك از اين دو معاهده پيش گفته لازم‌الرعايه نشد زيرا سناي ايالات متحده از تصويب آنها خودداري كرد. با وجود اين، هر دو ابرقدرت گفته‌اند كه ممنوعيت‌هاي كلي معاهدات را رعايت مي‌كنند. اما به دليل تصويب نشدن معاهدات، اطلاعات پيش‌بيني شده را مبادله نكرده‌اند. هر دو موافقتنامه در واقع قرباني «لغزش» به سوي جنگ سرد بوده‌اند كه در واپسين سال‌هاي حكومت كارتر آغاز شده بود. تهاجم شوروي‌ها به افغانستان (1979) تير خلاص اين دو معاهده بود. معاهده منع جامع آزمايش‌هاي هسته‌اي، هم كه قرار بود بر جاي اين دو موافقتنامه بنشيند در سال 1980، با شكست كامل گفت وگوها، يكسره به بوته فراموشي سپرده شد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید