مردم سال آینده چقدر یارانه نقدی می‌گیرند؟
براساس مصوبه هفته گذشته کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی از سال آینده با ترکیب یارانه نقدی و معیشتی، یارانه واحدی به مشمولان پرداخت می‌شود که رقم آن درمجموع به 72 هزار تومان می‌رسد. این کمیسیون با تغییر کامل الگوی پرداخت یارانه مصوب کرد که از سال 1399 یارانه نقدی و یارانه معیشتی با یکدیگر ادغام و در ماه یک نوبت یارانه به حساب سرپرستان خانوار واریز شود. علاوه بر ادغام و ترکیب دو یارانه جداگانه‌ای که هم‌اکنون به مشمولان پرداخت می‌شود، این کمیسیون تعداد مشمولان و همچنین مبلغ یارانه را نیز تغییر داد. براین اساس تعداد افراد مشمول از 60 میلیون نفر به 78 میلیون نفر افزایش یافته و میزان یارانه معیشتی به 27 هزار تومان نزول کرده است.
این درحالی است که هم‌اکنون 78 میلیون ایرانی از هشت سال پیش ماهانه به ازای هر نفر 45 هزار و 500 تومان یارانه نقدی بابت قانون هدفمندی یارانه‌ها دریافت می‌کنند. پس از اجرای طرح اصلاح قیمت بنزین که به رشد نرخ این فرآورده نفتی منجر شد، حدود 60 میلیون نفر نیز ماهانه یارانه معیشتی می‌گیرند که رقم آن نسبت به تعداد اعضای خانوار متفاوت است. به طوری که خانواده یک نفره 55 هزار تومان، خانواده دو نفره 103 هزار تومان، خانواده سه نفره 138 هزار تومان، خانواده 4 نفره 172 هزار تومان و خانواده پنج نفره و بیشتر 205 هزار تومان یارانه معیشتی دریافت می‌کنند.
آن‌طور که سخنگوی کمیسیون تلفیق اعلام کرده است، برای پایان دادن به اعتراض کسانی که مشمول یارانه معیشتی جدید قرار نگرفته‌اند، هر دو یارانه نقدی و معیشتی را با هم ترکیب و به ازای هر نفر 72 هزار تومان یارانه تجمیعی پرداخت می‌شود که در نگاه نخست افزایش هم دارد، اما محاسبه اعداد و ارقام و آن‌گونه که سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه می‌گوید: یارانه ترکیبی نه تنها افزایش ندارد بلکه با کاهش قابل توجهی هم روبه‌رو می‌شود.
براساس توضیحات مژگان خانلو، هم‌اکنون 42 هزار میلیارد تومان به‌عنوان یارانه نقدی میان 78 میلیون نفر توزیع می‌شود که مبلغ آن برای هر مشمول به 45 هزار و 500 تومان می‌رسد. با اجرای طرح اصلاح قیمت بنزین نیز 31 هزار میلیارد تومان میان 60 میلیون مشمول توزیع می‌شود. درحالی که یارانه نقدی با رقم ثابتی برای هر مشمول پرداخت می‌شود، دولت یارانه معیشتی را بر اساس بعد و تعداد افراد خانوار پرداخت می‌کند.
بدین ترتیب مجموع منابعی که برای یارانه نقدی و معیشتی وجود دارد به 73 هزار میلیارد تومان می‌رسد که اگر به‌صورت مساوی بین 78 میلیون نفر یعنی جمعیتی که هم‌اکنون یارانه نقدی می‌گیرند، توزیع شود به هر نفر ماهانه حدود 72 هزار تومان می‌رسد. این درشرایطی است که در حال حاضر فردی که یارانه نقدی و معیشتی دریافت می‌کند بیش از این رقم دریافت می‌کند.
به طوری که هم‌اکنون هر فرد ماهانه 45 هزار و 500 تومان یارانه نقدی دریافت می‌کند که حتی با درنظر گرفتن خانواده تک نفره ماهانه 55 هزار تومان هم یارانه معیشتی دریافت می‌کند که مجموع این دو یارانه برای یک نفر به بیش از 100 هزار تومان می‌رسد که 28 هزار تومان بیش از رقم 72 هزار تومان مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه مجلس است. حال اگر این فاصله را برای خانوارهای پرجمعیت‌تر محاسبه کنیم اختلاف قیمت به مراتب بیشتر می‌شود. بنابراین هر چند در مصوبه کمیسیون تلفیق 18 میلیون یارانه بگیر نقدی که در لیست یارانه معیشتی قرار ندارند به فهرست یارانه تجمیعی اضافه می‌شوند، اما 60 میلیون نفری که هم‌اکنون هر دو یارانه را دریافت می‌کنند ماهانه بین 28 تا 72 هزار تومان کمتر یارانه می‌گیرند.
درواقع این مصوبه به زیان مشمولان فعلی هر دو یارانه که عمدتاً جزو دهک‌های پایین درآمدی هستند و به سود 18 میلیون نفری که مشمول یارانه معیشتی نشده‌اند، خواهد شد. حال اینکه آیا مصوبه کمیسیون تلفیق اجرا می‌شود یا همین روند فعلی و نظر دولت ادامه می‌یابد به صحن علنی مجلس و شورای نگهبان بستگی دارد.
در صورتی که مصوبه کمیسیون تلفیق در صحن علنی مجلس با رأی مثبت اکثر نمایندگان مواجه شود و در نهایت شورای نگهبان هم با آن موافقت کند، این مصوبه به قانون تبدیل می‌شود و دولت موظف است آن را اجرا کند.
اما اگر توضیحات دولت مبنی براینکه این مصوبه به نفع یارانه بگیران اصلی نیست مورد توجه قرار گیرد و مصوبه رأی نیاورد همین روال فعلی ادامه خواهد یافت.
