کرونا چه مشاغلی را بیشتر تهدید می‌کند؟
«تمام کادر درمان بدون تجهیزات کامل در دل حادثه هستند» این جمله مرد پرستاری در یکی از مراکز آموزشی درمانی بیمارستانی دولتی است. او درباره وضعیت کاری این‌روزهای‌شان، می‌گوید:« تمام مرخصی‌ها لغو شده. وسایل محافظ شخصی بسیار کم هستند. برای گرفتن ماسک ساده کاغذی باید منتظر بود.»
این پرستار ادامه می‌دهد: «محلول شست‌وشوی دست(هندراب) به شدت کمیاب و سهمیه‌بندی شده. خیلی از پزشک‌ها برای شرح حال گرفتن از بیمارها خودشان نمی‌آیند، انترن‌ها و رزیدنت‌ها را می‌فرستند. بعضی از پزشک‌ها هم هستند که خودشان برای خودشان وسایل محافظ فردی گرفته و به بیمارستان آورده‌اند.»
پزشکان، پرستاران و اعضای کادر درمانی، بیشتر از تمام مشاغل دیگر در معرض خطر کرونا هستند. تا کنون گزارش‌های تایید شده‌ای نیز از ابتلای آن‌ها اعلام شده است. حتی «محمدرضا قدیر» رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم نیز روز گذشته به دلیل تماس مکرر با بیماران دارای کرونا قرنطینه شد. نرجس خانعلی‌زاده، پرستار ۲۵ ساله‌ای نیز شب گذشته بر اثر ویروس کرونا درگذشت. یکی از دوستان او می‌گوید:«باورم نمی‌شود. همین دیروز با من تماس گرفت و گفت که خیلی مراقب باش، این ویروس خیلی خطرناک است. نرجس فداکاری کرد.»
با این وجود، بسیاری از پرستاران از نبود امکانات و تجهیزات مراقبت شخصی گلایه دارند. پرستاری در یکی از بیمارستان‌های دولتی می‌گوید: «دیروز یکی از پرستاران بخش آی‌سی‌یو در اعتراض به کمبود پکیج حفاظت فردی استعفا داد. دو نفر هم شیفت را ترک کردند. همه به آن‌ها حق می‌دهند اما هنوز دارند کار می‌کنند. گویا باید به همین ماسک و دستکش اکتفا کنیم.»
اما پرستاری دیگر که در بیمارستان مسیح دانشوری خدمت می‌کند، می‌گوید:«ما همه امکانات حفاظتی به اندازه کافی داریم. روزهای سختی است ولی ما وظایف زیادی داریم که برای آن سوگند خورده‌ایم. در معرض خطر هستیم اما باید وظیفه‌مان را انجام دهیم. این را که می‌گویند تجهیزات نیست، من قبول ندارم.» پرستاری نیز عکس زیر را از خودش در توییتر منتشر کرده و در شرح آن نوشته است:«شما فقط از کرونا اسم و جوک می‌خونین. من این شکلی میرم بالای سر موارد مشکوک به کرونا. حق اعتراض هم ندارم. من یه پرستارم که با هزار تا مشکل کاری و زندگی شخصی، ۸ ماهه که اضافه کارم رو هم نگرفتم.»
کارگران ساختمانی
در یکی از محلات غرب تهران، مجموعه برج‌های ۸۰۰ واحدی در حال تکمیل ساخت است. کارگران آن با تمام ظرفیت کار می‌کنند و در محوطه آن، چند ماشین سنگین مشغول ساخت فضای سبز هستند. چهره‌های کارگران نشان می‌دهد که از شهرهای مختلف کشور و از کشور همسایه در یک محیط دور هم جمع شده‌اند. هیچ‌کدام از آن‌ها نه ماسکی به صورت دارند و نه هیچ توصیه بهداشتی دیگری را رعایت می‌کنند. سازنده برج، با بنز خوش‌رنگی مشغول بازدید از پروژه‌اش است و به خریداری که حاضر نمی‌شود با او دست بدهد، می‌گوید:«آقا این حرف‌ها را جدی نگیرید. کرونا چیزی نیست، این‌ها شلوغش کرده‌اند. این همه سر و صدا می‌کنند تا دارو بفروشند. من نه کارم را تعطیل می‌کنم و نه برای کارگرها ماسک تهیه می‌کنم.» این سازنده، باید ۸۰۰ واحد پیش‌فروش شده را تا آخر اردیبهشت ماه به صاحبانش تحویل دهد و در هیچ شرایطی حاضر نیست که کار را به وقفه اندازد.
کارگران ساختمانی، صاحبان یکی از شغل‌هایی هستند که در معرض بیشترین خطر انتقال کرونا قرار دارند. هر کدام از آن‌ها نیز به شهرهای مختلفی رفت‌وآمد دارند.
ساختمان‌سازی در شرق تهران که مشغول ساخت ساختمانی ۷ طبقه است، می‌گوید:«نمی‌توانم کار را عقب بیندازم. اما راستش ترسیده‌ام. شاید با خریداران صحبت کنم و کارگرها را تعطیل کنم. دیروز سر ساختمان بودم و با همه کارگرها در ارتباط بودم، امروز یکی از آن‌ها زنگ زده و می‌گوید که تب و لرز شدید و بدن‌درد دارد، نمی‌تواند سر کار بیاید. همان دو دقیقه پشت تلفن هم سرفه‌های بدی می‌کرد. نشانه کروناست دیگر، نه؟»
آرایشگرها
«به دلیل شیوع بیماری کرونا و حفظ سلامتی شما و پرسنل، سالن تا روز چهارشنبه ۷ اسفندماه تعطیل است.» این پیامی است که یکی از سالن‌های آرایش و زیبایی معروف شمال تهران در صفحه اینستاگرامی خود گذاشته است.
زن میان‌سالی که در این سالن مشغول کار است و خدمات ناخن انجام می‌دهد، می‌گوید:«کاری که من انجام می‌دهم، مدام با دست مشتری‌ها تماس دارم و در فاصله نزدیک به هم می‌نشینیم. همیشه و پیش از این ماجرای کرونا هم دستکش لاتکس دستم می‌کردم، اما الان واقعا ترسناک است. آدم نمی‌داند هر مشتری که می‌آید، کجا بوده و با چه کسی تماس داشته است. دم عید هم هست، تعداد مشتری‌ها زیاد است.»
اما دختر جوانی که در این سالن خدمات رنگ مو انجام می‌دهد، می‌گوید:«من مشتری‌هایم خیلی زیاد هستند. دم عید هم که زمان اصلی کار ماست. من خودم حداقل روزی برای سه نفر کار رنگ و لایت انجام می‌دهم. ضرر هنگفتی می‌کنیم. بعید می‌دانم که هفته‌های آینده این تعطیلی ادامه داشته باشد. می‌دانم شغل‌مان زیاد در معرض خطر است اما با رعایت توصیه‌ها، فکر نمی‌کنم مشکلی پیش آید.»
اما سالن دیگری در غرب تهران، در صفحه اینستاگرامی خود فیلم‌هایی از ضدعفونی و استریل کردن تمام سالن و لوازم آرایشگاهی منتشر کرده است. خانم میان‌سالی که در این سالن خدمات ناخن انجام می‌دهد، می‌گوید:«نه اینکه از کرونا نترسیم، اما آنقدرها هم نمی‌ترسیم! هرکدام‌مان هزار جور مشکل داریم، نمی‌توانیم کار را را تعطیل کنیم. مدام در حال ضدعفونی و استریل وسایلمان هستیم. با ماسک و دستکش کار می‌کنیم. حواس‌مان هم به علائم مشتری‌ها، خیلی جمع است.»
صاحبان مشاغل آرایشگاهی، در میان مشاغلی جای می‌گیرند که در معرض بیشترین خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند. هر سالنی نیز راهکار متفاوتی را استفاده کرده است. اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که بیشتر سالن‌ها از تعطیلی اجتناب کرده‌اند و کارمندان آن‌ها با رعایت تمام نکات بهداشتی و با وسواس بهداشتی، کار روزمره‌شان را ادامه می‌دهند.
بانکداران
تمام مشاغلی که با ارباب رجوع سر و کار دارند، در معرض خطر کرونا هستند. بانکداران نیز یکی دیگر از این صاحبان مشاغل هستند.
مردی که در یکی از شعبه‌های بانک ملت کار می‌کند، می‌گوید: «از روز شنبه، تعداد مراجعان حضوری کمتر شده اما باز هم مراجعه به ما خیلی زیاد است. نه اینکه بگویم نمی‌ترسیم، اما دستکش و ماسک کافی در اختیار داریم و هر روز به همین شکل کار می‌کنیم. میزهایمان هم مدام ضدعفونی می‌شود.»
خانمی نیز که در یکی از شعبه‌های بانک پارسیان کار می‌کند، می‌گوید: «سعی می‌کنیم کمترین تماس را با مراجعان داشته باشیم. مراجعه مردم نیز کمتر شده است.
در یکی از شعب بانک ملی، تعداد زیادی از مراجعان منتظر هستند؛ فقط یک باجه از چهار باجه کار می‌کند؛ زن جوانی که از انتظارِ بیش از حد، خسته شده است، دست به گلایه می‌زند که چرا باجه‌های بیشتری را فعال نمی‌کنید؛ تحویلدار بانک همانطور که بدون دستکش و ماسک، پول می‌شمارد می‌گوید دو نفر از همکارانمان کرونا گرفته اند و مرخصی هستند.
یک نفر از مشتریان خطاب به کارمند بانک می‌گوید «شما چرا نکات بهداشتی را رعایت نمی‌کنید؟ اینطور پیش برود شما هم فردا پس‌فردا کرونا می‌گیرید»؛ کارمند بانک همانطور که مشغول کار است، می گوید: «با دستکش هم نمی‌شه پول شمرد؛ همین الان هم مردم شاکی هستند، اگر کندتر کار کنیم که دیگه هیچی».
نگهبان‌های اماکن شلوغ
نگهبان مقابل در ورودی باشگاه ورزشی انقلاب، با ماسک و دستکش کارت‌های ورودی اعضا را از پنجره ماشین‌ها از آن‌ها می‌گیرد و ورودشان را ثبت می‌کند. این نگهبان می‌گوید:«از شنبه تا به امروز که وضعیت کرونا وخیم شده، من اصلا ندیده‌ام که کسی دستکش دستش باشد. فقط بعضی‌ها به صورت‌شان ماسک می‌زنند. در هر یک ساعت، من از بیشتر از ۴۰ نفر کارت می‌گیرم و در کارتخوان می‌کشم. نه من، همه نگهبان‌هایی که با مردم سر و کار دارند، می‌ترسند. فکر می‌کنم این دستکش که مجموعه استفاده آن را اجباری کرده، کمک بزرگی باشد».
رانندگان تاکسی
راننده یکی از تاکسی‌های اینترنتی، با وسواس مسافری را که در حال سوار شدن است، نگاه می‌کند. مسافر عطسه کوتاهی می‌کند و راننده با چهره‌ای مضطرب، ماسک را روی صورت خود مرتب می‌کند. او می‌گوید:«سعی می‌کنم کمتر کار کنم، اما زندگی خرج دارد. نمی‌شود هیچ کاری نکرد. مسافرها بیشتر خودشان رعایت می‌کنند، اما آدم نمی‌داند که از ماسک‌دارها بترسد و با خودش فکر کند که شاید مریض هستند، یا از آن‌هایی که ماسک نزده‌اند.»
در مرکز شهر، پیرمردی با ماسک و دستکش لاتکس کنار سمند زرد رنگش ایستاده و منتظر پر شدن جای دو مسافر خالی است، تا به راه افتد. او می‌گوید:«ما راننده تاکسی‌ها که همیشه در اوج بیماری و آلودگی هستیم. فقط مربوط به الان نیست. مگر آلودگی هوا کم داریم؟ کم رفقایمان را به خاطر آلودگی هوا از دست نداده‌ایم. کرونا هم مثل همه چیزهای دیگر که بیشتر از همه زورش به ما می‌رسد.»
دو مسافر جدید با ماسک سوار می‌شوند و راننده در حال سوار شدن می‌گوید:«مردم خودشان رعایت می‌کنند. من هم مدام فرمان را ضدعفونی می‌کنم.»
بازاری‌ها
مزون لباسی در شمال تهران، فیلم‌های کوتاهی از نحوه ورود به مزون در اینستاگرام خود منتشر کرده است تا خیال مشتری‌هایش را راحت کند. زنی پشت یک میز نشسته و دستگاه تب‌سنج دارد. تب هرکسی را که وارد می‌شود کنترل می‌کند و بعد از استفاده از مواد ضدعفونی دست و ماسک، اجازه ورود می‌دهد. صاحب مزون می‌گوید:«هر روز همه‌جا را ضدعفونی می‌کنیم و کاملا مراقبت می‌کنیم تا خیال مشتری‌ها راحت باشد. خیال خودمان بیشتر. تعداد مشتری‌های ما خیلی زیاد است و از همه جا هم می‌آیند. ویروس برای ما خیلی خطرناک است اما همه تلاش‌مان را می‌کنیم. نمی‌توانیم کار و زندگی‌مان را تعطیل کنیم.»
فروشنده‌ای که در فروشگاه لباسی در غرب تهران فعالیت می‌کند، می‌گوید:«مشتری‌هایمان نسبت به ده روز پیش خیلی کمتر شده اما همین تعدادی هم که هر روز وارد فروشگاه می‌شوند، واقعا می‌ترسم.»
خانمی نیز که در یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای کار می‌کند، می‌گوید:«این چند روز مردم برای خرید هم هول شده بودند و ازدحام خیلی زیاد بود. واقعا می‌ترسیدیم. ولی خب چه کار کنیم؟ نمی‌توانیم سر کار نیاییم. ماسک و دستکش داریم، ولی مگر چقدر می‌تواند در طول روز با این همه هجوم مردم، از ما مراقبت کند؟»
به قول «ایرج حریرچی» معاون کل وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - که از ابتلای خود به بیماری کرونا خبر داده است - «این ویروس دموکرات است و مسوول و غیرمسوول نمی‌شناسد» اما بعضی شغل‌ها را بیشتر تهدید می‌کند. پزشکان، پرستاران، بانکداران، کارگران ساختمانی، آرایشگران، نگهبانان اماکن شلوغ، فروشندگان،
