کروناویروس سه هفته ای است که ایران را در تب و تاب فرو برده و هر روز در مورد این ویروس و این بیماری نوظهور بمباران خبری می شویم. حالا در جدیدترین اخبار به مردم هشدار میدهند که پایین بودن سطح ویتامین دی بدن، عاملی برای ابتلا به این ویروس مرموز است، اما افراد ممکن است بدون مطالعه و با مصرف خودسرانه و بیرویه این ویتامین به بدن خوب آسیب بزنند.
به راستی داستان ویتامین دی و ابتلا به کرونا چیست؟
ویتامین D یا ویتامین آفتاب، یک ویتامین محلول در چربی است که از طریق تنظیم هوموستاز کلسیم و فسفات نقش مهمی در متابولیسم استخوان ایفا می کند. تحقیقات نشان می دهد، ممکن است این ویتامین در تنظیم سیستم ایمنی نیز نقش مهمی داشته باشد، میزان انسولین خون را تنظیم میکند و موجب کنترل دیابت میشود، عملکرد ریهها و سلامت قلبی و عروقی را حمایت میکند و بر روی ژنهایی که در رشد سرطان نقش دارند، اثر میگذارد.
ویتامین D در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید توسط بدن تولید میشود، اما در برخی مواد خوراکی همچون ماهی روغنی، تخم مرغ، لبنیات و مواد غذایی غنی شده نیز یافت می شود.
حالا سازمان بهداشت جهانی در یافته های خود هشدار می دهد که کمبود این ویتامین ممکن است خطر عفونت کرونا ویروس جدید را افزایش دهد، اما از سویی دیگر از مردم می خواهد از مصرف خودسرانه این ویتامین بپرهیزند.
سویه جدید کروناویروس که اکنون کووید-۱۹ نام دارد و از ووهان چین سرچشمه گرفته، باعث ایجاد مشکلات بهداشتی و تنفسی و در برخی موارد مرگ بیمار می شود. کارشناسان می گویند کروناویروس یک بیماری عفونت تنفسی است و علائمی شبیه به آنفلوآنزا یا سرماخوردگی دارد. ممکن است تعجب کنید که چگونه این مسئله با کمبود ویتامین D مرتبط است.
مطالعات مشاهده ای گذشته و اخیر، رابطه بین عفونت های دستگاه تنفسی مانند برونشیت یا سرماخوردگی و کمبود ویتامین D را نشان داده است. ویتامین D گذشته از سالم و قوی نگه داشتن استخوانها، تقویت سیستم ایمنی بدن را نیز برعهده دارد. یک سیستم ایمنی قوی می تواند با اثر بخشی بیشتر با باکتری ها و ویروس های بیماری زا مبارزه کند.
مطالعات نشان می دهد که ویتامین D به طور مستقیم با سلول های مسئول مبارزه با عفونت در تعامل است. به همین دلیل محققان نتیجه می گیرند که کمبود ویتامین D می تواند خطر ابتلا به عفونت ویروس را افزایش دهد.
با این حال سازمان بهداشت جهانی هشدار می دهد که مصرف بیش از حد مکملهای ویتامین D در مدت طولانی میتواند باعث تجمع کلسیم در بدن و منجر به هیپرکلسمی شود، شرایطی که می تواند استخوانها را تضعیف کند و به قلب و کلیه ها آسیب برساند.
میزان مناسب ویتامین دی در بدن بین ۵۰ تا ۷۰ است
سیدمرتضی صفوی- متخصص تغذیه و علوم غذایی در این خصوص به ایسنا، گفت: اصل ویتامین دی در اثر قرارگرفتن در معرض نور خورشید توسط بدن ساخته می شود و در خوراکی های دریایی مانند ماهی و میگو به وفور و برخی سبزیجات و لبنیات به میزان اندک یافت می شود.
وی افزود: به دلیل اینکه میزان دریافت این ویتامین از طریق خوراکی هایی مانند ماهی و میگو که مملو از ویتامین دی هستند کم است، بنابراین به صورت مکمل برای کسانی که دچار کمبودند، استفاده می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه مکمل های ویتامین دی به صورت قرص های خوراکی و داروی تزریقی در دسترس هستند، تصریح کرد: این مکمل در دوزهای مختلف تجویز می شود که امروزه به صورت یک عدد قرص ۵۰ هزار واحدی بنا به تشخیص پزشک، به صورت هفتگی، دوهفته یکبار و یا ماهی یکبار تجویز می شود.
این متخصص تغذیه و علوم غذایی تاکید کرد: میزان مناسب ویتامین دی در بدن بین ۵۰ تا ۷۰ است، به این معنی که کمتر از ۵۰، نیاز به مصرف مکمل دارند و هرچه میزان ویتامین دی بدن از ۵۰ کمتر باشد نیاز به مصرف بیشتر می شود که بر اساس تجویز پزشک انجام می شود.
صفوی در خصوص تفاوت قرص خوراکی با داروی تزریقی ویتامین دی، گفت: قرص و آمپول این مکمل تفاوتی ندارند و تنها میزان جذب از طریق تزریق سریعتر است و برای کسانی که از کمبود شدید این ویتامین رنج می برند توصیه می شود، درحالیکه تاثیر هر دو نمونه دارو یکسان است.
وی با تاکید براینکه ویتامین دی برای بالابردن سیستم ایمنی بدن ضروری است، اما از مصرف خودسرانه این ویتامین باید اجتناب کرد، خاطرنشان کرد: مصرف زیاد ویتامین دی به دلیل اینکه محلول در چربی است، منجر به مسمومیت در کبد می شود و به قلب و کلیه آسیب می زند باید حتما بر اساس توصیه پزشک مصرف شود.
صفوی با اشاره به تحقیقات پزشکی اظهار کرد: کمبود ویتامین دی ایمنی بدن را پایین می آورد و تحقیقات نشان داده اغلب کسانی که به دلیل کرونا فوت شده اند، میزان ویتامین دی پایین تری داشته و این نشان دهنده این است که کمبود ویتامین دی امکان بالقوه ابتلا به کروناویروس را تشدید می کند.