همکار خبرنگاری نیز از ناپدید شدن نماینده فلان شهر گیلان از ابتدای شیوع ویروس کرونا میگوید، آن یکی به غیبت شهردار شهر دیگری اشاره میکند و همینطور ذکر خیر مسئولانی به میان میآید که در زمان بحران کرونا و نیاز مردم، پناه گرفتن در خانه و حفظ جان عزیز را به حضور در عرصه مسئولیت ترجیح داده اند.
از ابتدای شیوع ویروس کرونا شماری از مسئولان ادارات، سازمانها و نهادهای گیلان به بهانه ابتلا به کرونا از انجام وظایف خود شانه خالی کرده اند. در حالی که پزشکان و پرستاران و دیگر نیروهای بیمارستانها و عدهای از افراد شاغل در دیگر بخشها و خیرین و حتی مردم عادی برای کمک به همنوعان خود وارد میدان شده اند.
البته که احتمال بیمار شدن مدیران نیز وجود دارد، اما آن دسته مدیران مسئولیت ناپذیری که صرفا تمارض کرده اند با این رفتار خود نه تنها انگیزه کارکنان تحت مدیریت خود و در نتیجه وظایف اداره، سازمان یا مجموعه مربوطه و وضعیت جامعه را دچار خلل میکنند بلکه امید مردم برای گذر از بحران را کاهش میدهند. انتقاد از عدم حضور، فعالیت و پاسخگویی مسئولان به شکل گسترده در فضاهای مجازی نیز بازتاب دارد و مردم میپرسند آیا کسی نیست که غیبت این مسئولان را پیگیری کند.
کارمند یکی از ادارات گیلان گفت: در حالی که ما به رغم توصیههای مسئولان بهداشت مبنی بر ماندن در خانه به منظور پیشگیری از ابتلا به کرونا، مجبور به حضور در سر کار هستیم مدیر از زمان بحران تاکنون فقط دیروز برای چند دقیقه در اداره حاضر شده.
وی اظهار داشت: حتی در شرایط معمولی اگر یک کارمند یا کارگر بر سر کارش حاضر نشود مسئول بالا دست او را بازخواست کرده و از او گواهی پزشک درخواست میکند، آیا کسی نیست که رصد کند که این مسئولان بهرهمند از حقوق و مزایای شغل مهم و حساس خود در چنین روزهای سختی که مردم به آنها نیاز دارند کجا بسر میبرند. آیا صرف عنوان کردن این که من کرونا گرفته بودم و در قرنطینه بودم برای از زیر بار مسئولیت شانه خالی کردن کافی است، چه کسی در این شرایط به این موضوع رسیدگی میکند.
حق یا مسئولیت
شنیدن اخباری مبنی بر اینکه برخی مدیران دولتی و نمایندگان مردم گیلان در مجلس شورای اسلامی در دوره فراگیر شدن ویروس کرونا در سطح استان به جای حضور در صحنه به بهانههایی همچون قرنطینه خانگی بودن و یا بیماری، کمترین حضور را در عرصه عمومی داشته اند برآمده از این واقعیت تلخ فرهنگی است که آنها خود را نه مسئول که رییس میدانند.
مجید صیادنورد دانش آموخته دکترای علوم سیاسی با بیان این مطلب گفت: اگر این واقعیت را بپذیریم که در قبال هر حقی مسئولیتی نیز نهفته است در واقع مدیران در قبال هر پست مدیریتی، مسئولیتی نیز در برابر نظام نظارتی، اداری و حکومتی کشور و مهمتر از آن افکار عمومی دارند.
وی تصریح کرد:به عبارت دیگر از منظر مفاهیم علوم سیاسی کار ویژه اصلی مدیران دولتی و نمایندگان مجلس در زمان بحران خود را نمایان میکند این در حالی است که آنها رویه دیگری را پیش روی افکار عمومی و ساختار نظارتی کشور قرار داده اند، موضوعی که مخالف تمام مفاهیم و کارکردهای مورد انتظار از مدیران دولتی و نمایندگان مجلس است؛ بنابراین برای پاسداشت اصل گرامیداشت مدیران مسئول در برابر مدیریت واگذار شده به آنها، و لزوم پاسخگویی مسئولان نزد افکار عمومی و به منظور الگوسازی برای سایر مدیرانی که در این حوزه فعالیت کرده، میکنند، و خواهند کرد؛ بازخواست و تغییر این مدیران در شرایط فعلی امری حیاتی است چرا که استمرار حضور افراد بی کفایت به تشدید بحران انسانی و بحرانهای ناشی از مشروعیت آن دستگاه منجر میشود.
سمنها مرجع نظارتی مردمی
سازمانهای مردم نهاد که برای اهداف اجتماعی، مدنی، اخلاقی، زیست محیطی تشکیل میشوند، بهترین ناظران برای عملکرد مسئولان بشمار میآیند.
محمد کهنسال از اعضای انجمن طرفداران توسعه انزلی در خصوص عدم مسئولیت پذیری برخی مدیران در روزهای بحران گفت: هر صاحب منصبی در هر جایگاهی وظایفی در قبال شهروندان دارد و در شرایط بحرانی انتظار دو چندان است و مسئولان باید در کنار هم تحت نظر مدیران ارشد بحران به هدایت عوامل زیرمجموعه بپردازند.
وی خاطرنشان کرد: بدیهی است بسته به نوع بحران، سهم هر اداره و نهاد عمومی متفاوت است. حال چرا برخی صاحب منصبان که در روزهای خوشی اهل تبلیغ و پروپاگاندا بودند امروز حضوری کم رنگ دارند یا اساسا حضور ندارند؟
وی افزود:به نظر من نخستین دلیل ویژه بودن بحران پیش رو است، حضور در فضای بیرون و مراوده با دیگران یعنی در معرض ابتلای ویروس بودن و اساسا برخی که از قرار گرفتن پشت میز و منصب جز منفعت طلبی شخصی هدف دیگری ندارند بدیهی است که خود را در معرض خطر قرار ندهند.
این کنشگر اجتماعی دلیل دیگر غیبت این افراد را ناتوانی مدیریتی عنوان و تصریح کرد: وقتی در برخی انتصابها و در انتخاب مواردی، چون شهرداران، توانایی و شایستگی مد نظر نیست و ارتباط و لابیهای پشت پرده تعیین کننده است، طبعا کسی بر مسند مینشیند که حتی شایسته مدیریت در شرایط عادی نیست چه رسد به شرایط بحرانی.
کهنسال در ادامه گفت:سومین نکته این است که اساسا این بحران، مانند سیل و زلزله نیست و بی سابقه بوده و تجربه مورد مشابه وجود نداشته و بدیهی است مدیران ضعیف که در کارهای روزمره نیز خلاقیتی ندارند در چنین بحران خاصی قادر به ارائه هیچ اندیشه و طرح مدیریتی نیستند.
این عضو سازمان مردمی دلیل چهارم را در ضعف مدیریت ارشد بحران دانست و افزود: صرف نظر از ابهامات و انتقادات موجود در فرآیند مدیریت موضوع تاکنون و انتقاد در خصوص عدم شفافیت آمار و اطلاعات، نبود برنامه و پروتکل مشخص برای اجزا و ارکان مختلف جامعه کاملا مشهود است، بدیهی است که مدیران استانی و شهری نیز در این مواقع دچار سردرگمی میشوند.
به اعتقاد این فعال اجتماعی آخرین و شاید یکی از مهمترین دلایلی که منجر به در دسترس نبودن برخی مسئولان در متن فعالیت در این روزهای بحرانی باشد این است که نظارت و برخورد در کشور در سالهای گذشته به حداقل سطح خود رسیده و همان لابیهای پشت پرده که جایگاه و میز را در اختیار افراد قرار میدهند از نظارت و برخورد موثر نیز جلوگیری میکنند.
گیلان با دو و نیم میلیون جمعیت، استانی مهم و دارای ظرفیتهای بسیار، اما محروم و دچار مشکلات عدیده محیط زیستی همچون عدم مدیریت مناسب پسماند و فاضلاب و همچنین در معرض بحرانهای طبیعی فراوان از سیل و زمین لرزه گرفته تا حریق جنگلها، بارشهای سنگین برف و زمین لغزش است. حال بحران کرونا نیز بر تمام این مشکلات افزوده شده و مردمان این استان زیبا را را بیش از پیش آزرده ساخته است.
به اعتقاد صاحب نظران بررسی عملکرد مسئولان به ویژه در روزهای سخت به جای ارزشیابیهای صوری و نمایشی الزامی است و منجر به پالایش مدیران نالایق و انتخاب مدیران شایسته، و کارآمد شدن بدنه اجرایی و تصمیم گیری استان و کشور میشود.