گوهریسنا انزانی با بیان اینکه طی روزهای اخیر شاهد بودیم که برخی افراد با وجود توصیهها و هشدار، در این شرایط به مسافرت نوروزی رفتهاند و این رویکرد میتواند ضررهای جبران ناپذیری به همراه داشته باشد، گفت: روان انسانها در برابر اضطراب و استرس قابلیت شگفتانگیزی برای ابداع مکانیسمها دارد تا شخص از آگاه شدن به هیجانات نامطلوب و واقعیتها برحذر شود؛ مکانیسمهای دفاعی به طور ناخودآگاه کمک میکنند که فرد با شرایط سازگار و از واقعیت دور شود.
وی ادامه داد: براساس پژوهشها، مغز انسان افکار ذهن را در مورد مرگ مسدود میکند، در نتیجه افراد به جاودانگی خودشان اعتقاد پیدا میکنند و فکر میکنند مرگ، بیماری و مشکلات تنها برای دیگران است و قرار است زندگی خودشان طولانی باشد. در این شرایط که کروناویروس در حال شیوع است و متخصصان تاکید بر سفر نرفتن دارند، مغز افراد، آنها را از اندیشههای مربوط به بیماری و مرگ محافظت میکند تا آنها بتوانند به زندگی عادیشان برگردند که در حال حاضر نیز شواهد گویای این است که همچنان برخی افراد خرید میکنند، چهارشنبه سوری را اجرا کردهاند و حتی به سفر میروند.
این روانشناس با اشاره به اینکه مکانیسمهای دفاعی شیوههایی هستند که افراد به طور ناخودآگاه در برابر رخدادهای آسیبزا و اضطرابآور به کار میبرند تا ترس و اضطراب خود را به راحتی مدیریت کنند، اظهار کرد: استفاده از ساز و کار دفاعی اشتباه، توانایی کنار آمدن از تهدیدات واقعی را سلب میکند، درک واقعیت ناممکن میشود که این نوع مکانیسم دفاعی کاملا خلاف منطق است. اگر در این شرایط مردم از سازوکارهای دفاعی اشتباه استفاده کنند به نظر میرسد که آسیبهای روانی و جسمانی غیرقابل جبرانی در پی دارد و شاید اگر مردم به این رفتارهای خود یعنی سفر کردن ادامه دهند در پایان نوروز شاهد روزهای بدتری خواهیم بود.
انزانی معتقد است: به نظر میرسد «انکار»، مهمترین مکانیسم دفاعی است که در این شرایط افراد جامعه از آن استفاده میکنند. در این ساز و کار دفاعی، افراد بخشهایی از واقعیت را به دلیل اینکه اضطرابآور است، رد میکنند یا حتی واقعیت را به گونهای تغییر میدهند که با نیازهای درونی آنها سازگار باشد، در نهایت این ساز و کارها باعث میشود تا در برابر کنار آمدن با واقعیت، بلوغ نیافته عمل کنند؛ به مسافرت بروند، خرید کنند و احتمال این که دید و بازدید عید انجام دهند زیاد شود. در واقع این افراد تعارضات درونی خود را با انجام کارهایی مانند سفر، خرید و... که باعث آرامش درونیشان میشود حل و فصل کرده و فکر میکنند بیماری برای آنها اتفاق نمیافتد.
وی افزود: این افراد برای کارهای اشتباه خود دلیلتراشیهایی مانند اینکه باید به مادر و پدرم سر بزنم، چهارشنبه سوری است و ما سالهاست از این رسمها داشتیم، باید شب عید برای فرزندانم لباس بخرم، اگر کودکانم را از خانه بیرون نبرم، حوصلهشان سر میرود و.. دارند که این دلیلتراشیها در نهایت باعث میشود افراد سعی کنند تمامی هشدارهایی که از منابع موثق داده میشود را به پس ذهنشان ببرند.
این روانشناس به مردم توصیه کرد که در این شرایط از ساز و کارهای معقول استفاده کنند تا بتوانند از سلامت جسمی و روانی خود و خانوادهشان محافظت کنند. اگر پیشبینی میشود که قرار است در آینده مسائل برطرف شود باید مردم مسائل بهداشتی را رعایت و رفتارهای خود را کنترل کنند، راهحلهای واقعبینانه پیدا کنند. میتوانند از فرصت در خانه ماندن استفاده کنند، فیلم ببیند، غذاهای متنوع درست کنند و خلاق باشند تا بتوانند برای اضطرابهای کنونی راهحلهای بهتری پیدا کند.