در گزارش امروز(شنبه) نیویورکتایمز آمده است: سودان جنوبی کشوری با ۱۱ میلیون جمعیت، پنج معاون اول رئیس جمهوری دارد و فقط چهار دستگاه تنفس مصنوعی(ونتیلاتور).
کشور آفریقای مرکزی برای جمعیت پنج میلیونی خود فقط سه دستگاه تنفس مصنوعی دارد.
لیبریا با همان ابعاد و مساحت، ۶ دستگاه تنفس مصنوعی دارد که یکی از آنها پشت دروازههای سفارت آمریکا نصب شده است.
خلاصه اینکه در ۴۱ کشور آفریقایی با مجموع صدها میلیون جمعیت، کمتر از ۲ هزار دستگاه تنفس مصنوعی در بیمارستانهای دولتی وجود دارد. در مقام مقایسه فقط در کشوری همچون آمریکا بالای ۱۷۰ هزار دستگاه تنفس مصنوعی وجود دارد؛ اینها آماری است که سازمان جهانی بهداشت آن را اعلام کرده است.
با این آمار به وضوح میتوان فهمید که اگر در قاره آفریقا که غالب کشورهایش از حداقل سیستم بهداشتی نیز محرومند، ویروس کرونا همهگیری شود، آن موقع جهان با یک فاجعه بزرگ انسانی روبرو خواهد بود.
شکاف میان کشورهای این قاره با کشورهای ثروتمند آنقدر زیاد است که به اعتقاد متخصصان، قاره سیاه برای مهار شیوع کرونا و نیز درمان بیماران، نیاز مبرم و حیاتی به تجهیزاتی همچون ماسک، اکسیژن و حتی صابون و آب دارد.
براساس گزارش سازمان ملل، در سال ۲۰۱۵ فقط ۱۵ درصد از کشورهای بخش زیر صحرای آفریقا، دسترسی به تاسیسات ابتدایی شستوشوی دست داشتهاند.
در لیبریا، ۹۷ درصد خانهها آب سالم و صابون ندارند. این آمار مربوط به گزارش سال ۲۰۱۷ سازمان ملل است.
امکانات و تجهیزات لازم برای آزمایش گرفتن از مبتلایان، به حدی در سطح آفریقا کم است که نمیتوان میزان دقیقی از گستردگی ویروس در قاره را تشخیص داد؛ این در حالیست که بسیاری از کشورهای این قاره، شیوع گسترده ویروس را گزارش کردهاند.
طبق کتاب رکوردهای گینس تا دیروز(جمعه) هر ۶ روز، آمار مبتلایان در قاره آفریقا دو برابر میشود. در مورد غنا این آمار هر ۹ روز است. آفریقای جنوبی بیش از بالای ۲۶۰۰ نفر ابتلا و کامرون نیز نزدیک به یک هزار ابتلا را اعلام کردهاند.
البته این نابرابریها در میان خود ۵۵ کشور قاره نیز چشمگیر است.
کشور آفریقای جنوبی که اقتصاد بزرگی دارد و تا اندازهای زیرساختهای بهداشتیاش قوی است، نسبت به بورکینافاسو یکی از نخستین کشورها در غرب آفریقا که ویروس در آنجا شیوع یافت، از نظر برخوردار بودن از دستگاه تنفس مصنوعی وضعیت فوقالعاده بهتری دارد. در بورکینافاسو برای هر ۲۰ میلیون جمعیت، فقط ۱۱ دستگاه وجود دارد.
سازمان جهانی بهداشت هفته گذشته اعلام کرد، فقط کمتر از ۵ هزار تخت مراقبتهای ویژه برای ۳۴ مورد از ۵۵ کشور آفریقایی وجود دارد. یعنی معادل ۵ تخت برای هر یک میلیون نفر؛ در حالی که این نسبت در قاره اروپا ۴ هزار تخت مراقبتهای ویژه برای هر یک میلیون نفر است.
البته با وجود همه این محرومیتها، شیوع بیماری «ایبولا» در یک دهه گذشته در آفریقا این تجربه مفید را داشت که در این قاره نهادی به نام « مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در قاره آفریقا » تاسیس شد. این مرکز با همکاری با شعبه آفریقای سازمان جهانی بهداشت به طور هماهنگ در زمینه کنترل شیوه بیماریها در قاره با هم کار میکنند.
سازمان ملل متحد در سال ۱۹۷۸ کنفرانسی برای بررسی مراقبتهای بهداشتی اولیه برگزار کرد و در آن یک ابتکار عملی را به جریان انداخت با عنوان «سلامتی برای همه». یکی از اهداف این ابتکار، مقابله با واقعیت زشت و تلخ نابرابریها در بهداشت جهانی بود، به ویژه در میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه.
هفته گذشته ۸۸ تن از روشنفکران قاره با ارسال نامهای به رهبران کشورهای آفریقایی، رسیدگی به وضعیت نظام بهداشت و درمان، زیرساختهایش، کارکنان بخش بهداشت و درمان کشورهای قاره و ارتقاء سیستم سلامت جامعه به سطح ایدهآل جهانی این حوزه را خواستار شدند.