آغاز موج جديد كرونا پس از شنبه شلوغ
فاصله پيچ‌شميران تا ميدان فردوسي كه هر دو در امتداد خيابان انقلاب تهران قرار دارند، روي نقشه كمي بيشتر از يك كيلومتر است. به قاعده هر روزه تهران در روزهاي معمولش اين فاصله با ماشين بايد با احتساب ميزان شلوغي بين 5 تا 10 دقيقه طول بكشد.
روز شنبه 30 فروردين‌ماه، راننده تاكسي كه فرمانش را مدام مي‌چرخاند و زيگزاگ مي‌رود تا به مدد نقشه روي تلفن همراهش ترافيك سنگين را دور بزند و از كوچه‌هاي فرعي‌تر مدد بگيرد، دست آخر موفق مي‌شود اين يك و اندي كيلومتر را با ركورد 25 دقيقه بپيمايد. روز شنبه 30فروردين، درست همان روزهايي كه مسوولان بهداشت و درمان در سراسر دنيا همچنان از شهروندان مي‌خواهند كه در خانه‌هاي‌شان بمانند و برنامه‌هاي بازگشايي مشاغل در چند كشور همچنان به تعويق مي‌افتد، تهران يكي از شلوغ‌ترين روزهايش را تجربه كرد؛ روزي كه حالا احتمال مي‌رود پس‌لرزه‌هايش تا نيمه ارديبهشت بيمارستان‌هاي پايتخت را مشغول خود كنند.
به نوشته روزنامه اعتماد، «ديروز ۷۵ درصد نسبت به سال گذشته همين روز افزايش ترافيك داشتيم و دو برابر خودروها وارد اين محدوده شدند.» روز گذشته، سردار مهماندار، رييس پليس راهور تهران بزرگ به آنچه ترافيك سنگين مركز شهر ناميد واكنش نشان داد، هجوم ماشين‌ها و آدم‌ها به خيابان‌ها را با آمار افزايش 75 درصدي بهتر مي‌توان تصور كرد. مهماندار گفته است كه محدوده مركزي شهر گنجايش اين همه خودرو را ندارد و به سبب نبود پاركينگ به اندازه كافي در اين محدوده، برخي شهروندان اجبارا به صورت دوبله يا رديفي پارك كرده‌اند و اين موضوع به ترافيك دامن مي‌زند: «ادامه اين روند نه تنها مشكلي را كم نمي‌كند بلكه مي‌تواند مخل كسب‌وكار باشد. اگر شهروندان بخواهند با اين نحو وارد محدوده مركزي شهر شوند مشكلات بيشتري خواهند داشت و ما اين موضوع را به ستادملي كرونا منتقل خواهيم كرد.»
ماموران راهنمايي و رانندگي را مي‌شد به رديف در تمام طول خيابان انقلاب ديد؛ ماموراني كه اغلب خودشان بدون پوشيدن ماسك مشغول هدايت اتومبيل‌ها بودند و گاهي هم با هدايت آنها به خط ويژه اتوبوس مي‌كوشيدند تا از بار سهمگين فلزي ماشين‌ها بر دوش اين خيابان كاسته شود. اتوبوس‌ها و ماشين‌ها روز گذشته در تهران انگار جاي‌شان را عوض كرده بودند، بي‌آر‌تي‌هاي هميشه پر از جمعيت در نيم‌روز آغاز هفته حالا با حداقل مسافر ممكن تردد مي‌كردند و اتومبيل‌هايي كه خيلي‌هاي‌شان پشت مرز محدوده ترافيك مي‌ماندند در مركز شهر جولان مي‌دادند، پشت چراغ‌‌هاي راهنمايي كه پشت سر هم قرمز و سبز مي‌شدند بي‌آنكه مجالي براي عبور باشد گير مي‌كردند و گاهي هم تصادفي اين ميان به اين معجون ترافيكي افزوده مي‌شد تا ماموران پليس و راننده‌هاي پشت فرمان هم دور هم جمع شوند تا برآوردي از خسارت داشته باشند. در متر به متر خيابان انقلاب مي‌شد ديد كه چگونه رشته‌هاي «در خانه بمانيم» و «فاصله اجتماعي را حفظ كنيم» پنبه مي‌شوند و باز سردار مهماندار خطابش با مردم تهران بود: «ما همچنان از مردم درخواست مي‌كنيم از سفرهاي غيرضروري خودداري كنند چراكه همه افرادي كه در اين ساعات به محدوده مركزي مراجعه مي‌كنند كارمند نيستند. كارمندان در ساعت 35: 6 تا7:30 وارد اين محدوده مي‌شوند. اما ترافيك در اين ساعت ناشي از حضور براي خريد و مغازه‌هاي تجاري است كه در اين محدوده واقع شده است.» كركره‌ها بالا كشيده شده‌اند؛ كفش‌فروشي، مبل‌سازي، چاپ و تكثير، كتابفروشي و مغازه‌هاي كوچك و بزرگ. جز اينها به نظر مي‌رسد كه رستوران‌ها و فست‌فودها و ساندويچي‌ها هم دست به كار شده‌اند؛ كسب‌وكار به صورت «از پذيرايي در سالن معذوريم» برقرار شده. در خيابان ستارخان، رستوران‌ها، كبابي‌ها و ساندويچي‌ها همه كاغذهاي توضيح پشت شيشه مغازه چسبانده‌اند و با كليدواژه‌هاي فاصله‌گذاري اجتماعي، دستور ستاد ملي كرونا، جلوگيري از شيوع كرونا و مانند اين اعلام مي‌كنند كه مشتريان مي‌توانند فقط غذاي بيرون‌بر تهيه كنند.
ابراهيم درستي، نايب‌رييس اتاق اصناف تهران هم روز گذشته به ايسنا گفته بود كه از نظر او تمامي واحدهاي صنفي با حفظ موارد بهداشتي مي‌توانند به كار بازگردند: «از نظر ما برخي مشاغل پرخطر مانند رستوران‌ها و تالارها مي‌توانند با رعايت دستورالعمل‌هاي بهداشتي غذاي بيرون‌بر عرضه كنند. برخي واحدهاي صنفي هم مي‌توانند براي رعايت مسائل بهداشتي و اشتغال، كارمندان خود را به صورت شيفتي دربياورند و مشتريان را با برنامه‌ريزي وارد واحد كنند. براي مثال آرايشگران به ويژه آرايشگران مردانه مي‌توانند صندلي‌هاي خود را با فاصله و رعايت مسائل بهداشتي مرتب كرده و شرايط آغاز فعاليت خود را فراهم كنند.» او البته براي اينكه فرمول باز شدن تمامي كسب‌وكارها جواب بدهد يك شرط گذاشته است، خطاب او هم با مردم است: «اگر شهروندان براي كارهاي غيرضرور به واحدهاي صنفي و پاساژها مراجعه نكنند، امكان بازگشايي همه واحدهاي صنفي با رعايت دستورالعمل‌هاي بهداشتي وجود دارد. شهروندان بايد از اجتماعات چند نفره، حضور در پارك‌ها و حضور غيرضرور در محيط كار و واحدهاي صنفي خودداري كنند.» كركره‌ها به نوبت بالا مي‌روند، زندگي ظاهرا به روال عادي باز مي‌گردد و در عين حال هر مقامي در هر سطحي خطابش تنها به مردم است كه از «حضور غيرضروري» جلوگيري كنند.
با به حداقل رسيدن محدوديت‌هاي كسب‌وكار و رفت‌وآمد نسبت به ساير روزهاي فروردين‌ماه، از ساعت 6 و نيم صبح روز گذشته، اتوبان‌ها و خيابان‌ها و بعد هم مركز شهر چهره عجيبي به خود گرفتند. هرچند در هيچ‌يك از روزهاي شيوع بيماري در ايران، تهران يا ساير شهرهاي كشور به مانند بسياري از شهرها در ساير كشورها محدوديت شديدي براي سفرهاي درون‌شهري اعمال نشد، اما تعطيلات نوروز و لزوم تعطيلي اغلب كسب‌وكارها سبب شده بود تا شرايط ويژه شهر به خوبي حس شود. از پايان تعطيلات اما اين شرايط ويژه كم‌كم رنگ باخت و روز گذشته ديگر چندان نشاني از اين شرايط ويژه باقي نماند. تنها نماد روزگار شيوع در تهران، روز گذشته چهره‌هاي مردمي بود كه به خيابان‌ها آمده و روانه كارهاي‌شان بودند؛ چهره‌هايي پوشيده پشت ماسك‌هاي جورواجور. «امروز تهران خيلي شلوغ بود. امروز رو يادتون باشه. بعدها بايد بهش رجوع كنيم.» اين را يكي از كاربران توييتر نوشته بود، يكي از كساني كه معتقدند عواقب روز 30 فروردين و آغاز هجوم ماشين‌ها و آدم‌ها به خيابان‌ها را در آينده‌اي بسيار كوتاه با شلوغ‌تر شدن بيمارستان‌ها و به خطر افتادن جان شهروندان بايد بپردازيم.
آغاز موج جديد كرونا پس از شنبه شلوغ
روزنامه آرمان ملی نیز در همین باره نوشته است: ترافیک پرحجم خیابان‌های کلانشهرهای کشور با آغاز فعالیت‌های صنفی که دولت آنها را «کم‌خطر» می‌داند، باعث نگرانی کارشناسان حوزه بهداشت و درمان شده است. بسیاری از کارشناسان براین باورند در روزهایی که آمار مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ (به‌نقل از وزارت بهداشت و درمان) کاهش پیدا کرده، اما با بازگشایی بازار تهران و خیابان‌ها با حجم ترافیک بالا که خبری از محدودیت‌های طرح ترافیکی در آنها وجود ندارد، به‌زودی موج جدیدی از اپیدمی کرونا در کشور به راه خواهد افتاد و جان میلیون‌ها نفر را تهدید خواهد کرد. در حالی پلیس راهور تهران از افزایش ۷۰درصدی ترافیک این شهر خبر می‌دهد، که وضعیت در کلانشهرهای دیگر مانند مشهد، اصفهان و تبریز نیز بهتر از خیابان‌ها و معابر پایتخت نیست. روز گذشته محمدرضا مهماندار، رئیس پلیس راهور تهران، اعلام کرد که میزان ترافیک در پایتخت کشور همزمان با اجرای طرح «فاصله‌گذاری هوشمند» نزدیک به دوبرابر نسبت به همین روز در سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
اما يکي از اتفاق‌هاي خوب در کشور کاهش آمار مبتلايان به کرونا و مرگ و مير ناشي از آن است که طي هفته گذشته روند نزولي داشته، با اين حال بسياري از کارشناسان بر اين باورند که کاهش آمار مربوط به قرنطينه خانگي در ايام نوروز است و اگر تا يک ماه آينده واکسن کرونا کشف نشود، با آغاز فعاليت‌هاي صنفي بايد شاهد روند رشد شديد تعداد مبتلايان باشيم. طبق اعلام سخنگوي وزارت بهداشت و درمان از جمعه (29 فروردين) تا شنبه (30 فروردين) 1374 بيمار جديد مبتلا به کوويد19 در کشور شناسايي شده‌اند و در طول 24 ساعت گذشته، 73 بيمار جان باختند. با توجه به اين آمار، تعداد مبتلايان به کرونا تا روز گذشته به عدد 80868 نفر رسيد که از اين تعداد تاکنون 5031 جان خود را از دست داده‌اند. 55987 نفر از بيماران، بهبود يافته و ترخيص شده‌اند و 3513 نفر از بيماران نيز در وضعيت شديد اين بيماري تحت مراقبت قرار دارند.
نگراني و هشدار کارشناسان
از روز گذشته (30 فروردين) با توجه به ثبت‌نام اصناف در سامانه وزارت بهداشت و اجراي طرح فاصله‌گذاري هوشمند، حدود يک‌ميليون و 200هزار واحد صنفي در کشور فعاليت‌شان را آغاز کردند. اين در حالي است که دکتر حسن روحاني از وزارت بهداشت خواست شرايط بازگشايي کسب‌وکارهاي با ريسک متوسط را نيز مشخص کند، در اين شرايط محمدرضا محمدحسن‌پور، معاون خدمات شهري شهرداري شيراز تاکيد کرد: آغاز فعاليت مشاغل و شلوغي شهر در يک ماه آينده مي‌تواند فاجعه‌آفرين باشد. بازگشايي شمار بالايي از اصناف در حالي است که قرار بود بازار تهران و پاساژهاي سرپوشيده همچنان بسته بمانند. اما از روز گذشته اصناف بازار تهران فعاليت‌شان را آغاز کردند. ازدحام و افزايش مسافران در مترو و اتوبوس‌ها نيز قابل مشاهده است و مسئولان شهرداري تهران درباره ظرفيت شبکه حمل‌و‌نقل و ممکن نبودن اجراي فاصله‌گذاري در آن هشدار داده بودند. يوسف حجت، سرپرست معاونت حمل‌و‌نقل شهرداري تهران، خط قرمز، مترو را 450هزار نفر اعلام و در روز جمعه اين عدد را 350هزار نفر عنوان کرده بود و گفت: «با افزايش آمار از اين ميزان اجراي فاصله‌گذاري غيرممکن خواهد شد». اين گفته‌ها در حالي مطرح مي‌شود که ايرج حريرچي، معاون کل وزارت بهداشت، اشاره کرده بود: «بيش از 26درصد ميزان شيوع بيماري کرونا از طريق حمل‌و‌نقل عمومي اتفاق مي‌افتد». حريرچي تاييد کرده است که اثر بازگشايي‌ها بر افزايش تعداد بيماران در مدت پنج روز بروز خواهد کرد. او زمان بروز اثر اين طرح بر شمار افراد بستري را 15 روز و براي مرگ‌ومير يک‌ماه عنوان کرده بود. سازمان نظام پزشکي هفته گذشته در بيانيه‌اي انتقادي نسبت به تصميمات دولت، خواستار ادامه «قاطعانه» فاصله‌گذاري و توقف تعدد مراکز تصميم‌گيري درباره کرونا شده بود. طبق آخرين مصوبه ستاد ملي مبارزه با کرونا اجراي طرح فاصله‌گذاري اجتماعي و محدوديت تردد بين‌استاني تا پايان فروردين است و به احتمال زياد خودروهاي غيرپلاک بومي، مي‌توانند پس از اين تاريخ در جاده‌ها تردد کنند، امري که رئيس مرکز اطلاعات و کنترل ترافيک راهور ناجا آن را تاييد ميکند و اميدوار است که اين طرح تمديد شود. با اين حال ترافيک جاده تهران به کرج و پاکدشت در روز گذشته پرحجم گزارش شد.
21درصد تهراني‌ها در معرض اضطراب
طي يک ماه گذشته خبرهايي مبني بر تشديد آثار اضطراب کرونا در ميان شهروندان به گوش مي‌رسد و روز گذشته فرمانده عمليات مديريت بيماري کرونا در کلانشهر تهران گفت: حداقل 21درصد شهروندان تهراني در معرض اضطراب‌زايي ناشي از کرونا قرار دارند. دکتر عليرضا زالي با استناد به‌نظرسنجي‌هاي اخير، اظهار کرد: برنامه‌ريزي‌هاي فرح‌بخش توسط نهادهاي مدني و رسانه‌ها در کنار بسته‌هاي حمايتي اقتصادي به هنگام مي‌تواند از بار اين معضل بکاهد. محمد حاتمي، رئيس سازمان نظام روانشناسي و مشاوره ايران، هشدار داد اختلالات رواني در دوران پساکرونا نسبت به دوران کرونا و قبل از کرونا افزايش پيدا ميکند و شيوع آن بسيار بالا خواهد بود. وي افزود: در دوران کرونا آسيب‌هايي وجود دارد که در دوران پساکرونا بايد به آن توجه کرد. برخي آسيب‌ها مانند افسردگي، غم‌زدگي، اختلال سوگ، مختص کساني که است که يکي از اعضاي خانواده‌شان را از دست داده‌اند، شيوع پيدا ميکند. همچنين خشم، پرخاشگري افزايش مي‌يابد، به‌دليل اينکه در دوران کرونا اختلافاتي در درون خانواده‌ها وجود دارد که در دوران کنوني ممکن است اين اختلافات خاموش باشد اما در پساکرونا تشديد مي‌شود.
اقتصاد نیوز: از نخستین ساعت‌های صبح جمعه ۱۷ آوریل، رسانه‌های آمریکایی به شدت در حال پوشش دهی به اخبار مربوط به بیماران بستری در بیمارستان شیکاگو بودند که به طرز چشمگیری به درمان آزمایشی موسوم به «رمدسیویر» پاسخ داده و در کمتر از یک هفته پس از اینکه استفاده ازداروی فوق الذکر، از شدت تب و علائم حاد تنفسی آنها کاسته و از بیمارستان مرخص شدند.