مشاهده پیک کرونا در ۵ استان/ رتبه نهم ایران در ابتلا به کووید ۱۹

بر اساس بررسی‌های اپیدمیولوژی صورت گرفته بر روند ابتلا و گسترش ویروس کرونا در ایران و جهان که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده، تا روز ۳۱ فروردین بیش از دو میلیون و ۳۴۰ هزار و ۸۵۶ نفر در جهان به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند که از این تعداد ۱۶۰ هزار و ۹۰۳ نفر جان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست داده‌اند.

به طور کلی در جهان کشورهای آمریکا، اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و آلمان رتبه‌های اول تا پنجم ابتلا به بیماری کووید۱۹ را به خود اختصاص می‌دهند.

بر اساس اعلام گزارش منتشر شده از سوی وزارت بهداشت، ایران نیز رتبه نهم ابتلا به کروناویروس را به خود اختصاص می‌دهد و بر اساس آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت تا ۳۱ فروردین ماه ۸۲ هزار و۲۱۱ نفر در کشور به کرونا مبتلا شده‌اند که از این تعداد ۵۱۱۸ نفر جان خود را از دست داده و ۵۷ هزار و ۲۳ نفر نیز بهبود یافته‌اند. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته بیشترین شناسایی موارد قطعی ابتلا به این بیماری در روز ۱۱ فروردین ماه بوده است.

تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی اخیر در استان‌ها

برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید-۱۹ در استان های مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش شده روزانه استفاده شده است. برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در ۵ روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از داده های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل محاسبه شد. در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای روزهای آخر محاسبه شد. برای تحلیل بهتر، شاخص‌های پنج روز آخر وارد آنالیز شد. برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی مواردی مدنظر قرار گرفت.

در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در سه روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد. در مواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اول اپیدمی رد شده است. در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در سه روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.همچنین در مواردی که تغییرات ناهمگن شاخص‌های روند ابتلا و مرگ‌ و یا تغییرات بیش از حد انتظار هر کدام از داده‌های ابتلا و مرگ دیده شد، رفتار ناسازگار داده‌ها وجود دارد و تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده‌های درست‌تر میتوان ارائه کرد.

در کل کشور روند نزولی طی روزهای اخیر مشاهده می شود. به نظر می‌رسد چهار استان گلستان، خوزستان، کردستان و خراسان جنوبی اخیراً پیک اپیدمی را تجربه کرده‌اند و روند صعودی یا شروع پیک در پنج استان قم، کهکیلویه و بویراحمد، مازندران، آذربایجان غربی و اردبیل مشاهده شد.

از سوی دیگر 13 استان تهران، آذربایجان شرقی، البرز، قزوین، اصفهان، زنجان، لرستان، فارس، خراسان رضوی، همدان، چهارمحال و بختیاری ، کرمان و ایلام روند نزولی را نشان می دهند. در مورد ۹ استان خراسان شمالی، یزد، سمنان، گیلان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، بوشهر و هرمزگان ناسازگاری داده‌ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نشان نمی‌دهند و باید مدنظر داشت که یک استان می‌تواند چندین اپیدمی متوالی و چندین پیک منحنی را تجربه کند.

آیا سونامی اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی، نگران کننده است؟

از ابتدای بیماری همه گیر کووید -۱۹، اطلاعات نادرست با سرعتی باورنکردنی در رسانه های سنتی و اجتماعی گسترش یافته است. نمودارها؛ نتیجه بررسی ۶۷۳ توئیت است. ۶۶ درصد این توییت‌ها توسط افراد یا گروه‌های غیررسمی ارسال شده است و فقط ۱۹.۲ درصد آن، متعلق به حساب‌های تأییدشده توییتر است. ۹۱.۲ درصد این توئیت‌ها محتوای جدی داشتند و حدود ۷۰ درصد از توئیت‌ها در مورد اطلاعات پزشکی و بهداشت عمومی بودند، در حالی که بقیه مربوط به عوامل اجتماعی، سیاسی و مالی بودند. در کل؛ ۲۴.۸ درصد از این توئیت‌ها دارای اطلاعات غلط و ۱۷.۴ درصد دارای اطلاعات غیر قابل اطمینان در مورد این همهگیری بودند. میزان اطلاعات غلط در بین حساب‌های فردی و گروه‌های غیررسمی بیشتر بود. توئیت‌های انجام گرفته از حساب‌های بهداشت و درمان، کمترین میزان اطلاعات غیرقابل اطمینان را داشتند و کلمه کلیدی "۱۹-COVID "کم ترین میزان اطلاعات غلط و غیرقابل توجیه را داشت.

نکته قابل توجه این است که تعداد لایک و بازنشر هر توئیت، ربطی به محتوای غلط یا غیرقابل اطمینان آن توئیت نداشت. در واقع، این اطلاعات بدان معناست که اطلاعات نادرست می‌تواند با سهولت در بستر رسانه‌های اجتماعی گسترش یابد. در این مطالعه نشان داده می‌شود که درصد اطلاعات غلط و غیرقابل اطمینان به طرز نگران کننده‌ای زیاد است. این نتایج، با نتایج منتشرشده در اپیدمی‌های مشابه اخیر منطبق است، جایی که رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در انتشار اطلاعات غلط داشتند. این پدیده هنگامی که آگاهی و اقدامات پیشگیرانه مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، امنیت عمومی را به خطر می‌اندازد. متولیان سلامت جوامع، دولت‌ها و شرکت‌های خصوصی باید این تهدید را بشناسند و به سرعت برای گردش اطلاعات درست در محیط رسانه‌های اجتماعی، اقدامات لازم را انجام دهند.

درس آموخته‌های کشورهای جهان در مواجهه با کووید-19: ایسلند

ایسلند، شمالی‌ترین کشور اروپا و جزیره‌ای واقع در شمال اقیانوس اطلس با مساحت 100 هزار و 250 کیلومتر مربع و جمعیت 340 هزار و 795 نفر است. اپیدمی کووید -19 در این کشور از نهم اسفندماه 1398 آغاز شد. پس از حدود 40 روز از زمان شناسایی اولین مورد در این کشور، روند ابتلا به حالت نسبتاً پایدار رسیده است. هرچند ایسلند جمعیت کمی دارد و این مسئله می‌تواند در مدیریت بیماری تأثیرگذار باشد، اما این کشور از نمونه‌های موفق مقابله با بیماری با اقدامات تشخیصی و انجام آزمایش‌ها در سطح وسیع (آزمایش 11 درصد کل جمعیت) است.

در این کشور تاکنون 1754 مورد تأییدشده بیماری و 9 مورد مرگ گزارش شده است. بر اساس مطالعات انجام شده در این کشور بیش از 40 درصد بیماران بدون علائم بالینی بودند. برخی از تجارب و اقدامات انجام شده در این کشور شامل موارد زیر می باشد:

_دقت و سرعت عمل در انجام اقدامات پیشگیرانه

_آغاز اولین سری انبوه آزمایش ها یک ماه قبل از کشف اولین مورد بیماری در کشور

_آزمایش تمام افراد مشکوک علامت دار، افرادی که مسافرت‌های مشکوک داشته یا با افراد مشکوک به بیماری در ارتباط بودند

_ردیابی تماس ها به صورت جدی با همکاری سیستم سلامت و پلیس و نیز ایجاد اپلیکشنی برای کمک به ردیابی تماس‌ها که این اقدامات باعث شد تا بیش از 60 درصد موارد جدید بیماری از افراد تحت ردیابی و در قرنطینه باشند.

_محدودیت‌های تجمع بیش از 20 نفر

_باز ماندن مدارس ابتدایی و مراکز مهد کودک و برخی رستوران‌ها با صندلی محدود.