پروبیوتیکها معمولاً باکتریهای فعال و زندهای هستند که با میکروبیوتای دستگاه گوارش انسان یعنی باکتریهایی که از قبل در روده وجود دارند، فعل و انفعال داخلی دارند.
متخصصان تغذیه و سایر متخصصان بهداشت دریافتهاند که پروبیوتیکها در صورت مصرف به اندازه مناسب میتوانند مزایای سلامتی بسیاری برای افراد به همراه داشته باشند. این فواید شامل متعادل کردن میزان جمعیت باکتریها در روده، کمک به هضم غذا و بهبود علائم بیماریهای دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحریک پذیر است.
از سوی دیگر به طور فزاینده، مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهد که باکتریهای پروبیوتیکی غیرفعال شده یا "مرده" هم ممکن است فواید زیادی به همراه داشته باشند. با این حال، از آنجا که تعریف پروبیوتیکها به "میکروارگانیسمهای زنده" اطلاق میشود، بسیاری از دانشمندان معتقدند که باکتریهای "مرده" یا غیرفعال به عنوان پروبیوتیک شناخته نمیشوند و نام "پاراپروبیوتیک" را برای آنها پیشنهاد میکنند.
همچنین متخصصان اظهار داشتهاند در حالی که پروبیوتیکها در دسته مکملهای غذایی جای میگیرند، پاراپروبیوتیکها بیشتر در دسته داروها طبقهبندی میشوند.
اکنون در یک مطالعه از سوی متخصصان دانشگاه ویک فارست در وینستون-سِیلم آمریکا، پتانسیل سلامت یک سویه غیرفعال شده از لاکتوباسیلوس پاراکازهای مشتق از انسان (D۳-۵) آزمایش شده است.
در این مطالعه نویسندگان گزارش دادهاند که لاکتوباسیلوس پاراکازها حتی پس از غیرفعال شدن با افزایش طول عمر در آزمایشهای انگل روده اثربخشی نشان داده است و همچنین باعث کاهش التهاب و بهبود عملکرد شناختی در موشهای مسن میشوند.
دیوارههای روده دارای یک مانع مخاطی هستند، لایه ای از مخاط که از نشت باکتریهای روده در خون و همچنین نشت مواد موجود در خون به روده جلوگیری میکند. این سد طبیعی از بروز عفونتها جلوگیری کرده و به حفظ سلامت عمومی کمک میکند.
با این حال با افزایش سن این سد به طور فزایندهای نفوذپذیر شده و باعث میشود نشتی راحتتر اتفاق بیفتد و در نهایت منجر به بروز التهاب عمومی در سطح پایین شود. این امر به خودی خود یک عامل خطر برای سایر مشکلات از جمله دیابت، چاقی و همچنین مشکلات قلبی-عروقی و شناختی است.
متخصصان دریافتهاند که پروبیوتیکها برای حفظ روده سالم و جلوگیری از نشت مواد مؤثر هستند اما دادهها در این زمینه کافی نیست. تعیین سویه مؤثر در کاهش نشتی روده و التهاب به متخصصان برای در نظر گرفتن استراتژیهای مؤثرتری جهت رفع مشکل و توضیح این که چرا پروبیوتیکها تنها برای برخی افراد موثر هستند، کمک میکند.
در آزمایشهای صورت گرفته، دادن لاکتوباسیلوس پاراکازهای غیرفعال به موشهای مسن به جلوگیری از ایجاد اختلالات متابولیکی که رژیم غذایی پرچرب ایجاد میکند، کمک میکند. به گفته متخصصان، این امر همچنین باعث کاهش احتمال بروز نشتی روده، کاهش التهاب و تقویت عملکرد شناختی میشود.
ماده اصلی که این اثرات مثبت را به همراه داشته، لیپوتیکوئیک اسید، یکی از اجزای اصلی دیواره سلولی باکتریهای موجود در سویه است که محققان از آن استفاده کردند.
محققان میگویند این آزمایشها نه تنها به تعیین این که کدام سویه پروبیوتیکی برای جلوگیری از نشتی روده و التهاب مؤثرتر است، بلکه به نشان دادن این که نسخه مرده این پروبیوتیک همان مزایای نسخه زنده آن را دارد نیز کمک کرده است.
بنا بر گزارش سایت تخصصی مدیکال نیوز تودی، این اولین مطالعه در نوع خود است که نشان میدهد یک جزء (لیپوتیکوئیک اسید) از دیواره سلولی پروبیوتیک مرده تغییرات ناشی از میکروبیوم روده و تولید مخاطی را کاهش و بدین ترتیب نشتی روده و التهاب را در موشهای مسن کاهش میدهد.