پژوهشگران "دانشگاه داندی"(University of Dundee) اسکاتلند، بیش از ۲۷۰۰ ژنوم را در "کرمهای الگانس"(C. elegans) مورد بررسی قرار دادند تا به درک بهتری در مورد دلیل جهشها برسند. این پژوهش نشان میدهد که چگونه جهشهای DNA، از آسیب رسیدن به آن و ترمیم نادرست آن ناشی میشوند.
DNA سلول، پیوسته در معرض فشار فیزیکی و شیمیایی قرار دارد که میتوانند به آن آسیب برسانند و موجب جهش در آن شوند اما سلولها، مکانیسمهای ترمیم بیشماری نیز دارند که به آنها امکان میدهد آسیبهای DNA را بلافاصله پس از رخ دادن، ترمیم کنند. گاهی اوقات به خاطر بروز خطا یا عدم شناسایی ضایعات DNA، روند ترمیم با شکست رو به رو میشود. چنین شرایطی میتواند به جهشهایی منجر شود که دلیل بروز سرطان هستند.
بسیاری از مواد سمی موسوم به "ژنوتوکسین"(genotoxin) از جمله موادی که در دود تنباکو یافت میشوند، به بروز جهشهایی در ژنوم میانجامند. دکتر "نادزدا ولکوا"(Nadezda Volkova)، از پژوهشگران این پروژه گفت: شناسایی چنین نشانههایی در سرطان، به دانشمندان امکان میدهد تا عامل بروز آسیب ژنتیکی را در وهله اول ردیابی کنند و بتوانند با توجه به آنها، به تشخیص و درمان بپردازند.
در هر حال، ممکن است بسیاری از نشانههای جهش که در ژنوم سرطان بررسی میشوند، با هیچ ژنوتوکسینی مرتبط نباشند. ولکوا و همکارانش برای درک ریشه این نشانهها، اثر ترکیب ۱۲ ژنوتوکسین را روی کرمهای الگانس که مکانیسم ترمیم DNA آنها با شکست مواجه شده بود، آزمایش کردند. آنها در این بررسی نشان دادند که نشانههای جهش، از ادغام آسیب DNA با مکانیسم نادرست ترمیم ناشی میشوند.
ولکوا افزود: بسیاری از تغییرات DNA که ما در این پژوهش مورد بررسی قرار دادیم، در سرطانهای انسانی نیز رخ میدهند اما ما دریافتیم که نشانههای جهش، متنوعتر از آنچه پیشتر تصور میکردیم هستند.
این پژوهش، در مجله "Nature Communications" به چاپ رسید.