سایه سیاه کرونا بر اقتصاد در حال رشد چین
رییس جمهور آمریکا که از ابتدای شروع به کار خود وعده داده بود اقتصاد آمریکا را بهبود می بخشد، با وضع تعرفه بالا بر محصولات چینی در این راه قدم برداشت و موجبات نگرانی اقتصادهای بزرگ جهان را فراهم آورد.
از روز ۱۰ ماه مه سال ۲۰۱۹ (۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۸) آمریکا تعرفه گمرکی واردات حدود ۲۰۰میلیارد دلار از کالاهای چینی را از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد افزایش داد. چین هم در مقابل این اقدام، تعرفه حدود ۶۰ میلیارد دلار کالاهای آمریکایی را به ۲۵ درصد رساند.
در ادامه این مشاجرات، دولت ترامپ همزمان با بررسی تعرفه های جدید برای تنبیه پکن بابت عملکردش در شیوع ویروس کرونا، مشغول بررسی طرحی برای جابجایی زنجیره تامین صنعتی جهان از چین است.
دولت ترامپ که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر قرار دارد، با تکیه بر وعده ای که در آغاز دوره ریاست جمهوری برای انتقال واحدهای تولیدی از کشورهای دیگر به خاک آمریکا داده بود، حملات اخیر علیه چین را افزایش داده است.
به گزارش رویترز، چند مقام سابق و فعلی دولت آمریکا اذعان کرده اند که نابودی اقتصادی و مرگ و میر گسترده در آمریکا بر اثر ویروس کرونا باعث شده است دولت، انتقال تولید محصولات شرکت های آمریکایی به کشور و قطع وابستگی زنجیره تامین به چین و انتقال آن ها به کشورهایی که دوست تر به شمار می روند را به شکل جدی تری بررسی کند.
کیت کراچ یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا به رویترز گفت: ما طی چند سال گذشته در تلاش برای کاهش وابستگی زنجیره تامین به چین بوده ایم و اکنون به این ابتکار شتاب می دهیم.
به گفته مقامات آمریکایی، وزارت بازرگانی، وزارت خارجه و سایر آژانس های دولتی آمریکا در حال بررسی راه هایی برای واداشتن شرکت ها به قطع تامین مواد و جابجایی تولید از چین هستند. تشویق های مالیاتی و یارانه ها از جمله تدابیری هستند که برای تحرک بخشیدن به این تغییرات مورد بررسی قرار گرفته اند.
ترامپ مکررا تاکید کرده است که علاوه بر عوارض ۲۵ درصدی فعلی، می تواند روی ۳۷۰ میلیارد دلار کالای چین تعرفه جدیدی وضع کند.
شرکت های آمریکایی که این تعرفه ها را پرداخت می کنند، با توجه به افت شدید فروش در دوران قرنطینه برای پیشگیری و عدم گسترش ویروس کرونا در حال حاضر نسبت به تعرفه های فعلی شکایت دارند.
راه های دیگر تنبیه چین توسط آمریکا می تواند شامل تحریم ها علیه مقامات یا شرکت های چینی و روابط نزدیک تر با تایوان باشد. اما بحث انتقال زنجیره تامین برای دولت ترامپ، واقعی، محکم و به شکل غیرمعمولی چند جانبه است.
خروج تولیدکنندگان ژاپنی از چین
در ادامه مناقشات تجاری صورت گرفته در سایه کرونا، تولید کنندگان ژاپنی نیز تصمیم گرفتند از چین خارج شوند.
روزنامه ژاپنی در این زمینه نوشت که این کشور پس از شیوع ویروس کرونا تصمیم گرفته است تا کارخانه ها و تولید کنندگان خود را از چین خارج کند.
ژاپن تایمز روز سه شنبه گزارش داد که توکیو قصد دارد با ارایه یک برنامه یارانه برای تولید کنندگان این کشور، آن ها را ترغیب کند تا به علت آنچه که شیوع کرونا خوانده است، کارخانه هایشان را به کشورهای جنوب شرق آسیا منتقل کنند.
این گزارش حاکیست که کرونا باعث شده تا زنجیره های تولید که عمدتا به چین وابستگی زیادی داشتند دچار گسست شوند و دیگر نباید اجازه داد چنین اتفاقی رخ دهد.
بر اساس این برنامه، دولت یک بسته محرک اقتصادی نیز برای کاهش هزینه های انتقال این کارخانه ها از چین به کشورهای "آ سه آن" در نظر گرفته که ارزش آن معادل ۲۲۰ میلیون دلار است و تصمیم گرفته شده به این تولید کنندگان کمک می کند تا بهتر بتوانند برای یافتن مکان مناسب در کشورهای جنوب شرق آسیا برای تاسیس کارخانه از طریق همین بسته اقتصادی تحقیق و پژوهش کنند.
وقتی که ویروس کرونا از شهر ووهان در مرکز چین به دیگر نقاط این کشور و جهان سرایت کرد، بسیاری از کارخانه ها در چین فعالیت هایشان را متوقف کردند. همین باعث شد تا کارخانه های تولید کننده و سازنده در کشورهای دیگر دنیا از جمله ژاپن که به قطعات تولیدی چین وابسته بودند، بدون قطعه مانده و کارخانه ها را تعطیل کنند و نهایتا زنجیره تولید از هم گسسته شود.
وزارت صنایع و تجارت و اقتصادی ژاپن در بیانیه ای آورده است، حتی قبل از شیوع ویروس کرونا نیز لازم بود تولیدکنندگان این کشور به دنبال کشورهای دیگری برای فعالیت های تولیدی خود باشند.
ژاپن بر این باور است که وابستگی شدید به چین کار درستی نیست، زیرا احساسات و حرکت های ضدژاپنی در چین رواج دارد. چین درگیر جنگ تجاری با آمریکا شده و هزینه های تولید در این کشور رو به افزایش است.
ژاپن پیشتر نیز اعلام کرده بود یک بسته محرک اقتصادی دیگر به ارزش ۲۲۰ میلیارد دلار برای شرکت ها و تولید کنندگانش در نظر گرفته است تا مکان های دیگری از جمله خود ژاپن را برای فعالیت های اقتصادی انتخاب کنند.
داده های تجاری وزارت دارایی ژاپن نشان می دهد که ۳۷ درصد از کل واردات ژاپن از چین در سال ۲۰۱۹ میلادی قطعات خودرو بوده است.
اهداء زمین به شرکت های هندی که چین را ترک می کنند
در ادامه خروج شرکت های بزرگ و کوچک از چین در سایه کرونا و تاثیرات و اقتصادی آن، مقامات هندی نیز اعلام کردند که دهلی نو یک زمین به اندازه دو برابر لوکزامبورگ برای جذب شرکت هایی که چین را ترک می کنند، در نظر گرفته است.
یک مقام هندی که خواست نامش فاش نشود، گفت: مساحت در نظرگرفته شده برای شرکت های خارجی به اندازه ۴۶۱ هزار و ۵۸۱ هکتار است. هم اکنون ۱۱۵ هزار و ۱۳۱ هکتار زمین برای کاربرد صنعتی در ایالت هایی مانند گجرات، ماهاراشترا، تامیل نادو و اندراپرادش وجود دارد.
با توجه به داده های بانک جهانی مساحت کل شهر لوکزامبورگ حدود ۲۴۳ هزار هکتار است. بدست آوردن زمین یکی از بزرگترین مشکلات شرکت های خارجی برای سرمایه گذاری در هند بوده است.
به گفته مقامات هندی شرکت های خارجی به دنبال خروج از چین پس از پایان بحران کرونا هستند. این اقدام با هدف کاهش وابستگی به چین و همچنین عدم اختلال در زنجیره تامین کالا در جهان انجام می شود.
در حال حاضر شرکت های خارجی باید با صاحبان زمین به صورت مشخصی در هند وارد مذاکره شوند که این امر یک پروسه طولانی قانونی بدنبال دارد.
طی دو سال گذشته، چندین شرکت به دلیل جنگ تجاری آمریکا و چین، کارخانه های خود را جابجا کرده اند. تقریبا ۵ درصد از آن ها به هند آمده اند. تقریبا نیمی از آن ها ویتنام را انتخاب کردند و یک سوم دیگر به تایوان و تایلند رفتند.
چین در چهاردهه گذشته تمرکز خود را صرف ساختن زیرساخت های عظیم صنعتی کرده است. این کشور دارای بزرگترین شبکه بزرگراه ها در جهان، بزرگترین شبکه راه آهن پر سرعت جهان، هفت بندر از ۱۰ بندر باربری برتر جهان، سه فرودگاه ترابری از ۲۰ فرودگاه ترابری در جهان، یک سیستم ارتباطی پیشرفته و تولید بیش از یک چهارم برق کل جهان است.
