زخم خشونت بر پیکره برخی خانواده‌ها در ایام کرونایی
طبق گفته کارشناسان کودکان و زنان بیش‌ترین قربانیان خشونت در جوامع هستند که این خشونت آثار زیانبار جسمی، روحی، روانی، احساس یاس و ناامیدی، افسردگی، گرایش به مواد مخدر و ... را به همراه دارد.
افزایش تماس با اورژانس اجتماعی پس از ارسال پیامک وزارت بهداشت برای دریافت مشاوره
معصومه محمدی، مدیرکل بهزیستی چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به سوالی در خصوص افزایش خشونت خانگی در ایام قرنطینه خانگی در استان اظهار کرد: پس از ارسال پیامکی از سوی وزارت بهداشت مبنی بر معرفی سامانه ۱۲۳ اورژانس اجتماعی در صورت مواجهه با همسرآزاری و کودک آزاری، با افزایش تماس با این سامانه در روزهای ابتدایی برای دریافت مشاوره و درخواست راهکار مواجه بودیم.
مدیرکل بهزیستی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه افزایش خشونت خانگی در چهارمحال و بختیاری محرز نبوده است، گفت: بیش‌تر تماس‌ها با اورژانس اجتماعی برای دریافت مشاوره و راهکار از کارشناسان و مشاوران این مرکز برای حل مشکلات موجود در خانواده‌ها بود.
وی افزود: پس از گذشت چند روز آمار تماس‌ها با این سامانه به روال عادی بازگشت، مداخلات در خصوص مشکلات خانوادگی بیش‌تر در چهارمحال و بختیاری به صورت مشاوره و راهکار بود.
محمدی خاطرنشان کرد: در صورت گزارش مشکلات حاد خانوادگی و موضوعات بحرانی در بحث خشونت خانگی کارشناسان و مددکاران اورژانس اجتماعی همراه با مأموران قضایی در صورت نیاز به محل اعزام می‌شوند.
خشونت صرفا به برخورد فیزیکی اطلاق نمی‌شود/ خشونت علیه مردان در حال افزایش است
مژده ارشادی، دکترای روانشناسی و روانشناس بالینی نیز در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص خشونت خانگی اظهار کرد: خشونت خانگی معمولا در بین افراد جامعه به عنوان خشونت فیزیکی شناخته می‌شود، خشونت علیه کودکان رتبه اول را به خود اختصاص داده است، خشونت علیه زنان در رده دوم و خشونت علیه سالمندان و مردان نیز در رده‌های بعدی قرار دارد.
این روانشناس خانواده با بیان این که رفتارهای خشونت‌آمیز و سلطه‌گرانه از سوی یکی از اعضای خانواده علیه سایر اعضا و یا بین اعضای خانواده خشونت خانگی نامیده می‌شود، تأکید کرد: خشونت صرفا به برخورد فیزیکی اطلاق نمی‌شود، توهین، تحقیر، تمسخر، سوءاستفاده عاطفی، باج‌خواهی، واکاوی افکار شخص، اجبار به انجام کار بر خلاف عقیده، تهدید و از بین بردن اقتصاد مالی از مهم‌ترین مصادیق خشونت خانگی است، در حالی‌که اکثر ما درگیری فیزیکی، قتل و قطع عضو را خشونت می‌نامیم.
وی با اشاره به اینکه خشونت خانگی علیه مردان در حال افزایش است، خاطرنشان کرد: خشونت بازتابی از الگوهای رفتاری غلط و خشن در بین مردان و زنان است، این افراد خشونت خود را در برخورد با اعضای خانواده، در حین رانندگی و برخورد با افراد جامعه بروز می‌دهند.
ارشادی افزود: شاهدیم که در برخی از فرهنگ‌ها خشونت علیه زنان و کودکان مورد پذیرش است و سایرین وقتی با خشونت علیه زن یا کودک مواجه می‌شوند می‌گویند برای یکبار اشکالی ندارد یا کتک بخشی از تربیت فرزند است.
کاهش اعتماد به نفس و افسردگی از مهم‌ترین عواقب خشونت خانگی است
روانشناس بالینی دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه کاهش اعتماد به نفس و افسردگی از مهم‌ترین عواقب خشونت خانگی است، گفت: خشونت خانگی معمولا در شرایطی رخ می‌دهد که فرد دست به آزار و اذیت اعضای خانواده می‌زند و سپس به علت احساس گناه ابزار پشیمانی می‌کند و برای کار خود دلایل متعددی می‌آورد زیرا می‌ترسد در مقابل قانون قرار بگیرد یا شخص مقابل به علت رفتار نامناسب او را ترک کند.
وی اضافه کرد: این شخص پس از بروز رفتار خشونت‌آمیز با گفتن جملاتی مانند تقصر خودت بود، مرا عصبانی کردی و ... کار خود را توجیه می‌کنند و قول می‌دهد این کار را تکرار نکند، اما دوباره بعد از گذشت مدتی دنبال بهانه‌جویی برای انجام کار خود است و این چرخه مداوم تکرار می‌شود.
ارشادی توضیح داد: معمولا افراد پارانوئید و شکاک با کوچکترین موضوع شروع به آزار و اذیت فرد مقابل خود می‌کنند و متأسفانه افرادی که قربانی خشونت این افراد هستند وقتی در مقابل رفتار پرخاشگرانه قرار می‌گیرند می‌ترسند و نمی‌توانند با اضطراب خود از خود دفاع کنند و این چرخه خشونت تکرار می‌شود.
روانشناس خانواده با اشاره به اینکه کودکان بزرگترین قربانیان خشونت خانگی هستند، یادآور شد: کودکانی که در این خانواده‌ها زندگی می‌کنند معمولا دچار افسردگی می‌شوند و به مواد مخدر، موادالکی و بزهکاری روی می‌آورند، کودکی که قربانی خشونت جسمی و جنسی شده و از سوی افراد خانواده محبت دریافت نکند متأسفانه در آینده خود نیز درگیر موضوع خشونت خانگی می‌شود.
وی ادامه داد: قبل از سال ۱۹۷۰ معمولا خشونت خانگی بیش‌تر به شکل فیزیکی بود، اما اکنون خشونت به شکل عاطفی و روانی است، زنان رکن اساسی خانواده هستند اگر مورد آزار روحی و جسمی قرار بگیرند سلامت خانواده به خطر می‌افتد، زمانی که مادر کفایت نداشته باشد نمی‌تواند فرزند با کفایتی تربیت کند.
در خانه ماندن باعث افزایش خشونت خانگی شده است
ارشادی با بیان اینکه مشکلات به وجود آمده در ایام شیوع کرونا ویروس و قرنطینه خانگی باعث افزایش خشونت خانگی شده است، بیان کرد: قبل از شیوع کرونا ویروس معمولا افراد خانواده زمان کمی را در خانه و در کنار هم بودند و معمولا خشونت خانگی در فواصل بیش‌تری رخ می‌داد اما فشار روانی و بعضا مالی که در پی شیوع این ویروس بر افراد حادث شد موجب افزایش خشونت در کانون خانواده‌ها شد.
عضو انجمن روانشناسی اجتماعی ایران افزود: متأسفانه نبود مهارت‌های ارتباطی موجب بروز خشونت و پرخاشگری در بین اعضای خانواده می‌شود، بنابراین باید سعی کنیم این مهارت‌ها را بین افراد تقویت کنیم، باید از طریق فضای مجازی، رسانه و شبکه‌های تلویزیونی با روش‌های مختلف مهارت‌های ارتباطی را به خانواده‌ها آموزش دهیم.
وی با تأکید بر اینکه خشونت خانگی نوعی ناهنجاری اجتماعی است، عنوان کرد: بسیاری از افراد جامعه آسیب‌های خشونت خانگی را نمی‌دانند، لذا نیاز است مفاهیم و مصداق‌های خشونت خانگی به اطلاع عموم برسد، هم‌چنین از طریق رسانه‌ها مهارت‌های حل مسئله آموزش داده شود.
ارشادی با اشاره به اینکه هرچه کیفیت زندگی زناشویی بالاتر برود خشونت خانگی کاهش پیدا می‌کند، گفت: قرنطینه خانگی فرصت خوبی برای یادگیری مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله است، متأسفانه کودکان خشونت را یاد می‌گیرند اما راه‌های کنترل خشم را یاد نمی‌گیرند.
روانشناس خانواده تأکید کرد: زمانی که خانواده‌ها با مشکل روبرو می‌شوند می‌توانند از طریق اورژانس اجتماعی و صدای مشاور به صورت آنلاین مشاوره بگیرند.
عضو سازمان نظام مشاوره و روانشناسی ایران، ترک محل را یکی از راه‌های جلوگیری از خشونت خانگی عنوان کرد و افزود: افراد زمانی که در مواجهه با فرد عصبانی قرار می‌گیرند یا خود عصبانی هستند به جای پرخاشگری، قهر و کم محلی، محل را ترک کنند یا خشم خود را به شیوه‌های دیگر بروز دهند.
متأسفانه امروز خشونت در جوامع به علت پایین آمدن آستانه تحمل افراد جامعه در حال تبدیل شدن به یک معضل یا چالش است، زیرا افراد جامعه و یا حتی اعضای خانواده نمی‌توانند به راحتی با یکدیگر گفت‌وگو و مسائل و مشکلات خود را حل کنند، رفتارهای خشونت‌آمیز قبل از اینکه به سایر افراد جامعه آسیب بزند به خود فرد آسیب می‌زند، به نظر می‌رسد ناآگاهی از شیوه‌های ارتباطی از دلایل شکل‌گیری پرخاشگری و خشونت است و متولیان امر برای کاهش این مسئله لازم است آموزش از طریق رسانه‌های جمعی و برگزاری دوره‌ها برای زوجین و والدین را در دستور کار خود قرار دهند.
