محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی بعد از دو سال و نیم تعلل در پی اقدامات توسعهطلبانه و تجاوزکارانه رژیم اشغالگر با پشتیبانی مستقیم امریکا، عاقبت سهشنبه شب اعلام کرد که تمام همکاریهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطینی را با دولت ایالاتمتحده امریکا و رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین پایان میدهد.
عباس از زمانی که دولت ایالاتمتحده امریکا قدس اشغالی را به عنوان پایتخت رژیم اشغالگر به رسمیت شناخت و یک سال بعد برنامه انتقال سفارت خود را به این شهر اعلام کرد، تهدید کرده بود که همکاریهای امنیتی با اشغالگران را قطع میکند، اما این تهدید تا پیش از این هرگز به مرحله عمل نرسیده بود. اما با تشکیل دولت ائتلافی جدید در تلآویو و وعده بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اشغالگر برای ضمیمه کردن شهرکهای غیرقانونی در کرانه باختری و زمینهای حاصلخیز دره اردن، محمود عباس عاقبت وعده خود را برای قطع همکاریهای امنیتی که از زمان ایجاد تشکیلات خودگردان براساس توافقهای اسلو اجرا میشد، اعلام کرد.
ادامه واکنشهای بینالمللی به تلاشهای اشغالگران
پیش از این بسیاری از دولتهای جهان نسبت به تلاش رژیم اشغالگر برای ضمیمه کردن بخشهایی تازه از سرزمینهای فلسطینیان که براساس قطعنامههای شورای امنیت به فلسطینیان واگذار شده است، اعتراض کرده بودند. وزرای خارجه اتحادیه اروپا، این اقدام را خلاف مقررات بینالمللی و خطرناک توصیف کردند. رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جوزپ بورل گفته است که اروپا از همه امکاناتش برای جلوگیری از این اقدام تلآویو استفاده خواهد کرد. ابراهیم کالین، سخنگوی ریاستجمهوری ترکیه نیز روز چهارشنبه در توییتی اعلام کرد: ما تهدیدات اسراییل برای الحاق بخشهایی از کرانه باختری را محکوم میکنیم و با این طرحها مخالفیم. از جامعه جهانی میخواهیم موضعی علیه اسراییل اتخاذ کند. او افزود: اشغالگری و الحاق جنایت محسوب میشوند. ما از تمام اقداماتی که علیه سیاستهای اسراییل اتخاذ میشود حمایت میکنیم. وزیر خارجه اردن نیز بار دیگر تاکید کرد که کشورش قاطعانه مخالف الحاق هر بخشی از کرانه باختری و غور اردن به رژیم صهیونیستی است. پیش از این پادشاه اردن در گفتگو با نشریهای در اشپیگل آلمان هشدار داده بود که الحاق سرزمینهای کرانه باختری باعث یک درگیری فراگیر با اردن میشود. ایمن الصفدی در گفتوگوی تلفنی با نیکولای ملادینوف، هماهنگکننده صلح سازمان ملل در خاورمیانه اظهار داشت که راهحل تشکیل دو کشور با تکیه بر قوانین بینالملل و قطعنامههای بینالمللی، تنها راه تحقق صلح جامع و دایم در منطقه است. الصفدی همچنین به تشریح تلاشهای مبذول شده برای هماهنگسازی مواضع بینالمللی جهت ممانعت از اجرای طرح الحاق کرانه باختری پرداخت و گفت که این طرح در صورتی که اجرایی شود، هرگونه فرصت تحقق صلح جامع که ضرورتی منطقهای و بینالمللی است را از بین میبرد.
اجرای فوری لغو توافقهای امنیتی خود
محمود عباس در سخنرانی سهشنبه شب خود تاکید کرد: «سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) و دولت فلسطین از امروز تمامی توافقها و تفاهمنامههای امنیتی با امریکاییها و دولت اسراییلی را ملغی اعلام میکند و همه تعهدات خود مبنی بر این تفاهمنامهها و توافقها را ازجمله تعهدات امنیتی، پایانیافته تلقی خواهد کرد.» کمیته اجرای سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) دو سال پیش لغو این توافقنامههای امنیتی و همکاری تشکیلات خودگردان با اشغالگران را تصویب کرده بود، اما اجرای آن را به محمود عباس رییس این تشکیلات سپرد. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، ممکن است بعد از تعلل فراوان محمود عباس برای اعلام این فرمان، اجرای آن هم توسط تشکیلات تحت ریاست او به درستی انجام نشود و بهرغم سخنرانی او، همکاریهای امنیتی میان فلسطینیان و اشغالگران در کرانه باختری ادامه پیدا کند. با این حال صائب عریقات، دبیرکل کمیته اجرای ساف اعلام کرده است که اجرای فرمان محمود عباس آغاز شده و تشکیلات خودگردان از روز چهارشنبه تمامی همکاریهای خود را با رژیم اشغالگر قطع کرده است. به گزارش خبرگزاری وفا در فلسطین، عریقات تاکید کرد که تشکیلات خودگردان دیگر به وضع کنونی ادامه نمیدهد و رژیم اشغالگر موظف است براساس معاهده ژنو ۴ و دیگر معاهدات بینالمللی وظایف خود به عنوان اشغالگر برای تامین امنیت سرزمینهای اشغالی را راسا برعهده بگیرد. عریقات گفته است: «ما ملتی تحت اشغال هستیم و شخصیت حقوقی ما را قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۲ به عنوان کشور فلسطین تعیین کرده است.» او گفت: «اسراییل نه تنها مفهوم بنیادین معاهده اسلو را نادیده گرفته... بلکه این معاهده را لغو کرده و به تعهدات خود عمل نکرده است.» عریقات تصریح کرد: مفهوم بنیادین معاهده اسلو، مبتنی بر قطعنامههای بینالمللی و انجام مذاکرات نهایی برای مسائلی مانند مرزها، آوارگان، قدس و شهرکهای صهیونیستی و آب و امنیت است.
اما و اگرهای فرمان عباس
رادیو عبری زبان کان، گزارش داده است که از روز چهارشنبه مقامهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطینی به تماسهای همتایان اشغالگر خود پاسخ ندادهاند. اما کارشناسان میگویند که اجرای این دستور عملا غیرممکن است، چراکه براساس تقسیمبندیهای امنیتی کرانه باختری براساس توافقنامههای اسلو حتی رفت و آمد مقامهای فلسطینی در یک منطقه هم نیازمند هماهنگی با طرف اشغالگر است. خالد الغندی، پژوهشگر مرکز سیاست خاورمیانه در اندیشکده بروکینگز با گاردین میگوید: «روشن نیست این اقدام عباس دقیقا در میدان عمل چگونه اجرا میشود، برای مثال برای جابهجایی یک فرد از یک محله به محله دیگر در منطقه ب یا عبور و مرور در منطقه ث، مقامهای امنیتی تشکیلات باید از ارتش اسراییل مجوز بگیرند. اگر این فرمان بخواهد کامل اجرا شود یعنی بخشی از عملکرد تشکیلات خودگردان در کرانه باختری کاملا متوقف میشود و دسترسی به نقاطی در منطقه ب کاملا قطع خواهد شد.» مشخص نیست اجرای این تهدید از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین تا چه اندازه موثر باشد و بتواند جلوی توسعهطلبی و طمع سرزمینی اشغالگران سرزمین فلسطین را بگیرد. زاها حسن، فعال حقوق بشر و پژوهشگر مهمان اندیشکده موقوفه کارنگی برای صلح بینالملل به گاردین میگوید: «من تصور نمیکنم که شرایط کنونی هیچ تفاوتی با گذشته پیدا کرده باشد، چراکه به نظر میرسد اسراییل عزم خود را برای ضمیمه کردن بخشهایی از کرانه باختری جزم کرده باشد و نه تنها کسی در دنیا نیست که قصد داشته باشد جلوی آنها را بگیرد، بلکه امریکا با آنها همپیمان است و برای این اقدام چراغ سبز نشان داده است.»
تردیدها در مورد عملی بودن و اثر فرمان محمود عباس باعث شده است تا سیاستمداران و فعالان فلسطینی خواستار اقدامات محکمتر و جدیتر ازسوی رامالله شوند. محمود عباس متهم است که از سال ۲۰۰۷ که جنبش فتح نتایج انتخابات در سرزمینهای فلسطین را نپذیرفت و علیه نخستوزیری اسماعیل هنیه شورش کرد، هرگونه تلاش برای وحدت ملی و گفتگو با گروههای مقاومت در مورد همکاری برای مقابله با اشغالگری را رد کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس، «هانی المصری» رییس مرکز فلسطینی ویژه پژوهشهای سیاسی و استراتژیک «مسارات» هم اعلام کرد، محمود عباس از لغو توافقنامهها و قطع هماهنگی امنیتی سخن گفت، اما سازوکار و تدابیر ملموس، فوری و واضح ارایه نکرد. المصری سپس گفت: عباس حتی یک کلمه از وحدت ملی، مقاومت مردمی و تحریم یا فعالسازی سازمانهای آزادیبخش فلسطین «ساف» سخن نگفت. عزام الاحمد، عضو کمیته مرکزی جنبش فتح فلسطین تاکید کرد که باید به رسمیت شناخته شدن رژیم صهیونیستی توسط رامالله لغو شود. الاحمد گفت که «هر آنچه در معاهده اسلو آمده، به تاریخ پیوست... لغو توافقنامهها، باید شامل لغو به رسمیت شناختن [رژیم صهیونیستی]و لغو هماهنگی امنیتی و توافقنامه پاریس باشد.»