دو سال پیش به دلایلی همچون بازگشت تحریمها علیه ایران و سرازیر شدن سرمایههای مردم به سمت بازار ارز، قیمت افزایش یافت که در این زمان، با اعمال سیاستهای پولی و ارزی بانک مرکزی آرامش به بازار برگشت و قیمتها به تعادل رسید؛ به طوریکه قیمت دلار به حدود ۱۱ هزار تومان کاهش یافت.
اما در هفتههای اخیر، بار دیگر قیمت ارز نوسان پیدا کرد که در پی آن رئیسجمهوری بر ضرورت کنترل قیمت و جلوگیری از افزایش آن، دقت عمل و هماهنگی دستگاههای اقتصادی و نظام بانکی در این زمینه تاکید کرد.
در این بین، رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد که تشدید فشار تحریمها، شیوع ویروس کرونا، کاهش شدید قیمت نفت و اختلال در عملکرد تجارت کشور از جمله دلایل مهم نوسان قیمتها بوده که با توجه به اینکه مرزها به تدریج در حال بازگشایی هستند، بخشی از مشکلات مربوط به تجارت حل میشود و بازار نیز بهبود خواهد یافت.
در این میان گزارش میدانی ایسنا از بازاز ارز نشانگر این است که خرید مردم به عنوان مصرفکننده اصلی ارز جهش عمدهای نداشته است و به گفته یک فعال بازار ارز، در زمانهایی که تفاوت نرخ ارز بازار غیر رسمی با صرافی زیاد میشود، در این شرایط خریداران واسطهای برای خرید به برخی صرافیها مراجعه میکنند.
همچنین یکی از صرافان در گفتوگو با ایسنا، درباره نوسانات و تحولات اخیر این بازار اظهار کرد که اینکه پس از گذشت زمان زیادی اکنون قیمت ارز صعود کرده، میتواند دلایلی همچون وقفه ایجاد شده توسط کرونا در بخش صادرات که یک امر جهانی بوده، وقفه در بازگشت ارز به جهت تعطیلی شرکتهای خریدار ارز در خارج از کشور، کاهش شدید نرخ جهانی نفت و به دنبال آن کاهش نرخ محصولات مشتقات تولیدی با پایه نفت که سهم نسبتا بالایی در صادرات کشور دارد و عمده مشکلاتی که منشأ جهانی دارند، داشته باشد.
به گفته وی، بانک مرکزی در زمینه نرخگذاری دخالتی نداشته و کشف نرخ بر اساس عرضه و تقاضا روزانه صورت میگیرد.
یکی دیگر از دستاندرکاران بازار ارز نیز معتقد است که یکی از دلایل افزایش قیمت اخیر دلار وقفه چند ماهه ایجاد شده برای درخواست در سامانه نیما و آغاز خرید شرکتهای واردکننده است.
همچنین اکثر صرافان از صفر شدن تقریبی خرید ارز مسافرتی به دلیل شیوع ویروس کرونا و نبود سفرهای خارجی خبر میدهند.
به گفته یکی از صرافان، فعالیت بانک مرکزی محدود به مدیریت عرضه و تقاضای حوالجات ارزی در سامانه نیما و نظارت در تامین آن است و صرافیهای بانکی نیز همانند صرافیهای تضامنی در عرصه اسکناس مورد نیاز مردم فعالیت دارند.
وی در پاسخ به اینکه اکنون که دلار به کانال ۱۷ هزار تومان رسیده، آیا این نرخ واقعی یا حباب است؟ توضیح داد: نرخ ارز متناسب با دیگر مولفههای اقتصادی و در پی افزایش و کاهش نرخهای دیگر اقلام، کاهش یا افزایش مییابد و براساس تقاضا نرخ آن به تعادل نزدیک میشود.