دفاتر کاریابی و موسسات مشاوره شغلی و مراکز خدمات اشتغال به عنوان بنگاههای جستوجوگر شغل در کشورهای مختلف فعالیت دارند. در کشور ما نیز سابقه تاسیس و فعالیت این موسسات دست کم به دو دهه قبل و زمانی برمیگردد که میل به حضور در بازار کار با آهنگ تغییرات و رشد سریع جمعیتی همراه شد و افزایش پیدا کرد.
این مراکز حلقه پیوند میان جویندگان کار و کارفرمایان هستند و اقداماتی را در راستای جستجوی شغل متقاضیان کار و آشنا کردن آنها با کارفرمایان صورت میدهند. در صورت رونق بازار کار، کاریابیها و دفاتر مشاوره شغلی به لحاظ کاری در شرایط مطلوبی قرار میگیرند و از جذب نیروی کار در بنگاهها و کمک به جویندگان کار برای یافتن شغل مناسب بهره میبرند.
بر اساس سالنامه آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در سال گذشته ۳۹۱ هزار و ۲۸۰ نفر جوینده کار به دفاتر کاریابی مراجعه و درخواست شغل خود را ثبت کردهاند. از این تعداد ۳۶۷ هزار و ۶۱۶ نفر در کاریابیهای خصوصی و ۲۳ هزار و ۶۶۴ نفر در مراکز خدمات اشتغال ثبتنام کردهاند.
از مجموع جویندگان کاری که سال گذشته در دفاتر کاریابی خصوصی ثبتنام کردهاند، ۷۷۱۹۹ نفر (۰.۲۱ درصد) به کارگمارده شده و از جمعیت ۲۳ هزار و ۶۶۴ نفری جویندگان کار که مراکز خدمات اشتغال را برای ثبت نام انتخاب کردند، ۱۲ هزار و ۳۱۶ نفر ( ۵۲.۰۴ درصد) جذب بازار کار شدهاند.
فرایند ثبتنام و اشتغال کارجویان به این نحو است که افراد از طریق مرکز خدمات اشتغال یا دفتر کاریابی به کارفرما معرفی میشوند و بر اساس نیاز کارفرما به کار گرفته میشوند.
از مجموع ۳۶۷ هزار و ۶۱۶ جوینده کاری که سال گذشته به کاریابیهای خصوصی مراجعه کردند، ۳۵۲ هزار و ۹۴۸ نفر به کارفرما معرفی و ۷۷ هزار و ۱۹۹ نفر مشغول کار شدهاند. کاریابیهای دولتی یا مراکز خدمات اشتغال زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستند که خدمات راهنمایی و مشاوره شغلی و کاریابی را به کارجویان و کارفرمایان ارائه میدهند. کاریابیهای خصوصی نیز با اخذ مجوز از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ازای دریافت حق الزحمه از جوینده کار، خدمات راهنمایی و مشاوره شغلی و کاریابی را ارایه و فرصتهای شغلی را به جویندگان کار معرفی میکنند.
از مجموع ۳۶۷ هزار و ۶۱۶ جوینده کاری که سال گذشته به کاریابیهای خصوصی مراجعه کردند، ۳۵۲ هزار و ۹۴۸ نفر به کارفرما معرفی و ۷۷ هزار و ۱۹۹ نفر مشغول کار شدهاند. این آمار در مقایسه با سال ۱۳۹۷ روند افزایشی را نشان میدهد به نحوی که تعداد جویندگان کار در این سال ۳۶۰ هزار و ۲۴۱ نفر بوده و از این تعداد، ۲۸۳ هزار و ۹۶ نفر برای کار معرفی و برای ۵۷ هزار و ۶۱۴ نفر فرصت شغلی ایجاد شده است.
کاهش آمار مراجعه جویندگان کار به مراکز خدمات اشتغال
در حالی که در سال ۹۶، بیش از ۶۷ هزار جوینده کار برای ثبت درخواست شغلی به کاریابیهای دولتی و مراکز خدمات اشتغال کشور مراجعه کردهاند، این تعداد در سال ۹۷ به ۵۴ هزار نفر و در سال گذشته به ۲۳ هزار نفر رسیده و بیانگر کاهش آمار مراجعه جویندگان کار به مراکز خدمات اشتغال کشور است. این در حالی است که در سال ۹۷ نزدیک به ۴۰ هزار نفر از جویندگان کار برای کار معرفی شده و ۲۱ هزار نفر اشتغال به کار پیدا کردهاند اما طی سال گذشته بیش از ۱۷ هزار نفر به کارفرما معرفی شده و برای ۱۲ هزار نفر اشتغال ایجاد شده است.
بر اساس آمارها، در سال ۱۳۹۷ جمعا ۹۷۷ دفتر کاریابی خصوصی (داخلی و خارجی) و ۷۴ مرکز خدمات اشتغال دولتی مشغول فعالیت بوده اما این آمار در سال ۹۸ با کاهش نسبی مواجه شده و به ۹۵۵ کاریابی خصوصی و ۵۸ مرکز خدمات اشتغال رسیده است.
تهران و خراسان رضوی دارای بیشترین تعداد جویندگان کار
مطابق سالنامه آماری وزارت کار، استان تهران با ۹۴ هزار و ۸۱۱ نفر و خراسان رضوی با ۴۴ هزار و ۴۹۴ نفر بیشترین تعداد جوینده کار را به خود اختصاص دادهاند و استانهای البرز و مازندران در ردههای بعدی قرار دارند. کمترین میزان آمار جویندگان کار نیز به استانهای سیستان و بلوچستان، کردستان و کهگیلویه و بویر احمد تعلق دارد.