دور دوم مذاکرات ایران و آژانس اتمی

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب ـ‌ تیم فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح سه‌شنبه به سرپرستی اولی هاینونن، معاون البرادعی، برای دور دوم مذاكرات ایران و آژانس درباره سانتریفیوژهای پی – یك و پی – دو وارد تهران می‌شود. 

علی‌اصغر سلطانیه، نماینده دایم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اعلام این خبر افزود: در راستای اجرای توافقنامه ایران و آژانس دور دوم مذاكرات درباره موضوعات مربوط به سانتریفیوژهای پی - یك و پی - دو 17 مهرماه (سه‌شنبه) در تهران انجام می‌شود.

وی گفت: تیم كارشناسان بخش پادمانی آژانس، معاون البرادعی در امور پادمان‌ها را در این دور از مذاكرات همراهی می‌كند. 

در دور اول مذاكرات ایران و آژانس بر سر موضوع سانتریفیوژهای پی - یك و پی - دو در 24 و 25 سپتامبر(2 و 3 مهرماه) با حضور كارشناسان فنی و حقوقی ایران و آژانس در تهران برگزار شد كه در آن دور از مذاكرات هاینونن، تیم آژانس را همراهی نمی‌كرد.

در این دور از مذاكرات كه از فردا(سه‌شنبه) آغاز می‌شود دكتر جواد وعیدی معاون امنیت بین‌الملل دبیر شورای عالی امنیت ملی كشورمان، دكتر علی‌اصغر سلطانیه، نماینده‌ی دائم ایران در آژانس و دكتر محمد سعیدی، معاون سازمان انرژی اتمی و نمایندگان وزارت امور خارجه حضور دارند.

همچنین خبرنگار ایسنا اطلاع یافت، مذاكرات درباره سانتیریفیوژهای پی - یك و پی - دو در آینده نیز ادامه خواهد داشت.

حساسیت آژانس به این دلیل كه ایران پس از سوال آژانس پیرامون خرید نقشه‌های مربوط به دستگاه سانتریفیوژ پی – دو اعلام نظر كرد، افزایش یافت. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تروئیكای اروپا، پرهیز ایران از ذكر موضوع فوق در اظهاریه اكتبر 2003 را به تلاش تهران برای پنهان كاری تعبیر كردند، اما تهران تاكید داشت كه موضوع نقشه‌های پی – دو می‌باید در اظهاریه‌های بعدی در چارچوب "پروتكل الحاقی" اعلام شود.

سانتریفیوژ پی – دو یك متر طول و 145 میلی متر قطر دارد و دارای دو بخش پروانه‌های فولادی سخت بوده كه با انبان باد فولادی مرتبط است. از آنجا كه پروانه‌ی فولادی سریع‌تر از لوله‌های آلومینیومی می‌چرخند، ظرفیت دستگاه سانتریفیوژ پی – دو بیش از دو برابر توان واحدهای سانتریفیوژهای پی – یك ارزیابی می‌شود. حساسیت نسبت به سانتریفیوژ‌های پی - دو به این دلیل است كه در مقایسه با دستگاه سانتریفیوژ پی - یك برای استفاده در تاسیسات غنی‌سازی كارآیی بیشتری دارد.

به گزارش ایسنا، در اولین روزهای سال 2004 لیبی تمام اطلاعت مربوط به برنامه هسته‌یی خود را به آمریكا و آژانس تحویل داد. بخشی از این اطلاعات مربوط به خرید برخی تجهیزات و نقشه‌های فنی نشان می‌داد كه لیبی قبلا نقشه‌ها و ماشین‌های سانتریفیوژ پی - یك را به ایران هم فروخته بود.

طبق روایت رسانه‌های غربی دلال این معامله كه به نام "بوهاری طاهر" معرفی شد، توسط نیروهای امنیتی مالزی بازداشت شد.به ادعای رسانه‌های غربی، "بوهاری طاهر" در مقابل مقامات مالزیایی كه مسوولیت رسیدگی و بررسی شبكه عبدالقدیرخان را بر عهده داشتند، شهادت داد كه در سال‌های 1994 و 1995 با دریافت سه میلیون دلار نقد، شخصا امور انتقال دو محموله حاوی قطعات مستعمل سانتریفیوژ از پاكستان به ایران را از راه دبی انجام داده است.

این ادعا با قاطعیت از سوی ایران رد شد. پس از آن جمهوری اسلامی ایران در ژانویه 2004 اعلام كرد كه در سال 1995 مبادرت به خرید اطلاعات كلی مربوط به طراحی دستگاه‌ سانتریفیوژ پی – دو كرده است. در عین حال، تاكید كرد كه تا سالها بعد، فعالیت خاصی برای توسعه و تولید این دستگاه انجام نداده؛ چرا كه برنامه مرتبط با پی – یك برای این كشور اولویت بیشتری داشته است.

به گزارش ایسنا،‌ دكتر علی لاریجانی در دیدار با محمد البرادعی در تیرماه در وین موافقت كرد كه در یك برنامه‌ی كاری دو ماهه ایران به تمامی سوالات آژانس درباره‌ی فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی ایران پاسخ دهد. پس از آن معاونان لاریجانی و هاینونن در سه دور مذاكره در تهران و وین بر سر مدالیته‌ی پاسخ به سوالات و ابهامات آژانس به توافق رسیدند. در اولین گام در اجرای این مدالیته‌ ایران زودتر از زمان‌بندی مشخص شده در مدالیته‌ به سوالات آژانس درباره‌ی موضوعات مربوط به "پلوتونیوم و بازفرآوری" پاسخ داد.

مدیر كل آژانس در گزارش سپتامبر خود به شورای حكام و شورای امنیت به طور رسمی اعلام كرد كه این دو موضوع حل شده است.

با پایان یافتن موضوع "پلوتونیوم و بازفرآوری" و اعلام آن در گزارش مدیر كل آژانس موضوع سانتریفیوژ‌های پی - یك و پی - دو در دستور كار كارشناسان فنی و حقوقی ایران و آژانس قرار گرفت.

توافق‌نامه‌ی ایران و آژانس با مخالفت آمریكا و هم‌پیمانانش در شورای حكام آژانس روبرو شد و آنها خواهان تصویب قطعنامه‌ سوم تحریم‌ها علیه ایران شدند و حتی فرانسه در همراهی با آمریكا در رفتاری غیر منتظره كه از سوی وزیر امور خارجه این كشور مطرح شد، اظهارات شدید و تهدیدآمیز را علیه ایران بیان كرد، اما این برخوردها با انتقاد شدید البرادعی،‌ روسیه و چین و جنبش عدم تعهد روبه رو شد به طوری كه موجب شد این كشورها از مواضع تهدید‌آمیز خود علیه ایران تا زمانی كه مذاكرات ایران وآژانس در جریان است و نتایج آن مشخص نشده است یعنی تا پایان نوامبر از هرگونه اقدام تنبیهی خودداری كنند.

موضوع سانتریفیوژ‌های پی - یك و پی - دو از مهم‌ترین موضوعات و اتهاماتی است كه از سوی آژانس مطرح شده است. حل و فصل این موضوع گام بسیار مهمی در رفع ابهامات آژانس از فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی ایران خواهد بود.