بایدها و نبایدهای دندانپزشکی در دوران کرونا

شیوع ویروس کرونا در کشور از اسفندماه پارسال سبب شد تمامی فعالیت‌ها جز آن دسته از کسب و کارهایی که با ضروریات مردم سروکار داشت تعطیل شود اما با پایان یافتن تعطیلات سال ۹۹ ستاد ملی مقابله با کرونا با تقسیم‌بندی کسب و کارها، اجازه شروع به کار فعالیت‌های کم‌ریسک را صادر کرد.

در میان کسب و کارهای پرریسک برخی از فعالیت‌های درمانی از جمله دندانپزشکی در زمره امور پرخطر از نظر شیوع کرونا جای گرفت و فعالیت مطب‌های خصوصی تا نیمه اردیبهشت ماه ممنوع بود اما از این تاریخ به بعد با تاکید بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی، موارد اورژانسی قابل انجام است.

در شرایطی که بیماری منحوس کرونا در کشور و استان خراسان جنوبی جا خوش کرده است مشاهده می‌شود عده‌ای از بیماران که روند درمان آنها نیمه‌ کاره باقی مانده به علت ترس از ابتلا به کرونا از مراجعه به دندانپزشکی پرهیز می‌کنند؛ از طرفی افرادی نیز هستند که بیماری کرونا را عادی دانسته و بدون توجه به شیوع آن به خاطر کوچکترین مسایل راهی مطب‌های دندانپزشکی می‌شوند و امکان دارد در دام تله‌های ویروسی بیفتند.

برخی مطب‌های دندانپزشکی استان ‌به دلیل شیوع بیماری کرونا تعطیل هستند و غیر از موارد اورژانسی خدماتی ارائه نمی‌دهند، در چنین شرایطی بروز دندان‌درد می‌تواند بسیار آزاردهنده و غیرقابل تحمل باشد.

دندان درد و بیرون رفتن از خانه برای خیلی از ما کابوس ترسناکی است که نمی‌دانیم در مواجه با آن در موقعیتی که کرونا در وضعیت هشدار قرار دارد چه کار باید بکنیم.

نخستین بار در طول زندگی تجربه دندان‌درد شدیدی را تجربه می‌کردم دنبال راه‌های زیادی برای تسکین درد دندان بودم اما بی فایده بود و همه اصرار داشتند باید دندانپزشکی بروی اما انگار ترس از کرونا درد دندانم را شدیدتر می‌کرد.

تحمل درد دندان را داشتم اما تصور رفتن به دندانپزشکی در شرایط کنونی را خیال خام می‌پنداشتم چون کمی بفهمی نفهمی از دندانپزشکی هم می‌ترسیدم، تا اینکه زور دندان درد بر تحمل من غلبه کرد و با هزار و یک دلهره تصمیم گرفتم سری به چند مطب و کلینیک دندانپزشکی بزنم.

ساعت ۱۵:۴۵ دقیقه راهی کلینیک دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شدم وقتی به مقصد رسیدم ورودی در مایع ضدعفونی کننده دست و ماسک در اختیار مردم قرار می‌گرفت اما در سالن انتظار انبوهی از جمعیت کودک، جوان، پیر و سالمند حضور داشتند حتی بدون اینکه فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کرده باشند کودکان نیز پله‌های کلینیک را برای بازی انتخاب کرده بودند.

درباره نحوه نوبت‌دهی با مسوول پذیرش، سوال و جوابی کردم اما کنج کلینیک ایستادم و ۱۰ دقیقه فقط اطراف را نگاه کردم در نهایت دلم راضی نشد و تصمیم گرفتم مطب خصوصی بروم.

دو سه مطب که از قبل شناخت داشتم رفتم اما بسته بود و روی در برخی اطلاعیه (تا اطلاع ثانوی به دلیل شیوع کرونا تعطیل می‌باشد) نصب شده بود تا اینکه وارد مطبی شدم که درب ورودی با گذاشتن جعبه‌ای که در آن نایلون کاور کفش یکبار مصرف بود نیمه باز شده بود و هر فردی قبل از وارد شدن باید این نایلون را می‌پوشید، داشتن ماسک و دستکش نیز الزامی بود و هر فردی ماسک نداشت می‌توانست از منشی ماسک رایگان تحویل بگیرد دیدن این صحنه‌ها امید را در دلم زنده و ترس از کرونا را دور کرد.

در اتاق انتظار ۲۰ متری اما تمام صندلی‌ها بدون رعایت فاصله اجتماعی پر شده بود، میز منشی در سالن بزرگی که دو دکتر، دو منشی و دستیار بودند قرار داشت یکی از یونیت‌های دندانپزشکی نیز در فاصله یک و نیم متری از میز منشی قرار داشت همچنین به دلیل انبوه جمعیت، ۶ نفر از بیماران اطراف میز منشی و یونیت ایستاده بودند.

میز کوچکی داخل همین اتاق و نزدیک در ورودی قرار داشت که حدود هشت لیوان یکبار مصرف حاوی محلول دهان شویه روی آن چیده شده بود، هر فردی برای معاینه وارد می‌شد با درخواست منشی باید دهان شویه را برداشته برای دقایقی در دهانش غرغره می‌کرد و سپس محلول را در سنگ دستشویی که داخل اتاق انتظار بود تخلیه می‌کرد.

وقتی منشی از من خواست از دهان شویه استفاده کنم چشمانم گرد شد و خیال کردم توفیق اجباری باید کرونا غرغره کنم، با تعجب پرسیدم حالا لازم است حتما از این محلول استفاده کنم، این محلول کرونا نداشته باشد که نگاه خشمگین منشی من را مجبور به استفاده از محلول کرد.

بعد از آن ۲۰ دقیقه بی‌صبرانه و با هول و ولا منتظر ایستاده بودم اما خبری از معاینه نبود مانند من هشت نفر دیگر نیز در انتظار معاینه و نوبت‌دهی بودند اما لحظه به لحظه ترس از کرونا امانم را بریده بود که با همان دندان درد محیط را به سمت خانه ترک کردم و درد دندان را به جان خریدم.

در وسط راه از داروخانه چندین ورق قرص مُسّکن، خشک کننده، ژل مسکن فوری دندان و اسپری خریداری کردم و الان یک هفته است روز به روز درد دندانم کمتر می‌شود.

داستان رفتن به دندانپزشکی در دوران شیوع کرونا از آن داستان‌های عجیب و غریب روزگار است، کی بروم؟ کجا بروم؟ به کدام دندانپزشک اطمینان کنم؟ کرونا نگیرم و سوالات دیگر.

نوبت‌دهی برای جلوگیری از تجمع افراد در مطب

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بیرجند توصیه کرد: برای جلوگیری از ابتلا به کرونا وقت‌دهی به بیماران طوری تنظیم شود که پس از خروج هر بیمار، بیمار بعدی حاضر شود تا به این صورت در اتاق انتظار شاهد تجمع نباشیم.

جلال احمدی گفت: از نیمه دوم اردیبهشت ماه با ابلاغیه معاونت درمان کشور، ارائه خدمات اورژانسی و ضروری در سراسر کشور با رعایت دقیق پروتکل و دستورالعمل‌های ابلاغی قابل انجام است.

وی افزود: بر این اساس مردم می‌توانند به مطب‌های دندانپزشکی مراجعه کنند البته با تاکید بر اینکه هم مردم اصول بهداشت فردی را رعایت کنند و هم همکاران دندانپزشک این مساله را جدی‌ بگیرند.

وی بیان کرد: دردهای دندانی شدید به علت پوسیدگی، آبسه، عفونت و خونریزی‌های دهان و دندان، عفونت‌های لثه و مخاط دهانی و شکستگی‌های فک و صورت به عنوان موارد اورژانسی دندانپزشکی مطرح است که در این صورت توصیه می‌شود مردم به مطب‌ها مراجعه کنند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار داشت: با توجه به اینکه در دوران شیوع کرونا تنها خدمات اورژانسی دندانپزشکی ارائه می‌شود، شهروندان بایستی برای مراقبت از سلامت دهان و دندان‌های خود تلاش بیشتری کنند.

وی تاکید کرد: دندانپزشکی جزو حِرَف پرخطر در اپیدمی کرونا طبقه بندی شده است اما مراجعه کنندگان باید بدانند در مطب‌ هایی که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنند خطر انتقال ویروس نیز به حداقل می‌رسد.

احمدی گفت: همچنین مردم بدانند خود دندانپزشکان بیشتر از بیماران در معرض خطر هستند لذا تمام همکاران دغدغه ارائه خدمت استاندارد در شرایط بسیار خاص را دارند.

وی افزود: نظارت و بازرسی از کلینیک‌ها و مطب‌های دندانپزشکی سطح استان نیز به صورت مستمر انجام و با افرادی متخلف برخورد خواهد شد.

مراجعه مردم تفاوتی با قبل ندارد

متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت هم گفت: میزان مراجعه کنندگان به کلینیک دندانپزشکی و مطب‌ها نسبت با زمان قبل از شیوع کرونا تفاوتی ندارد و همه روزه شاهد حضور چشمگیر مردم به این مراکز هستیم.

پروین پروایی افزود: بیش از ۳۰ درصد مراجعین به اصول و مسایل بهداشتی از قبیل رعایت فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و دستکش اهمیت نمی‌دهند اما مابقی نسبت به این مهم حساسیت داشته و کم و بیش رعایت می‌کنند.

وی بیان کرد: در ارتباط با میزان مراجعه کنندگان علیرغم اینکه مانند گذشته زیاد هستند اما به خاطر کاهش تجمع افراد محدودیت ایجاد کرده‌ایم و پذیرش‌ها را ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش داده‌ایم.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: در بخش پذیرش نیز از مراجعه کنندگان خواسته‌ایم حتما از ماسک استفاده کنند در غیر این صورت پذیرش نمی‌شوند همچنین امکان اینکه به صورت رایگان ماسک در اختیار مردم قرار دهیم وجود ندارد چون اعتبار در این خصوص تامین نشده است.

وی اظهار داشت: ژل و مایع ضد عفونی‌کننده دست در سطح راهروها و روی میزهای ورودی و خروجی کلینیک برای استفاده عموم در دسترس قرار دارد همچنین تعداد همراهان بیماران را کم کرده‌ایم و تنها یک نفر بایستی با بیمار باشد.

پروایی عنوان کرد: در حال حاضر اولویت با انجام خدمات اورژانسی مراجعه‌کنندگان است اما مجوز برای انجام خدمات انتخابی مانند ترمیم زیبایی، پروتز به صورت محدود نیز داده شده است.

وی تصریح کرد: با توجه به شیوع بیماری کرونا به مردم توصیه می‌کنیم تنها در صورت درد، خونریزی، جراحی و امور اورژانسی به مطب و کلینیک مراجعه کنند و از مراجعه غیرضروری برای امور انتخابی پرهیز و آن را به زمان دیگری موکول کنند.

وی افزود: در مجموع ۱۵ تا ۲۰ درصد مراجعه‌کنندگان به صورت غیرضرور به کلینیک و مطب مراجعه می‌کنند.

متخصص ارتودنسی نیز گفت: برخی خدمات دندانپزشکی را نمی‌توان به زمان بعد موکول کرد چون بیماری کرونا هنوز با ما خواهد بود لذا باید مردم نحوه زندگی کردن با این بیماری را بیاموزند.

سمانه نخعی افزود: به نظر می‌رسد حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد مردم نسبت به رعایت مسایل بهداشتی بی‌تفاوت هستند که این مهم نیاز به فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی بیشتر دارد.

وی بیان کرد: کلینیک‌ها و مطب‌های دندانپزشکی را نمی‌توان بست چون مردم نیاز به انجام برخی خدمات دارند اما از شهروندان درخواست داریم اگر مشکوک به کرونا هستند برای حفظ سلامت شهروندان به هیچ عنوان به دندانپزشکی مراجعه نکنند.

سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز دوشنبه ( 9 تیرماه جاری ) اعلام کرد: تاکنون ۲۲۵ هزار و ۲۰۵ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۱۶۲ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۱۰ هزار و ۶۷۰ نفر رسید.