در دادگاههای چند سال گذشته پروندههای دعاوی مربوط به تقسیم ارث زیادی به چشم می خورد و این شاید به دلیل ناآگاهی مردم از بسیاری از قوانین ارث باشد. آشنایی با مسئله ارث، تقسیم آن و گواهی انحصار وراثت به حدی اهمیت دارد که توصیه می شود برای گرفتن حق و حقوق خود به طور کامل قوانین و تبصرههای آن را بشناسید. در این مطلب می خواهیم در مورد قانون تقسیم ارث و گواهی انحصار وراثت با شما عزیزان صحبت کنیم.
قانون تقسیم ارث
مرگ غیر از اینکه سرانجام و سرنوشت هر انسانی است، آثار حقوقی و قوانین مشخصی در مورد آن به تصویب رسیده است. بعد از فوت هر شخص، ابتدا تمام اعمال حقوقی متوفی متوقف می شود و هیچ شخصی نمی تواند به دلیل اینکه از متوفی وکالت دارد کاری انجام دهد؛ چرا که این وکالت با فوت شخص از بین می رود.
دومین اتفاق حقوقی که پس از حادثه مرگ به وقوع میپیوندد این است که تمام داراییها و اموال و دیون متوفی به وراث و کسانی که در وصیت نامه از آنها نام برده شده منتقل می شود.
در مادههای بعد از ماده ۸۶۱ قانون مدنی سال ۱۳۰۷ در مورد ارث و قوانین مربوط به آن صحبت شده است. در تقسیم ارث باید به این نکته توجه داشته باشید که افرادی که از متوفی ارث میبرند قرابت نسبی دارند یا سببی.
قرابت نسبی مثل رابطه فرزندی را میگویند که یک رابطه خونی است و قرابت سببی به افرادی گفته می شود که به سبب ازدواج با متوفی ارتباط و قرابت پیدا کرده اند مثل زوج یا زوجه.
دانستن طبقات ارث نیز در این میان ضروری است، زیرا هر طبقه جایگاه خاص خود را در سهم الارث دارد. افرادی که به موجب نسب از متوفی ارث میبرند در سه طبقه دسته بندی می شوند:
۱. پدر و مادر و اولاد اولاد آنها
۲. اجداد، خواهر، برادر و اولاد آنها
۳. عمه ها، عموها، خالهها، دایی ها و اولاد آنها
مدت زمان تقسیم ارث
مدت زمانی که ارث بین وراث تقسیم می شود به عوامل گوناگونی بستگی دارد و اصلیترین بخش آن گرفتن گواهی انحصار وراثت است. بعد از اینکه وراث دادخواستی را به شورای حل اختلاف دادند و تشریفات قانونی آن در شورا انجام شد گواهی انحصار وراثت صادر می شود. بعد از آن دادگاه تمام اسناد و مدارک مربوطه را بررسی کرده و درخواست نشر آگهی را در یک نوبت از روزنامههای محلی کثیرالانتشار می دهد. بعد از گذشتن یک ماه از تاریخ نشر آگهی اگر کسی پیدا نشد که به آن اعتراض کند بدون اینکه دستور تشکیل جلسه رسیدگی و دعوت از وراث انجام شود، گواهی انحصار وراثت صادر میشود. در این گواهی مشخصات و تعداد ورثه، نسبت آنها با متوفی و سهم آنها از ماترک مشخص می شود. گواهی انحصار وراثت به این معنی است که ورثه ی متوفی صرفاً منحصر به افرادی میباشد که نامشان در گواهی قید شده است. این مدت زمان ممکن است بین ۱۲ تا ۲۴ هفته طول بکشد و در کل این مدت زمان متغیر است.
فرمول تقسیم ارث به چه صورت است؟
اگر متوفی فرزند داشته باشد، سهم ارث زوجه یک هشتم و اگر فرزند نداشته باشد یک چهارم است.
اگر متوفی فرزند داشته باشد، سهم ارث زوج یک چهارم و اگر فرزند نداشته باشد یک دوم است.
اگر متوفی فرزند، خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث مادر یک سوم و اگر فرزند و خواهر و برادر داشته باشد یک ششم است.
اگر متوفی فرزند داشته باشد، سهم ارث پدر یک ششم است.
اگر متوفی پسر نداشته باشد، سهم ارث دختر یک دوم می باشد.
تقسیم ارث مادر
طبق ماده ۹۰۷ قانون مدنی در مورد ارث فرزندان از مادر، چنانچه مادری فوت کند و پدر و مادر او نیز فوت کرده باشند و یک یا چند فرزند داشته باشد، اموال به این ترتیب به وراث می رسد:
اگر یک فرزند داشته باشد چه پسر چه دختر تمام ترکه مادر به او می رسد.
اگر چند فرزند داشته باشد که همه پسر یا همه دختر باشند، ترکه ی مادر به طور مساوی بین آنها تقسیم می شود.
اگر چند فرزند داشته باشد که بعضی پسر و بعضی دختر باشند، پسر دو برابر دختر ارث می برد.
یکی از اقدامات مهم پس از مرگ فرد تقسیم اموال او بین وراث است که به این عمل تقسیم ارث یا تقسیم ترکه گفته میشود. تقسیم ارث قوانین و شرایط خاص خود را دارد، اما در اولین قدم باید بدانید که بهتر است به دنبال گواهی انحصار وراثت باشید که این کار توسط وکیل انحصار وراثت صورت میگیرد. تا اینجا به بررسی قانون تقسیم ارث پرداختیم در ادامه بررسی نوشتن وصیت نامه و انحصار وراثت میپردازیم.
تنظیم وصیتنامه
تنظیم وصیت نامه شرایط و تشریفات قانونی مربوط به خود را دارد. مالی که وصیت میشود باید شرایط زیر را داشته باشد:
وصیت نامه چه رسمی و خود نوشت و چه سری باشد، باید ارزش مالی داشته و غیر قانونی نباشد.
مال وصیت شده باید قابلیت معامله و نقل و انتقال داشته باشد.
آنچه که او موصی، وصیت میکند باید در مالکیت وی باشد.
درست است که تنظیم وصیت نامه امری اختیاری است و هیچکس را نمیتوان وادار به این کار کرد؛ اما اگر شخصی اصرار بر نوشتن وصیت نامه داشت، باید قوانین آن را نیز رعایت کند. جزئیات بیشتر در خصوص قوانین نوشتن و تنظیم وصیت نامه را در https://etarazoo.com/ میتوانید مطالعه کنید.
مراحل گرفتن گواهی انحصار وراثت
تعاملاتی که انسان در طول حیات خود دارد، اغلب آثار حقوقی زیادی دارد که این آثار تا بعد از مرگ انسان هم ادامه پیدا می کنند. اموال و دارایی های فرد متوفی تا زمانی که گواهی انحصار وراثت برایشان صادر نشده، نمیتوانند مورد بهره برداری قرار بگیرند.
مسئولیت این امر یعنی صدور گواهی انحصار وراثت برای تقسیم ترکه متوفی به عهده شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی است. وراث و افراد ذینفع از ماترک متوفی می توانند برای گواهی انحصار وراثت به دادگاه مراجعه کنند. اگر وراث چند نفر باشند، فقط گرفتن یک گواهی کفایت می کند.
مدارک لازم برای تقاضای گواهی انحصار وراثت
۱. شناسنامه متوفی و گواهی فوت
پس از فوت اشخاص و تایید پزشک، گواهی فوت توسط ثبت احوال تایید و صادر خواهد شد و شناسنامه متوفی باطل خواهد شد؛ بنابراین اصل گواهی فوت در کنار کپی آن باید به دادگاه ارائه شود.
۲. استشهادیه محضری
فرم خاصی در دادگاه ارائه می شود که شامل اسامی وراث است و سپس دو نفر از غیر وراث باید آن را به عنوان شاهد امضا کنند. سپس امضای وراث توسط اسناد رسمی تایید و گواهی آن به دادگاه فرستاده می شود.
۳. گواهی مالیاتی
لیست اموال منقول و غیرمنقول متوفی باید به اداره دارایی محل سکونت متوفی تحویل داده شده و رسید آن دریافت شود. بعد از آن این رسید همراه با سایر مدارک به دادگاه ارائه می شود. مدارک مورد نیاز دیگر شامل کپی شناسنامه وراث، وصیت نامه و دادخواست است.
گرفتن گواهی انحصار وراثت المثنی
در صورتی که برگه انحصار وراثت مفقود شود، وراث باید اقدام به دریافت انحصار وراثت المثنی کنند. به دلیل اینکه پرونده در بایگانی دادگاه موجود است فرایند صدور المثنی آن سریعتر انجام می گیرد. وراث باید به شورای حل اختلاف مراجعه کرده و درخواست کپی برابر اصل گواهی انحصار وراثت را بدهند.
در طول انحصار وراثت اگر بین وراث اختلاف یا مشکلی پیش بیاید، این اختلاف باید توسط مشاور یا وکیل انحصار وراثت برطرف شود.
قانون تقسیم ارث و گواهی انحصار وراثت چندان هم که تصور می شود آسان نیست. آشنایی با این قوانین نیاز به دانش بالای حقوقی و ماهرانه دارد. حجم بالای پرونده های حقوقی در این زمینه گواه مشکلات و مسائل پیچیدهای است که تنها توسط دستان توانگر یک وکیل زبده باز می شود. توصیه می کنیم اگر به دنبال وکلای حرفه ای و درجه یک هستید، به پلتفرم حقوقی ترازو مراجعه کنید.
اطلاعات تماس:
آدرس سایت: https://etarazoo.com/
ایمیل: support@etarazoo.com