سیستم ایمنی فیفی، لامایی که در شهر ردینگ بریتانیا زندگی میکند، نقشی کلیدی در یکی از جدیدترین پیشرفتها در درمان کووید-۱۹ ایفا کرده است.
دانشمندان موسسه روزالیند فراکلین در این کشور با استفاده از پادتن خاصی که در بدن فیفی تولید کردهاند به درمان جدیدی برای افزایش توان ایمنی بدن دست یافتهاند.
این "معجون پادتن" که مختص کووید-۱۹ است شاید تا چند ماه دیگر وارد آزمایشهای بالینی شود.
این پیشرفت پزشکی که در قالب مقالهای در مجله بیولوژی مولکولی و ساختاری تشریح شده است، از طریق "مهندسی" پادتنهای لاما به دست آمده است. این پادتنها اندازه نسبتا کوچکی دارند و ساختارشان در مقایسه با پادتنهای موجود در خون انسان بسیار سادهتر است؛ اندازه و ساختاری که "طراحی مجدد" آنها را در آزمایشگاه ممکن میکند.
پروفسور جیمز نیسمیت، مدیر موسسه روزالیند فراکلین و محقق ارشد، این روش را به ساختن کلیدی برای قفل ویروس کرونا تشبیه میکند.
به گفته او "پادتنهای لاما حکم کلیدهای مختلف را دارند. اما هیچ کدام درست به قفل نمیخورند. توی قفل میروند، اما کامل نمیچرخند. ما آن کلید را برمیداریم و با استفاده از بیولوژی مولکولی تراشش میدهیم تا بالاخره به قفل بخورد."
امید پژوهشگران به این است که بتوانند تا پایان تابستان این پادتنهای آزمایشگاهی را در حیوانات آزمایش کنند
پادتنها بخشی از دستگاه ایمنی تطبیقی محسوب میشوند. هر پادتن اساسا مولکولی است که در واکنش به هجوم ویروسها یا باکتریها تغییر حالت میدهد.
پروفسور نیسمیت توضیح میدهد که "اگر دوباره مبتلا شوید، بدنتان دنبال ویروسهایی میگردد که پادتن به آنها چسبیده است و نابودشان میکند."
امید پژوهشگران به این است که بتوانند تا پایان تابستان این پادتنهای آزمایشگاهی را در حیوانات آزمایش کنند. اساس کار این نوع ایمنیدرمانی افزایش قدرت دستگاه ایمنی شخص بیمار با استفاده از پادتنهایی است که از پیش با ویروس تطبیق داده شدهاند.
تحقیقات پیشین نشان میدهد که خون مملو از پادتن بیمارانی که اخیرا از کووید-۱۹ شفا پیدا کردهاند میتواند در درمان دیگران موثر باشد. اما نکته مهم درباره پادتن برگرفته از لاما این است دانشمندان میتوانند پادتنهای اختصاصی ویروس کرونا را بر اساس نیاز تولید کنند.
پروفسور نیسمیت میگوید که این تکه کوچک مهندسیشده پادتن لاما با عنوان نانوتن نیز شناخته میشود.
به گفته او "ما میتوانیم در آزمایشگاه نانوتنهایی بسازیم که خیلی خوب ویروس را میکشند. تقریبا هیچ رقیبی ندارند و توان شگفتانگیزی برای کشتن ویروس در کشتهای آزمایشگاهی از خود نشان میدهند."
کاری که این نانوتنها میکنند این است که با چسبیدن به "برجستگیهای پروتئینی" سطح ویروس آنها را از کار میاندازند و مانع از ورود ویروس به سلولها میشوند.
پروفسور نیسمیت اضافه میکند که "ما در واقع داریم همان کاری را در آزمایشگاه میکنیم که دستگاه ایمنی در بدن میکند. و چون سرعت این کار خیلی زیاد است، حتی اگر ویروس خیلی ناگهانی دستخوش تغییر شود، یا با ویروس جدیدی روبهرو شویم، میتوانیم این نانوتنها را در آزمایشگاه مهندسی کنیم."
هدف این تیم تحقیقاتی آزمایش این درمان بالقوه روی حیوانات تا پایان تابستان و شروع آزمایشهای بالینی در ادامه سال است.