به گزارش دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه علامه طباطبائی با حدود ۱۷ هزار دانشجو در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری و با حدود ۵۵۰ عضو هیئت علمی و بیش از هزار عضو مدعو از بزرگترین دانشگاههای کشور است که گستره دانشجویی آن، کل استانهای کشور را در بر میگیرد.
با آغاز بحران کرونا در کشور و تعطیلی فرایند آموزش حضوری و رویکرد نظام آموزش عالی کشور به سیستم مجازی، در دانشگاه علامه طباطبائی از آغاز با تشکیل جلسات در دانشگاه و هماندیشی مسئولان، مدیران و استادان دانشگاه، رویکرد آموزش مجازی در دستور کار قرار گرفت.
با شروع شیوع بیماری همهگیر و مهلک کووید۱۹ و یا همان کرونا و به تعطیلی کشیده شدن و نیمه تعطیل شدن بسیاری از فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، دانشگاه نیز با تعطیلی خوابگاهها و ورود به شیوه آموزش مجازی به فعالیتهای خود ادامه داد.
در این فاصله با توجه به دل مشغولی مسئولان دانشگاه در خصوص وضعیت دانشجویان، طرح نظرسنجی از تمامی دانشجویان و خانوادههای آنان در قالب یک طرح پیمایشی (Survey) در دستور کار معاونت دانشجویی دانشگاه قرار گرفت و با مشورت با حوزه های تخصصی در معاونت و انجام پیش آزمون این امر به انجام رسید که با استقبال بالا و گسترده خانوادههای دانشجویان و خود آنها مواجه شد.
بر این اساس، هدف از انجام این طرح، بررسی تاثیر بیماری کرونا بر دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه علامه طباطبائی بوده است. روش پژوهش، ترکیبی از روش کمی و کیفی بود و کلیه دانشجویان مورد پرسش و سوال قرار گرفتند.
ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه نیمه ساختار یافته با استفاده از چک لیست مصاحبه اولیه بوده است.
به دلیل حساسیت بالا و دل نگرانی از وضعیت دانشجویان از تکنیک تمام شماری به جای نمونهگیری استفاده شده است که از بین ۱۶ هزار دانشجو حدود ۴ هزار دانشجو یا در دسترس نبودند یا تمایل به پاسخ دادن نداشتند و در نهایت ۱۲ هزار از دانشجویان مورد بررسی دقیق قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که ۹۵ نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی به بیماری کرونا مبتلا شدهاند. میزان امیدواری و خوشحالی دانشجویان سالم به میزان ۱۵درصد و میزان نگرانی دانشجویان مبتلا به کرونا ۱۱درصد بوده است.
در مولفه روابط خانوادگی دانشجویان مبتلا به کرونا ۷۱درصد بیان کرده اند که روابط خانوادگی آنها تحت تاثیر بیماری کرونا تغییر کرده است. در مولفه روابط دوستانه ۶۸درصد از دانشجویان به صورت مجازی با دوستان خود در ارتباط بوده اند و ۱ درصد از دانشجویان پاسخ دهنده ارتباط خود را با دوستان خود در این دوران قطع کرده بودند.
بر اساس نتایج این طرح پژوهشی، در مولفه درآمد خانوادگی، بیشتر دانشجویان اظهار کردهاند که درآمد خانوادگی آن ها تغییری نکرده است. در مولفه سلامت جسم و روان، دانشجویان دختر دارای وضعیت بهتری بودند و میزان آگاهی آنها نیز به حوزه کرونا، علایم و… نسبت به پسران بیشتر بود. در مولفه آموزش مجازی دانشجویان «قطع و وصل شدن اینترنت و صدا، کیفیت یادگیری را پایین آورده است»، «از کلاس های مجازی راضی هستم» و «سرعت اینترنت، اصلی ترین مشکل آموزش مجازی است» را در اولویت قرار داده اند.
همچنین مشخص شده است که از نظر جنسیت، دختران و از نظر مقطع تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد بیشترین مبتلایان به کرونا بوده اند.
در نتیجه گیری این پژوهش آمده است که میزان نگرانی دانشجویان مبتلا و سالم در رابطه با مسائل درسی به یک میزان است و نشان می دهد که کرونا در زندگی تحصیلی و نگرانی های ناشی از درس و دانشگاه تاثیر داشته است، اما این تاثیر به علت بیماری نبوده است.
در رابطه با تاثیر بیماری کرونا در وضعیت کلی دانشجویان به نظر می رسد که کرونا بر متغیرهای روانشناختی و حالات روحی دانشجویان تاثیر داشته است تا جایی که میزان امیدواری و خوشحالی دانشجویان سالم به میزان ۱۵درصد و میزان نگرانی دانشجویان مبتلا به کرونا ۱۱درصد بیشتر بوده است و این اعداد نشانگر این امر هستند که کرونا باعث تشویش و نگرانی در تمامی افراد شده است، اما این تشویق و نگرانی در دانشجویان مبتلا به کرونا بیشتر بوده است.
تحلیل ها و موارد مورد بررسی مشکلات و تنگناهایی بودند که دانشجویان با آنها در این دوران کرونا دست و پنجه نرم میکردند و تمامی موارد کامل و جامع ارائه شده است تا مسئولان دانشگاه با کمک این اطلاعات به دست آمده از این پژوهش اقدام به رفع مشکلات آموزش مجازی کنند. دانشجویان دکتری و ارشد کلاسهای بسیار کمتری نسبت به دانشجویان کارشناسی دارند پس بدیهی است که آمار کلاس نداشتن یا در کلاس شرکت نکردن در دانشجویان کارشناسی بسیار کمتر از بقیه موارد باشد.
همچنین این عامل باعث ایجاد اختلاف معنی دار در بخش مشکلات و میزان رضایت یا نارضایتی دانشجویان از کلاسهای مجازی شده است. تحلیلی که میتوان از بخش اینکه میزان نارضایتی کمتر و انگیزه بیشتر برای حضور در کلاس مجازی دانشجویان دکتری و ارشد مخصوصاً دکتری است، داشته باشیم، اینکه چون دانشجویان ارشد و دکتری بیشتر شاغل و یا بعضاً با پایان نامه درگیر هستند، با وجود کلاس مجازی وقت بیشتری را برای انجام کارهای شخصی خود دارند.
اما این مورد در دانشجویان کارشناسی با توجه به سن پایینتر کمتر دیده میشود. بنابراین مسئولان دانشگاهها و وزارت علوم با توجه به فراگیری این بیماری برای سال تحصیلی آینده باید هر چه سریعتر نسبت به برنامه ریزی و تهیه برنامهای مدون به تفکیک مقاطع تحصیلی، رشته ها و دانشکده ها مختلف داشته باشند تا کمترین میزان افت تحصیلی و کیفیت آن را شاهد باشیم.