قیمت‌ها در فوتبال ایران چندبرابر شده؟
در کنار همه فرمول‌ها و محاسبات اقتصادی، مردم عادی همیشه مفهوم «تورم» را با افزایش قیمت اجناس مورد استفاده‌شان لمس می‌کنند. آنها خیلی کاری به گزارش‌های دولت و کارشناسان ندارند؛ مهم برای‌شان این است که دیروز فلان کالا را این‌قدر می‌خریدند و امروز باید این‌قدر پول بدهند.
این ساده‌ترین و در عین حال ملموس‌ترین برداشت ممکن از تورم است. اگر بر همین مبنا پیش برویم، اکنون سنجه‌ای در اختیار داریم که اگرچه صددرصد صادقانه و شفاف نیست، اما تنها معیار ما برای توصیف تورم فوتبال ایران در پنج سال گذشته به شمار می‌آید.
اگر یادتان باشد اواخر لیگ سیزدهم (فصل ۹۳-۹۲) مسوولان وقت وزارت ورزش پافشاری کردند که رقم قرارداد بازیکنان و مربیان همه باشگاه‌های لیگ برتری باید به اطلاع عموم مردم برسد. بنابراین به تدریج لیست قراردادهای هر ۱۶ تیم لیگ برتری منتشر شد. این اقدام اعتراض شدید اهالی فوتبال را به دنبال آورد و از سوی دیگر منتقدان هم عقیده داشتند ارقام اعلامی چندان صادقانه و دقیق نیست. همین مسائل باعث شد روند افشای قراردادها بعد از یکی، دو سال متوقف شود. بنابراین در سال‌های اخیر خبری از اعلام رسمی دستمزدها توسط مدیران باشگاه‌ها نبوده است؛ تا چند ماه پیش که لیست قرارداد بازیکنان پرسپولیس در لیگ هجدهم (فصل ۹۸-۹۷) به طور ناگهانی منتشر شد. این اتفاق احتمالا در پی برخی تسویه‌حساب‌های مدیریتی رخ داده، اما ما الان با انگیزه آن کاری نداریم. در نتیجه ما دو جدول در اختیار داریم که مربوط به باشگاه پرسپولیس است و تفاوت پرداختی‌ها در این تیم را در یک بازه زمانی پنج‌ساله نشان می‌دهد.
اگر جداول جدید مربوط به سایر باشگاه‌ها را در اختیار داشتیم، حتما اقدام به مقایسه آنها هم می‌کردیم، اما به احتمال فراوان دستمزدهای پرداختی در بقیه تیم‌ها هم کم‌وبیش با همین الگو پیش رفته است. نکته آخر اینکه ممکن است در هر دو جدول ارقام غیردقیق و خلاف واقع گنجانده شده باشد، اما در حال حاضر چاره‌ای جز استناد به همین جداول نداریم. حالا چند نکته کوتاه و جالب در مورد فاصله پرداختی به پرسپولیسی‌ها از لیگ سیزدهم تا لیگ هجدهم را با هم مرور می‌کنیم.
* امید عالیشاه که یکی از بازیکنان قدیمی پرسپولیس به شمار می‌آید در لیگ سیزدهم قرارداد ۶۰۰ میلیون تومانی داشت، اما پارسال این رقم به یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان دستمزد پایه و ۶۵۰ میلیون تومان آپشن قرارداد افزایش پیدا کرد. آپشن قرارداد مربوط به پاداش‌های فردی و جمعی مثل گل و پاس گل یا کسب پیروزی و قهرمانی در مسابقات مختلف است.
* گران‌ترین بازیکن پرسپولیس در لیگ سیزدهم جلال حسینی بود که برای آن فصل قراردادی یک میلیارد و ۳۵۰ میلون تومانی داشت. جالب اینجاست که قرارداد کاپیتان سرخپوشان در لیگ هجدهم رشد چندانی نداشته است. رقم پایه قرارداد جلال در فصل گذشته یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان بود که البته ۵۰۰ میلیون تومان هم آپشن به آن تعلق گرفت. باوجود این گران‌ترین بازیکن ایرانی فصل گذشته سرخپوشان را باید علیرضا بیرانوند دانست که سه‌ونیم میلیارد تومان رقم پایه قراردادش بوده و حدود ۹۰۰ میلیون تومان هم آپشن گرفته است.
* یک قیاس هم بین ستاره‌های دیروز و امروز داشته باشیم. پیام صادقیان که بهترین بازیکن لیگ سیزدهم پرسپولیس بود، برای آن فصل قراردادی ۷۰۰ میلیون تومانی با سرخپوشان بست، اما مهدی ترابی در لیگ هجدهم صرفا برای یک نیم‌فصل، یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان به عنوان رقم پایه قرارداد و ۴۵۰ میلیون تومان به عنوان آپشن گرفته است.
* رضا حقیقی، هافبک دفاعی باکیفیت آن روزهای سرخپوشان در لیگ سیزدهم مجموعا ۵۵۰ میلیون تومان با پرسپولیس قرارداد داشت. این در حالی است که کمال کامیابی‌نیا در همان پست، برای لیگ هجدهم یک‌میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به عنوان رقم پایه قرارداد و ۸۸۰ میلیون تومان هم به عنوان آپشن دریافت کرده است. بنابراین جمع دریافتی کمال به حدود دوونیم میلیارد تومان می‌رسد که پنج برابر بیشتر از هم‌پست پنج‌سال پیش اوست؛ ۴۰۰ درصد بالاتر.
* قرارداد علی دایی برای سرمربیگری پرسپولیس در لیگ سیزدهم یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون تومان بود که همان زمان هم کارشناسان آن را بسیار گران ارزیابی می‌کردند. امسال پرسپولیس دو سرمربی داشته است. اگر از قرارداد دلاری گابریل کالدرون بگذریم، گفته می‌شود دستمزد یحیی گل‌محمدی برای نیم‌فصل هدایت پرسپولیس بین دوونیم تا سه میلیارد تومان بوده است. چنین رقمی یعنی یحیی اگر کل فصل سرمربی پرسپولیس بود، بین پنج تا شش میلیارد تومان دستمزد می‌گرفت. پس هزینه سرمربی در پرسپولیس طی پنج سال، سه برابر و بلکه بیشتر افزایش داشته است. ناگفته نماند امسال یک مربی ایرانی در لیگ برتر داریم که گفته می‌شود رقم پایه قراردادش هفت‌ونیم میلیارد تومان است.
* کریم باقری در لیگ سیزدهم دستیار علی دایی بود و قراردادی ۱۸۰ میلیون تومانی داشت. دستمزد کریم در لیگ هجدهم به ۹۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد که پنج برابر رشد نشان می‌دهد. یک روزنامه ورزشی چند ماه پیش مدعی شده بود قرارداد کریم باقری برای لیگ نوزدهم یعنی همین امسال یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان بوده است. این ادعا توسط باشگاه پرسپولیس تکذیب نشد و اگر درست باشد، حاکی از رشد تقریبا ۱۰ برابری یا ۹۰۰ درصدی رقم قرارداد باقری با سرخپوشان است.
توجه داشته باشید که در این مطلب در مورد ارزندگی هیچ‌کدام از بازیکنان و مربیان اظهارنظر نکردیم. این فقط یک گزارش توصیفی برای انتقال مفهوم تورم در فوتبال ایران است که به سادگی می‌توان آن را به سایر باشگاه‌ها هم تعمیم داد.
