تقریباً میتوان گفت همه کشورها قوانینی را برای رعایت پروتکلهای بهداشتی تعیین کردهاند که در میان آنها برخی ماسکزدن را اجباری کرده و برخی برای رعایت نکردن این قانون، جریمههای نقدی و غیرنقدی تعیین کردهاند.
برخی از جریمههای سنگینی که در کشورهای مختلف برای افراد نقضکننده پروتکلهای بهداشتی همچون استفاده نکردن از ماسک تعیین شده، به این شرح است:
آلمان
در بیشتر ایالتهای آلمان همه افراد بالای ۶ سال باید در محلههای مشخص شده ماسک زده و دهان و بینی شأن را بپوشانند؛ مجازات تعیین شده برای نقضکنندگان این قانون، از هشدار گرفته تا جریمه نقدی را شامل میشود.
برای نمونه ایالت بایرن برای کسانی که به تکرار از این تدابیر تخطی کنند و در مراکز عمومی مانند مغازهها ماسک نزنند، جریمه نقدی ۱۵۰ یورویی و برای تکرار آن تا ۳۰۰ یورو تعیین کرده است. این ایالت برای مراکزی که برای کارگران خود ماسک تهیه نکنند نیز تا ۵۰۰۰ یورو جریمه نقدی تعیین کرده است.
این جریمهها در ایالت مکلنبورگ فورپومرن ۲۵ یورو و در ایالت هسن ۵۰ یورو است، اما در دیگر ایالتها هنوز مجازات یا جریمهای تعیین نشده است و امیدوارند که مردم خود نسبت به رعایت قوانین اقدام کنند، اما چنانچه تدابیر توسط شهروندان رعایت نشود مجازات سنگینی در انتظار آنان خواهد بود.
بلژیک
در شهر «بروکسل» بلژیک دولت برای افرادی که در وسایل نقلیه از استفاده از ماسک خودداری میکنند، مبلغی معادل ۲۵۰ یورو جریمه در نظر گرفته؛ البته این قانون در بلژیک برای همه افراد ۱۲ سال به بالا اجباری است.
ایتالیا
دولت ایتالیا از ۶۰ میلیون جمعیت خود خواسته، تا جایی که امکان دارد در خانه بمانند. نخست بخش شمالی کشور و شهرهای بزرگی همچون میلان قرنطینه و برگزاری همه رویدادهای فرهنگی و اقتصادی لغو شد؛ از ورزشگاه و سینما گرفته تا بار و رستوران؛ اما این محدودیت خروج به سراسر کشور گسترش یافت. حالا هر ایتالیایی فقط برای کار ضروری حق دارد پایش را از خانه بیرون بگذارد و اگر نتواند دلیل موجهی برای خروج به مأموران نظارت شهری ارائه کند ۲۰۶ یورو جریمه میشود.
فرانسه
پیامدهای کرونا در فرانسه سبب شد تا امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه اعلام کند، کشورش در «جنگ» است؛ «ما نه با یک ارتش یا ملت دیگر بلکه با دشمنی نامرئی و لمسنشدنی میجنگیم که در حال پیشروی است.» از سوی دیگر فرانسه ۱۰۰ هزار افسر پلیس را روانهٔ شهرهایش کرده تا نگذارد مردم به راحتی بیرون بیایند و با هم تماس داشته باشند.
فرانسویها برای خروج از منزل باید گواهی خاصی را پر کنند که دلیل موجه خروجشان در آن قید شده باشد. وزیر کشور کابینهٔ ماکرون، برای شکستن قرنطینهٔ خانگی، نزدن ماسک و خروج از خانه بدون دلیل موجه، تا ۱۳۵ یورو جریمه تعیین کرده است.
استرالیا
با وجود آنکه استرالیا با شیوع گسترده ویروس کرونا مواجه نیست، اما این کشور جریمهٔ بسیار سنگینی برای شکستن قرنطینه تعیین کرده است. کسانی که مقررات محدودیت رفتوآمد را رعایت نکنند تا سقف ۵۰ هزار دلار استرالیا جریمه میشوند و حتی در برخی نقاط این کشور ممکن است زندانی شوند.
آمریکا
مقامهای مرکز کنترل و پیشگیری بیماری در ایالات متحده آمریکا با هدف پیشگیری از شیوع بیماری، اجازه دارند رفتوآمد افراد میان ایالتهای مختلف را ممنوع کنند و نخستین کسانی که ووهان چین به آمریکا بازگشتند به اجبار در یک پایگاه نظامی در کالیفرنیا قرنطینه شدند. برخی ایالتها نیز مقررات محدودیت رفتوآمد را اجرا میکنند و اجتماع بیش از ۵۰ نفر در آنها ممنوع شده است. تاکنون جریمه نقدی برای نقضکنندگان قوانین تعیین نشده است.
روسیه
شدت شیوع ویروس کرونا در روسیه سبب شد تا جریمه نقدی نزدن ماسک در حمل ونقل عمومی به ۵ هزار روبل برسد. در صورت نقض مقررات پوشش الزامی ماسک و دستکش در وسایل حملونقل عمومی، جریمه نقض مقررات ۵ هزار روبل و جریمه نزدن ماسک و پوشیدن دستکش در اماکن اجتماعی برابر با ۴ هزار روبل خواهد بود.
روسیه همچنین سیستم نظارت بر پوشش ماسک را با کمک دوربینهای نظارتی ایجاد کرده است.
جمهوری آذربایجان
پلیس جمهوری آذربایجان شهروندانش را در صورت استفاده نکردن از ماسک جریمه میکند؛ میزان این جریمهها از ۵۰ تا ۴۰۰ منات است. مجلس ملی آذربایجان جریمههای عدم پوشیدن ماسک را تصویب کرد.
ازبکستان
براساس تصمیم جدید کمیسیون ویژه مبارزه با ویروس کرونا در ازبکستان، شرکتهای اتوبوسرانی حملونقل عمومی شهری میتوانند با رعایت مقررات بهداشتی تعیین شده از جمله اجباری بودن زدن ماسک برای رانندگان و مسافران، تردد کنند. همچنین راننده خودرو شخصی هنگامی که مسافری نداشته باشد میتواند خودرو را بدون ماسک هدایت کند، اما هنگامیکه پیاده شد باید ماسک بزند.
ارمنستان
ستاد مبارزه با کرونا ارمنستان اعلام کرده شهروندان ملزم به همراه داشتن ماسک در همه اماکن عمومیخواهند بود. نقضکنندگان این دستورالعمل با پرداخت ۱۰ هزار درام (حدود ۲۰ دلار) جریمه خواهند شد.
هند
اوضاع همهگیری کرونا در هند نیز شده تا میزان جریمه استفاده نکردن از ماسک در برخی ایالتها ۱۰۰ روپیه، در برخی ۵۰۰ و در مناطقی که شمار مبتلایان افزایش یافته ۲ تا ۵ هزار روپیه نیز تعیین شده است.
پاکستان
مقامهای پاکستان اعلام کردند شهروندان این کشور که هنگام تردد در خیابان و اماکن عمومی از ماسک استفاده نکنند، جریمه شده یا حتی زندانی میشوند.
ترکیه
همزمان با آغاز روند بازگشایی کسبوکارها و رفع محدودیتهای ناشی از قرنطینه سراسری از ابتدای ماه ژوئن (خرداد) در ترکیه، استانداریها و فرمانداریهای شهرهای بزرگ ترکیه اعلام کردهاند، با هدف کاستن از شیوع ویروس کرونا، مردم ۴۲ استان از ۸۱ استان ترکیه ملزم به زدن ماسک در معابر و اماکن عمومی هستند. همچنین از ۲۹ خرداد زدن ماسک در شهرهای استانبول و آنکارا (پایتخت) نیز الزامی است. جریمه نزدن ماسک از ۲ ماه تا یک سال حبس و بدل آن از ۲۰۰ تا یک هزار لیره به تشخیص قاضی پرونده تعیین شده است. هر دلار آمریکا معادل ۶.۸ لیره است.
قرقیزستان
نخستوزیر قرقیزستان تاکید کرده که همه شهروندان باید در سراسر این کشور از ماسک استفاده کنند. در صورت نقض آن و دیگر الزامات بهداشتی، عاملان آن در قالب قانون مجازات میشوند. ضمن آنکه مسافران بدون ماسک از اتوبوسها و واگنهای برقی در بیشکک بیرون رانده میشوند.
گرجستان
طبق اعلام وزیر دادگستری گرجستان، شهروندان برای حضور در مراکز خدمات عمومی باید از ماسک استفاده کنند.
تاجیکستان
در تاجیکستان با وجود آنکه اطلاعرسانی درباره همهگیری ویروس کرونا و اقدمات مراقبتی با ملاحظات خاصی صورت گرفت، اما با روند افزایشی مبتلایان، شهردار دوشنبه پایتخت این کشور اعلام کرد که استفاده از ماسک اجباری است.
ترکمنستان
هرچند دولتمردان ترکمنستان تاکید دارند که تاکنون هیچ موردی از کووید-۱۹ در این کشور گزارش نشده است، اما رانندگان حملونقل عمومی در عشقآباد باید کار خود را با زدن ماسکهای محافظ پزشکی شروع کنند.
اوکراین
وضعیت همهگیری ویروس کرونا در اوکراین سبب شد تا دنیس شمیگال نخستوزیر این کشور در نشست مقابله با ویروس کرونا، بر امکان سختگیرانه کردن و وضع جریمه در نزدن ماسک در اماکن عمومی و وسایل حملونقل عمومی تاکید کند.
مجازات نزدن ماسک در کشورهای عربی
کویت
وزارت بهداشت کویت ٢٧ اردیبهشتماه در بخشنامهای اعلام کرد، هر یک از افراد در صورت استفاده نکردن از ماسک و یا پوشاندن دهان و بینی با هر وسیله دیگری، به سه ماه زندان یا پنج هزار دینار جریمه خواهند شد.
الجزایر
درالجزایر استفاده از ماسک اجباری شده و حتی در داخل خودروهای شخصی، عدم استفاده از آن نیز جریمهای حدود ۵۰ یورو دارد. هرچند اعلم شده که پلیس در بیشتر موارد تذکر میدهد. در همین رابطه گزارش شده که افرادی که رعایت نکردهاند بازداشت شده و آزادی آنها به پرداخت جریمه منوط شده است.
عمان
جریمه استفاده نکردن از ماسک در عمان ابتدا ۲۰ ریال بود که به تازگی به ۱۰۰ ریال معادل ۲۶۰ دلار افزایش یافته است. جریمههای جدید از ۱۵ ژوئیه (۲۵ تیر) اجرا شده است. عمان سیستم یکپارچه ثبت جریمهها را دارد و کسانی که جریمههای خود را نپردازند، از برخی خدمات مانند خروج از کشور محروم میشوند.
قطر
دولت قطر از یکشنبه ۱۷ مه (۲۸ اردیبهشت) مقررات و محدودیتهای اجتماعی سختی را برای مبارزه با شیوع کرونا هدف قرار داد. بر این اساس، افرادی که در اماکن عمومی از ماسک استفاده نکنند، با مجازات تا سه سال حبس روبرو خواهند شد. همچنین به جز حبس، برای متخلفان مجازات مالی ۲۰۰ هزار ریال (۵۵ هزار دلار) برای افرادی در نظر گرفته شده که قوانین را نقض میکنند.
مراکش
مراکش از اوایل ماه آوریل (فروردین) با اجباری کردن استفاده از ماسک، به افراد هشدار داده در صورت سرپیچی از این قانون ۱۳۰۰ درهم جریمه نقدی و یا سه ماه حبس در انتظار آنها خواهد بود.
تونس
در تونس مقرراتی با عنوان جریمه برای زدن ماسک توسط شهروندان، اعلام نشده است. مردم در خیابانها و فضای آزاد از ماسک استفاده نمیکنند و پلیس نیز برخوردی با شهروندان نمیکند، اما استفاده از ماسک در اماکن عمومی الزامی است. در ورودی بیشتر مراکز خرید، یک یا دو مامور از طرف صاحبان مراکز خرید مسئول هستند تا از ورود شهروندان بدون ماسک جلوگیری کنند.
عربستان سعودی
در این اوضاع کرونایی، برخی کشورها مرز زمینی و هوایی خود را بستهاند درحالی که برخی دیگر، هر مسافری که میرسد را دو هفته روانهٔ قرنطینه میکنند. مقامهای عربستان اعلام کردهاند افرادی که هنگام ورود به این کشور اطلاعات درستی از وضعیت سلامتی خود ندهند و مناطقی که به آنجا سفر کردهاند را بهدرستی اعلام نکنند، به پرداخت ۱۳۳ هزار دلار جریمه محکوم میشوند.
امارات
وزارت دادگستری امارات متحده عربی سهشنبه ۲۴ مارس (چهارم فروردین) اعلام کرد، افرادی که محدودیتهای اعمال شده درخصوص برنامه منع شیوع ویروس کرونا را نادیده بگیرند، مجازات میشوند.
براساس بیانیه این وزارتخانه، ماده قانونی شماره ۱۴ از قانون فدرال سال ۲۰۱۴ مربوط به مجازات ناقضان قوانین مبارزه با بیماریهای واگیر در این کشور شامل محدودیتهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت در رابطه با منع شیوع ویروس کرونا را شامل میشود؛ بنابراین از تاریخ اعلام این محدودیتها با افرادی ناقض این قوانین برخورد و در صورت مشاهده، مجازات شامل حبس یا جریمه نقدی به مبلغ بیش از ۱۰ هزار درهم شامل آنها میشود.
این وزارتخانه از همه پزشکان، داروسازان، متخصصان داروسازی و کسانی که در حرفه پزشکی مشغولند، خواست تا در صورت مشاهده هرگونه موارد مشکوک در مدت کمتر از ۲۴ ساعت اطلاعرسانی کنند.
براساس اعلام وزارت دادگستری امارات، افراد در صورت پنهانکاری یا عدم اطلاعرسانی مجازات خواهند شد؛ همچنین به صاحبان وسایل نقلیه هشدار داده شده در صورت مشاهده موارد افراد مشکوک به بیماری ویروس کرونا اطلاعرسانی کرده و از نقلوانتقال آنها بدون اطلاع مقامهای رسمی دولت مجازات خواهند شد. در این قانون مجازات حبس و جزای نقدی بین ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار درهم یا هر دو مجازات (جریمه نقدی و حبس) را برای کسانی که مسافران بیمار را بدون تائید وزارت یا مراجع بهداشتی به جای دیگر منتقل میکنند، تعیین کرده است.