بودجه امسال از زمانی که به مجلس تحویل داده شد، کارشناسان اقتصادی از آنجاکه تحقق درآمدهای بودجه مورد شک و تردید قرار داشت نسبت به کسری بودجه هشدار میدادند تااینکه سرانجام دولت به طور رسمی کسری بودجه را اعلام کرد و این کسری را مرکز پژوهشهای مجلس ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد اما وزیر اقتصاد این رقم را منطقی ندانست و کسری بودجه را در بدبینانهترین حالت ۱۴۰ هزار میلیارد تومان بیان کرد.
پس از این موضوع، تامین کسری بودجه مورد توجه قرار گرفت که در این زمینه دولت انتشار اوراق بدهی، عرضه سهام شرکتهای دولتی و اموال مازاد دولت را مدنظر قرار داد و تاکنون طبق اعلام بانک مرکزی با حراج اوراق بدهی دولت طی هفت مرحله حدود ۳۶ هزار میلیارد تومان از کسری بودجه بدون خلق نقدینگی تامین شده که حدود ۷۰ درصد این اوراق توسط بانکهای خصوصی و دولتی و ۳۰ درصد آن نیز توسط نهادهای مالی بازار سرمایه نظیر شرکتهای سرمایه گذاری، صندوقهای سرمایه گذاری و شرکتهای تامین سرمایه خریداری شده است.
گفتنی است که در بودجه امسال سهم درآمدها اعم از مالیاتی و سایر درآمدها، واگذاری دارایی سرمایهای (فروش نفتی و واگذاری اموال دولتی) و واگذاری دارایی مالی در ۵۷۱ هزار میلیارد تومان منابع عمومی دولت به ترتیب ۲۸۸.۷ هزار میلیارد، ۱۰۷ هزار میلیارد و ۱۷۴.۷ هزار میلیارد تومان و دو هزینه اصلی دولت شامل ۴۳۴ هزار میلیارد تومان هزینه جاری (عمدتا حقوق و دستمزد) و تا ۷۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی است.
از آنجا که درآمدهای نفتی دولت را از یک سو تحریمها و از سوی دیگر شیوع ویروس کرونا تهدید کرده است و به اعتقاد کارشناسان فروش اموال و املاک دولتی تا سقف ۵۰ هزار میلیارد تومان هم در محل تردید قرار دارد، وزارت اقتصاد وظیفه دارد منابع مورد نیاز دولت را برای هزینههای اجتناب ناپذیر با قیمت مناسب و ریسک پایین تامین کند.
همچنین، در حال حاضر با توجه به سهم کم نفت در تامین منابع مالی بودجه، حدود ۹۰ درصد منابع بودجه عمومی کشور از طریق وزارت اقتصاد تامین میشود که این وزارتخانه میتواند از مجموعهای از ابزارها همچون مالیات، درآمدهای گمرکی، مولدسازی و فروش داراییها و سهام دولت و همچنین انتشار اوراق مالی اسلامی استفاده کند.
در این راستا، طبق اعلام معاونت نظارت مالی و خزانهداری وزارت اقتصاد علاوه بر فروش ۳۶ هزار و ۴۴۷ میلیارد تومان اوراق طی هفت مرحله، در جریان هشتمین عرضه عمومی اوراق نیز مبلغ ۶۱۶۷ میلیارد و ۱۱۹ میلیون تومان در راستای تامین مالی بهینه تامین منابع شد که در کل مجموع تامین مالی صورت گرفته از طریق فروش اوراق مالی اسلامی به ۴۲ هزار و ۶۱۴ میلیارد و ۱۱۹ میلیون تومان رسید.
بنابراین، از کسری بودجه امسال که حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده است، تاکنون از طریق انتشار اوراق معادل ۴۲ هزار و ۶۱۴ میلیارد و ۱۱۹ میلیون تومان آن تامین و ۱۰۷ هزار و ۳۸۵ میلیارد و ۸۸۱ میلیون تومان باقی مانده است.
علاوه براین، براساس گفته رئیس مرکز مدیریت بدهیها و داراییهای مالی عمومی وزارت اقتصاد تا پایان شهریور نیز، ۶۲ هزار میلیارد تومان بصورت نقدی برای تامین مالی هزینههای اجتناب ناپذیر بودجه منتشر و مابقی هزینههای بودجه از محل اسناد خزانه اسلامی و یا اوراق موضوع تبصره ۵ ماده واحده قانون بودجه سال ۹۹ تامین میشود.