ابرناقل (superspreader) اصطلاحی است که در اپیدمیولوژی یا همهگیرشناسی برای فردی به کار میرود که نسبت یک فرد معمول دچار عفونت، با احتمال بسیار بیشتری ممکن است عامل عفونتزا را به دیگران منتقل کند. سرایت در برخی از بیماریهای واگیر از «قاعده ۲۰/۸۰» یا «اصل پارتو» (به نام اقتصاددان ایتالیایی ویلفردو پارتو) پیروی میکند، یعنی تقریباً ۲۰ درصد از افراد دارای عفونت عامل ۸۰ درصد موارد سرایت عامل عفونتزا به دیگران هستند.
گرچه هنوز دانشمندان تعریف دقیقی برای ابرناقلهای کرونا ازلحاظ شمار افراد آلودهشده بهوسیله آنها ندادهاند، اما بهطورکلی میزان افراد آلودهشده بهوسیله ابرناقلها باید بیش از میانگین افراد آلودهشده بهوسیله هر فرد دارای عفونت کروناویروس باشد که در حد ۲ تا ۳ تخمین زده میشود.
بررسیهای جدید نشان میدهند که سرایت ویروس کرونا نیز ظاهراً از «اصل پارتو» پیروی میکند، یعنی ۸۰ درصد موارد جدید سرایت ویروس کرونا ناشی از کمتر از ۲۰ درصد افراد ناقل است، بهعبارتدیگر، اکثریت افراد دچار کرونا شمار بسیار اندکی از دیگران را مبتلا میکنند و در مقابل اقلیتی معین از ابرناقلها بهشدت ویروس را در محیط انتشار میدهند.
هنوز نمیدانیم چه عواملی باعث میشوند که برخی از افراد بهصورت ابرناقل ویروس درآیند. ممکن است علت «بار ویروسی» بالاتر در این
افراد و ریزش بیشتر ویروس از آنها در محیط باشد؛ اما باز معلوم نیست چرا در برخی از افراد بار ویروسی بالاتر است و فعلاً راهی عملی برای شناسایی این افراد در دست نیست.
گرچه نمیتوان ابرناقلها را از طریق پزشکی تشخیص داد، اما میتوان تأثیر آنها را با «ردیابی تماس» محدود کرد: یعنی شناسایی افراد ناقل ویروس و ایزوله کردن آنها و هر کس دیگری که با آنها در تماس بوده است.
محیطهای سربسته با تهویه ناکافی، تجمع زیاد افراد در کنار هم و تماس نزدیک با دیگران شرایطی هستند که امکان آلوده شدن افراد بسیار را بهوسیله ابرناقلها فراهم میکنند.
بنابراین با به حداقل رساندن حضور در محیطهای سربسته و به حداکثر رساندن تهویه در این محیطها، محدود کردن افراد حاضر درون اتاقها و ساختمانّها و حفظ فاصلهگیری جسمی دستکم ۲ متری میتوان مانع سرایت ویروس کرونا بهوسیله ابرناقلها شد.