عوامل تغذیه‌ای مؤثر بر سلامت باروری مردان
دکتر غزاله اسلامیان درباره علل ناباروری مردان گفت: علل ناباروری مردان، طیف وسیعی از عوامل وراثتی، هورمونی، محیطی، فیزیولوژیک، مواد سمی و دارویی را شامل می‌شود که سبب بروز علائمی شامل تولید نشدن اسپرم، تعداد بسیار کم یا کیفیت بد اسپرم‌های تولید شده می‌شود. روند کاهشی در تعداد اسپرم‌ها منجر به شکل‌گیری فرضیه تأثیر عوامل محیطی، تغذیه‌ای و تغییرات سبک زندگی در توانایی مردان برای تولید مثل شده است.
وی درباره نقش تغذیه در ناباروری مردان تصریح کرد: نقش تغذیه در ناباروری مردان در مطالعات اخیر به خوبی به اثبات رسیده است؛ اسپرماتوژنر (تولید اسپرم‌ها) حدود سه ماه به طول می‌انجامد بنابراین سلامت اسپرم در سه ماه قبل از لقاح، از اهمیت بالایی برخوردار است. از این جهت یکی از نکاتی که مهم است، نمایه توده بدن مردان قبل از اقدام به بارداری است.
وی افزود: مطالعات اخیر نشان داده است کیفیت اسپرم در مردان چاق پایین‌تر است؛ یکی از دلایل این مسئله، بالا بودن التهاب و اختلالات هورمونی در بدن مردان چاق است که می‌تواند بر تولید اسپرم ها تأثیر منفی داشته باشد بنابراین مهم است مردان دارای چاقی و اضافه وزن که قصد فرزندآوری دارند وزن خود را کاهش دهند.
اسلامیان ادامه داد: البته منظور از کاهش وزن این نیست که لزوماً این افراد به وزن ایده‌آل برسند؛ بلکه اگر حتی ۱۰ درصد از وزن خود را کاهش دهند می‌توانند با سلامتی بیشتری اقدام به فرزندآوری کنند.
این متخصص تغذیه در ناباروری با بیان این‌که سرعت حرکت اسپرم‌ها از عوامل دیگر مؤثر بر باروری مردان است، تصریح کرد: دریافت آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند بر سرعت حرکت اسپرم‌ها تأثیرگذار باشد بنابراین توصیه می‌شود حداقل از سه ماه قبل از اقدام به باروری، مردان از یک رژیم غذایی سالم متنوع و متعادل پیروی کنند و دریافت مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه را افزایش دهند.
وی با بیان این‌که ویتامین E نیز از آنتی‌اکسیدان‌های مؤثر بر سلامت باروری مردان است، خاطرنشان کرد: ویتامین E را می‌توان از آجیل‌ها، مغزدانه‌ها (به ویژه بادام)، روغن های گیاهی و برخی انواع سبزیجات دریافت کرد.
عضو هیئت علمی گروه تغذیه بالینی و رژیم درمانی دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نقش اسیدهای چرب امگا ۳ در سرعت حرکت اسپرم‌ها بیان کرد: امگا۳ در گردو، روغن‌های زیتون و کلزا و ماهی‌ها به خصوص سالمون و ساردین یافت می‌شود؛ همچنین دانه بذر کتان نیز حاوی امگا۳ است که از آن می‌توان به صورت آسیاب شده در سالادها استفاده کرد.
وی افزود: توصیه می‌شود همان‌طور که زنان پیش از اقدام به بارداری از لحاظ کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی چک می‌شوند مردان نیز از این لحاظ بررسی شوند تا اگر مردان دچار کمخونی یا کمبود ویتامین‌ها به خصوص ویتامین D هستند آن کمبود را برطرف و سپس اقدام به بارداری کنند. به خصوص اگر آقایان قند خون یا چربی خون بالا دارند حتماً باید آن را تحت نظر پزشک و متخصص تغذیه کنترل کنند، زیرا کنترل موارد ذکرشده باعث می‌شود مردان بتوانند اسپرم‌های با کیفیت‌تری داشته باشند و در نتیجه جنین سالمتری از آن‌ها به وجود بیاید.
