جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از محل دفترش در کمیته اقدام سیاسی (مرکز کمکهای اهدایی به نامزدهای سیاسی) در حالی که در پس زمینه در صفحه تلویزیون تصاویر تبعات وحشتناک انفجار بزرگ شهر بیروت نمایش داده میشد با پایگاه عبری ماکور ریشون مصاحبهای انجام داد. هر چند که در حال حاضر جزئیات بیشتری درباره این حادثه مشخص نشده و برخی انگشت اتهام را به سوی اسرائیل نشانه رفتهاند اما بولتون به این پایگاه گفت که اطمینان دارد اسرائیل میداند، چه میکند.
وی گفت: من اطلاعی از اینکه آیا این انفجار مربوط به فعالیتهای حزبالله در نزدیکی مرز در هفتههای اخیر بوده، ندارم اما اطمینان دارم نخست وزیر اسرائیل در صورت هر گونه "فعالیت ایران در لبنان و سوریه" در راستای به خطر انداختن امنیت اسرائیل در اقدام علیه آن تردید نخواهد کرد.
بولتون در این مصاحبه همچنین در خصوص تحکیم هر چه بیشتر مواضع روسیه و ایران در خاک سوریه و بالا رفتن تنش در سمت شمال عنوان کرد: سیاستهای آمریکا و ترامپ در این مورد نقش دارند.
او گفت: بیتردید خارج شدن سربازان آمریکایی از خاک سوریه بسیار در تشدید درگیریها از جانب روسها و ایرانیها نقش داشته است.
بولتون در ادامه این مصاحبه تاکید کرد: تصمیمات دونالد ترامپ در ارتباط با طیفی از مسائل سیاست خارجی صرف نظر از استدلالها در خصوص مزایایشان صرفاً بر مبنای ارزیابی درباره تاثیرشان بر سیاست داخلی در آمریکا اتخاذ میشوند.
او ادامه داد: گاهی این مسیر منجر به نتایجی شده که از دید من مثبت به حساب آمده و امیدوار بودم که موثر واقع شوند. بعد از آنکه ترامپ مجدداً به ریاستجمهوری برسد دیگر تهدید سیاسی مربوط به پیروز نشدن در انتخابات برای او از بین میرود و همچنین ترس او از واکنشهای منفی اعضای جمهوریخواه کنگره در قبال تصمیماتش دیگر وجود نخواهد داشت.
بولتون که در سال ۲۰۰۵ سفیر آمریکا در سازمان ملل بوده در خصوص رفتار ترامپ در قبال اسرائیل نیز گفت، انتظار ندارد که دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ مشابه دور اول آن باشد و هشدار میدهد که انتظار تغییر رفتار دولت در هر موردی را باید داشت.
او متذکر شد: اگر بایدن در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود دولت او خط مشی بسیار مشابهی با خط مشیهای دولت باراک اوباما در پیش خواهد گرفت. این میتواند یک مشکل بزرگ برای اسرائیل باشد. وضعیت میتواند نسبت به دوره اوباما نیز خیلی بدتر شود. ما باید واقعبین باشیم. حزب دموکرات فعلی بسیار ضد اسرائیل است و این مساله تاثیر بزرگی بر دولت خواهد گذاشت.
جان بولتون در ادامه عنوان کرد: خط مشی ترامپ نیز ممکن است، تغییر کند. اسرائیل باید از خودش بپرسد که ترامپ در قبال مساله ایران چه کاری خواهد کرد و چقدر در راستای مقابله با دستیابی ایران به تسلیحات هستهای مصمم خواهد بود. فعالیتهای جارد کوشنر، داماد ترامپ در قبال طرح صلح با فلسطینیها نیز تاثیر بزرگی خواهد گذاشت. مساله اعمال حاکمیت اسرائیل بر اراضی کرانه باختری نیز مطرح است. بحثهای خیلی زیادی درباره این مساله وجود داشته اما این اتفاق هنوز نیفتاده است و من مطمئن هستم که علتش مخالفت جارد کوشنر است. من نمیدانم ملاحظات در اسرائیل چطور هستند اما میدانم که او با این کار مخالف است و حتی با اینکه رئیس جمهوری آمریکا در صورت اعمال حاکمیت اسرائیل، این حاکمیت را به رسمیت بشناسد نیز مخالف است.
بولتون در پاسخ به اینکه آیا ترامپ در صورت رسیدن به دور دیگر ریاست جمهوری از به رسمیت شناختن حق اسرائیل برای اعمال حاکمیت دست بر خواهد داشت، گفت: با بلندتر شدن لیست استعفاها از کاخ سفید نفوذ جارد کوشنر افزایش مییابد. من نمیدانم سفیر دیوید فریمن قرار است چه کار کند. او در چهار سال گذشته کارش را به عنوان سفیر عالی انجام داده اما ممکن است کس دیگری جانشین او شود.
او تصریح کرد: من نمیگویم که بایدن قرار است رئیسجمهوری بهتری برای اسرائیل باشد و این غیرممکن است اما فکر نمیکنم که دور دوم ریاست جمهوری ترامپ نیز همچون دور اول آن برای اسرائیل باشد. بولتون درباره عقیدهاش درباره به اصطلاح طرح "معامله قرن" ترامپ گفت: من فکر نمیکنم که این طرح بتواند بیشتر از این پیش برود. من زمانی فکر میکردم این کار درستی است که از تغییرات ژئواستراتژیک در منطقه و نگرانیهای کشورهای حوزه خلیج فارس در خصوص ایران بهره ببریم. این طرح مزایایی بالقوه دارد و از سرگیری تلاش برای حل نزاع فلسطین در کنار یکدیگر اقدامی معقول است. مشکل این است که این طرح برای مدتی طولانی به تأخیر افتاد که شانسش را برای ثمردهی از دست داد. در سال چهارم ریاست جمهوری که سال کمپین انتخاباتی است دیگر این تقریبا مسلم است که هیچکس این طرح را جدی نخواهد گرفت.
وی افزود: هیچ کس در منطقه گام مهمی در قبال رئیس جمهوری که ممکن است در عرض چند ماه بعد دورهاش به پایان برسد، اتخاذ نخواهد کرد. اگر این طرح را در سال نخست ریاستجمهوری خود ارائه داده بود کشورهای منطقه میگفتند که هفت سال دیگر ممکن است با این رئیس جمهوری کار کنند و این طرح باید جدی گرفته شود.
مشاور امنیت ملی سابق دولت آمریکا درباره اینکه آیا چهار سال پیش فلسطینیها با نشستن پای میز مذاکره موافقت میکردند، گفت: احتمالات واقعی طرح شما را فرموله میکنند و و طرح شما ممکن است در ابتدای کار از جایی که شانس بالایی وجود نداشته باشد شروع شود اما روشن است هر روز که میگذرد تنها دشواری پیشبرد این ایده افزایش مییابد.
او ادامه داد: من سالها گفتم که راه حل دو کشوری راه حل پایداری نیست بنابراین هر طرحی بر مبنای این اصل حتی بر مبنای یک کشور و نصفی موثر نخواهد بود.
بولتون همچنین در پاسخ به این سوال که آیا اسرائیل باید بدون منتظر ماندن برای تایید آمریکا اعلام حاکمیت کند، گفت: گامهای یکجانبهای وجود داشتهاند بنابراین طرح الحاق هم اکنون سابقهای ایجاد نخواهد کرد. من معتقدم از آنجا که این مناطق به هر ترتیب تحت حکمرانی اسرائیل باقی خواهند ماند به رسمیت شناختن واقعیت در مسیر رسیدن به صلح چیز بدی نیست بلکه چیز خوبی است اما من فرض میکنم که دولت اسرائیل نمیخواهد بدون رضایت آمریکا کاری را انجام دهد و معنی آن این است که پیش از انتخابات اعلام حاکمیت صورت نخواهد گرفت.
او خاطر نشان کرد: مردم باید نگران بیاطمینانی که ممکن است انتخابات آمریکا به وجود آورد، باشند.
بولتون همچنین در خصوص کتاب جنجالیاش که چندی پیش با عنوان "اتاقی که در آن اتفاق افتاد" منتشر شد، گفت که معتقد است بعد از حکم دادگاه در رد تلاشهای ترامپ به منظور جلوگیری از انتشار این کتاب "این اتفاق تنها به نفع فروش کتاب تمام شد".
او در پاسخ به سوالی درباره اینکه چطور اختلافات بین او و ترامپ بالا گرفت، گفت: اختلافات بر سر مجموعهای از مسائل غیرمرتبط با اسرائیل بالا گرفتند. مسائلی شامل روسیه، چین، ایران، افغانستان، کرهشمالی ونزوئلا و مسائل دیگر. ترامپ در قبال آنها در مسیری اشتباهی پیش میرفت به نحوی که من دیگر نمیتوانستم به او توصیهای کنم و در یک مقطع زمانی احساس کردم دیگر نمیتوانم با وجدانم راحت باشم و او دیگر به توصیههای من گوش نمیکند پس شرافتمندانهترین کار این بود که استعفا کنم.
بولتون در عین حال در قبال مناقشه مربوط به ترامپ و اوکراین تایید کرد که رئیس جمهوری آمریکا خواستار تداوم جلوگیری از اعطای کمکها به اوکراین تا زمان تحقیقات آن علیه پسر جو بایدن بوده است.
بولتون درباره اینکه چرا در فرآیند استیضاح ترامپ در کنگره حاضر به ایراد شهادت نشد، گفت: شهادت من چیزی را تغییر نمیداد. دموکراتها تحقیقاتی حزبی را اجرا کرده و نهایتاً شکست خوردند. این شکست از همان ابتدای کار با توجه به تعداد آرای لازم برای برکناری ترامپ در سنا مسلم بود. من با ادعای دموکراتها درباره اعمال فشار ترامپ بر اوکراینیها موافق بودم اما با اینکه این کار، برکناری او از ریاست جمهوری را ضروری میسازد مخالف هستم.
او همچنین نسبت به خوش خیالی دولت آمریکا در قبال تهدید هستهای کره شمالی نیز هشدار داده و گفت: آمریکا اعلام میکند که توسعه تسلیحات هسته اصلی کره شمالی غیرقابل قبول است اما در این مقطع این بیانیهها بیشتر لفاظیهای توخالی هستند تا سیاستهای عملی.
بولتون در کتابش عنوان کرده که جلوی امضای توافقهایی زیانبار از جانب ترامپ با رئیسجمهوری روسیه را گرفته است. او در مصاحبه دیگری گفته است: ولادیمیر پوتین مطمئنا میتواند مثل یک ویولون ترامپ را بنوازد. او در این مصاحبه گفت: ترامپ هیچ فلسفهای ندارد اما تهاجمی و برمبنای انگیزههای بالقوه خطرناک عمل میکند.
وی افزود: مقامهای ارشد دولت از نحوه رفتار ترامپ سرخورده شدند. زمانی مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا برای او یادداشتی فرستاده و در آن نوشت: ترامپ پر از کثافت است. بولتون گفت که او این یادداشت را گرفت.
وی در عین حال این حقیقت را پنهان نمیکند که ترامپ برای ریاست جمهوری شایستگی ندارد و اینکه تحت تاثیر چندین تن از رهبران قرار میگیرد. بولتون در کتابش ادعا کرد که ترامپ زمانی از شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین خواسته به او برای پیروز شدن دوباره در انتخابات کمک کند و اینکه این رئیس جمهوری آمریکا زمانی پرسیده بود آیا فنلاند بخشی از روسیه است یا خیر و اطلاعی از اینکه بریتانیا سلاح هستهای دارد، نداشته است و این نشان دهنده نادانی هشداردهنده او بوده است.
بولتون عنوان کرد: من میگویم که او بسیار نادان است. هیچ رئیس جمهوری در حالی که اطلاع مطلق از همه چیز داشته باشد ریاست جمهوری خود را آغاز نمیکند اما به نظر میرسد ترامپ به روشنی علاقهای به یادگرفتن هم ندارد و معتقد است میتواند مردم را بر مبنای غرایزش قضاوت کند. او در تجارتش نیز این گونه کار میکند و معتقد است که در کاخ سفید هم میتواند این گونه عمل کند. این اشتباهی بزرگ است.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا در عین حال گفت که معتقد است، داماد ترامپ نیز بر او اعمال نفوذ میکند.
وی افزود: من تا زمانیکه کوشنر را ملاقات کردم هیچ وقت فکر نمیکردم که پارتیبازی آنقدر چیز بدی باشد. کار کردن برای کارمندان هنگامی که یک عضو درجه یک خانواده رئیسجمهوری اینگونه به شخص رئیسجمهوری دسترسی آزاد داشته باشد و هر کاری دلش خواست انجام دهد، بسیار سخت میشود. این فرق دارد که شما در بال غربی کاخ سفید پرسه بزنید و یا تلاش کنید از نیویورک با رئیسجمهوری تلفنی صحبت کنید. این نفوذ به طرز غیرقابل اجتنابی در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ افزایش خواهد یافت.
مشاور امنیت ملی سابق آمریکا درباره نحوه عملکرد دولت ترامپ در قبال بحران شیوع کرونا نیز گفت: این عملکرد چندان موثر نبوده است. از همان ابتدای کار آژانس امنیت ملی و مرکز پیشگیری و کنترل بیماری نسبت به آنچه در چین اتفاق افتاده و خطرات قابل انتظار از آنجا هشدار دادند. ترامپ علیه سیاست پنهان ساختن حقایق چین کمپینی راه انداخت اما نخواست بشنود که این شیوع بیماری بسیار شدید بوده و تاثیری جدی بر اقتصاد میگذارد. من معتقدم ما دو ماه را از دست دادیم و به لحاظ مالی نیز همچنان داریم تاوان پس میدهیم.
بولتون در خصوص اینکه از نظر وی مساله شیوع کرونا چه تاثیری بر انتخابات آمریکا میگذارد، تاکید کرد: کرونا تاثیر زیادی خواهد داشت اما من فکر میکنم دموکراتها همچنان حتی با وجود اینکه نظرسنجیها حاکی از پیشتازی جو بایدن باشند، شکست میخورند. او هنوز نامزد معاونتش را انتخاب نکرده است و ما سه رویارویی دیگر را نیز خواهیم داشت. قدرت حزب جمهوریخواه برای اداره یک انتخابات نباید دستکم گرفته شود. همه چیز باز است.
بولتون در انتهای این مصاحبه در پاسخ به اینکه در انتخابات آمریکا به چه کسی رای خواهد داد، گفت: برای نخستین بار در عمرم من نمیخواهم به نامزدی از حزب جمهوریخواه رای بدهم من به دلایل فلسفی نیز به جو بایدن هم رای نخواهم داد.
او تاکید کرد بعد از انتخابات و مطمئناً در صورت شکست خوردن ترامپ در آن، حزب جمهوریخواه باید به طور جدی درباره آینده خود محاسبه و فکر کند تا دوباره در تله جدایی خواهی نیفتد. من تمایل دارم در این پروسه شراکت داشته باشم و در مناظره جدیدی که اعلام میکنم، شرکت کنم.