یک زانو درد ناشناخته در ورزشکاران و روش تشخیص آن!
این سندروم در هر دو جنسیت و در سه دهه اول زندگی افراد دیده می شود و در بیشتر مواقع سندروم پلیکا دلیل شناخته شده ای ندارد به گونه ای که باید عنوان کرد در ۶۰ درصد موارد به صورت دوطرفه دیده می شود و در سایر موارد در ارتباط با ضربه، سندروم پرکاری، وجود هماتوم، دیابت و بیماری های التهاب مفصلی است.
بر اساس این مطلب که از سوی رز فولادی، فیزیوتراپیست تهیه شده و در اختیار ایسنا قرار گرفته است، علائم سندروم پلیکا در زانو شامل درد جلوی زانو، صدای کلیک و احساس پوپ در مفصل کشککی رانی به ویژه در زمان فعالیت های تحمل بار از جمله اسکات است.
باید خاطرنشان کرد که این سندروم در نوجوانان، معمولا در زمان جهش رشدی بروز می کند و علائم سندروم پلیکا غالبا با استفاده مکرر از زانو یا در فعالیت های سنگین که شامل حرکات فلکشن و اکسنتشن زانو است بروز پیدا می کند. براساس موقعیت بروز درد، این سندروم به دسته های فوق کشککی، مدیال کشککی و زیر یا لترال کشککی تقسیم می شوند و پلیکا غشایی از ساینوویال است که در اغلب زانوها وجود دارد.
در شرایط عادی، این غشا نازک و غالبا شفاف است و پلیکا سمت مدیال کشکک که از نظر کلینیکی اهمیت بیشتری هم دارد، از سر بالایی خود به عضله آرتیکولاریز جنو(articularis genus) اتصال پیدا می کند و در سر دیستال به غشای سینوویال بین مفصلی و لیگامان کشککی- درشت نی در سمت مدیال لایه چربی پشت کشکک وصل می شود و بسته به موقعیت قرارگیری، اندازه و میزان کشسانی پلیکا، ممکن است در زاویه ۷۰ تا ۱۰۰ درجه خم کردن زانو بین تاندون چهارسر و کندیل استخوان ران گیر کرده و علائم مکانیکی ایجاد کند.
این سندروم زمانی پاتولوژی می شود که کیفیت ذاتی آن بدلیل پروسه التهابی که باعث تغییر انعطاف پذیری بافت سینوویال شود، تغییر کند. در این صورت و طی پروسه التهابی، پلیکا تبدیل به یک بافت غیرالستیک، سفت، ضخیم و فیبروتیک می شود و در وضعیت خم شدن زانو، بین ران و کشکک گیر می افتد و علائم درد غیراختصاصی ناحیه قدامی و قدامی داخلی زانو را به وجود می آورد و به دلیل اتصال غیرمستقیم به عضله کوادریسپس، ضعف این عضله و عدم تعادل قدرت آن، همچنین فلکشن طولانی مدت زانو می تواند نقش مهمی در بروز علائم این سندروم ایفا کند.
روش تشخیص
گرفتن تاریخچه بیماری و درد، تست های کلینیکی و تصویربرداری از جمله راه های تشخیص این سندروم هستند و بعضی بیماران سابقه یک ضربه گنگ یا پیچش در زانو را گزارش می کنند که با التهاب و تجمع مایع در زانو همراه بوده است و منجر به درد متمرکز سمت داخلی زانو شده است.
گاهی هم درد قدامی زانو با افزایش فعالیت های ورزشی یا کاری، همراه با فلکشن و اکستنشن مکرر گزارش می شود که مفصل کشککی رانی را تحریک کرده و گاهی علائم کلاسیک سندروم در فازهای اولیه فعالیت های ورزشی حذف می شود، اما با تاخیر چند ماهه دوباره بروز می کند و فرد را از ادامه فعالیت باز می دارد.
