قطعنامه پیشنهادی آمریکا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران که در جلسه ماه گذشته با شکست مواجه شد قرار بود روز گذشته با قالبی جدید نزد اعضای شورای امنیت بررسی و به رای گذاشته شود که این مساله روز گذشته به تعویق و به امروز چهارشنبه موکول شد و قرار است تا ساعات آینده درباره سرنوشت این بند از تحریم های ایران که اخرین بند از توافق برجام در قطعنامه 2231 گنجانده شده است تصمیم گرفته شود که به اذعان رسانه های خبری آمریکایی روسیه و چین حتی قطعنامه جدید را وتو خواهند کرد. این گزارش ها در حالی منتشر می شود که در دو روز گذشته بریان هوک نماینده آمریکا در امور ایران از سمت خود استعفا داد و بنا بر گفته ها او در خصوص نشست شورای امنیت و تمدید تحریم تسلیحاتی ایران با شکست مواجه شده بود. با اینحال شورای همکاری خلیج فارس پس از اخرین دیدار با هوک روز گذشته علیه ایران بیانیه ای صادر کرد و از کشورهای عضو شورای امنیت خواست که تحریم ایران را تمدید کنند.
چه شد که ارائه سند پیشنویس قعطنامه آمریکا علیه ایران به امروز موکول شد؟
قرار بود آمریکا شامگاه دوشنبه این قطعنامه را که حاوی ۱۵ بند مقدمه و ۳۵ بند عملیاتی در مجموع ۱۳ صفحه بود، به طور رسمی برای رایگیری عرضه کند.قطعنامه آمریکا ظهر سه شنبه به شورا ارائه شد.
آمریکا در یک عقب نشینی آشکار، مفاد قطعنامه طولانی خود را به ۴ پاراگراف که ۲ پاراگراف آن عملیاتی است، محدود کرده است.
اعضا باید تا ساعت ۱۰ صبح چهارشنبه(امروز) نظرات خود را درباره این قطعنامه اعلام کنند و در صورت موافقت، برای روز پنج شنبه یا جمعه به رای گذاشته شود.در همین حال شایعاتی مطرح شد که برخی کشورهای اروپایی قطعنامههای جایگزینی را مد نظر قرار دادهاند تا به دلایل نامشخصی، محدودیت تسلیحاتی ایران برای مدت ۶ ماه تمدید شود. برخی از ناظران معقتدند که این اقدام اروپا به نظر میرسد بیشتر به خاطر آن است که تکلیف انتخابات آمریکا روشن شود تا بتوانند پس از آن تصمیمگیری کنند. چراکه تا کنون هیچ متنی از طرف اروپاییان منتشر نشده ولی این اقدام احتمالی اروپا میتواند بدعتی خطرناک برای برجام و همچنین حرکت آتی آنها باشد.
همچنین آلمان در حال رایزنی است تا مصالحهای برای متن قطعنامه ایجاد کند در حالیکه آمریکاییها بر متن خود اصرار دارند. با اینحال در سانه های خبری آمریکا و فضای مجاز شایعه شده است که اروپاییها نمیخواهند به متن آمریکا رای دهند و در زمین آنها بازی کنند.
در همین حال خبرگزاری رویترز نوشت: ریچاردگوان مدیر گروه بحران جهانی سازمان ملل در پی این که آمریکا پیش نویس قطعنامهاش برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را در چهار پاراگرف خلاصه کرد، در صفحه توییترش نوشت: نگذارید اختصار پیشنویس جدید آمریکا شما را فریب دهد. نکته اصلی این است که این پیش نویس اجازه می دهد که تحریم تسلیحاتی ایران به طور نامحدود اعمال شود و چین و روسیه از آن خوششان نخواهد آمد. بنابراین فرصت خوبی است که این پیش نویس آمریکا تا روز جمعه رد شود.
آسوشیتدپرس: آمریکا درباره ایران تجدید نظر کرد
یورونیوز به نقل از آسوشیتدپرس گزارش داد: آمریکا بهدنبال جلب حمایت بیشتر در بین ۱۵ عضو شواری امنیت است با این حال در این شورا روسیه و چین دارای حق وتو هستند.
کلی کرفت، سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت: «پیشنویس جدی دیدگاههای شورای امنیت را در نظر میگیرد و آنچه را که همه میدانند باید انجام شود، انجام میدهند. تمدید تحریم تسلیحاتی، جلوی ایران را از خرید و فروش آزادانه سلاحهای متعارف میگیرد.»
کرفت در بیانیهای مدعی شد: «تنها عقل سلیم است که به حامی شماره یک تروریسم دولتی در دنیا وسیلهای برای وارد کردن آسیبهای بزرگتر به جهان نمیدهد.»
دیپلماتهای شورای امنیت میگویند که پیشنویس تغییریافته میتواند روز پنجشنبه به شکل نهایی ارائه شود و جمعه نیز به رای گذاشته شود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته است که پیشنویس جدید تنها چهار پاراگراف است و جایگزین پیش نویس هفت صفحهای ۳۵ پاراگرافی شده است.
در پیش نویس قطعنامه جدید با تلطیف در مواضع، آمده است، با وجود اینکه تحریم تسلیحاتی تا ۱۸ اکتبر منقضی میشود اما این تحریمها تا زمانیکه شورای امنیت تصمیم دیگری بگیرد، تمدید خواهد شد.
در این پیشنویس تاکید شده است که اجرای کامل تحریم تسلیحاتی برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی ضروری است.
در همین حال مجید تخت روانچی نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در واکنش به این تغییرات گفت: «آمریکا پس از مخالفت اعضای شورای امنیت، مجبور به عقب نشینی از پیش نویس قطعنامه تحریم تسلیحاتی ایران شد و امروز (به وقت آمریکا) نسخه دیگری را ارائه داد که آن هم نقض قطعنامه ۲۲۳۱ است.»
وی تاکید کرد که «پیش نویس جدید در ماهیت و هدف مشابه پیش نویس قبلی است. به طور حتم شورا این پیش نویس را هم دوباره رد خواهد کرد.»
چین و روسیه علیه پیشنویس قطعنامه آمریکا
وزرای خارجه روسیه و چین ماه گذشته در نامههای جداگانه به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و شورای امنیت به شدت از تلاش آمریکا برای تحریم تسلیحاتی نامحدود ایران انتقاد کردند. اگر پیشنویس قطعنامه جدید آمریکا بتواند دستکم ۹ رای مثبت از ۱۵ رای کشورهای عضو را کسب کند، چین و روسیه در نهایت میتوانند آن را وتو کنند. با این حال برخی از ناظران معتقدند که این پیشنویس نمیتواند در مرحله نخست ۹ رای اولیه را کسب کند.
در صورت شکست این قطعنامه، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا پیشنهاد داده است که طبق توافق هستهای سال ۲۰۱۵ و طبق سازوکار ماشه تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران فعال شود.
با این حال، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه دولت ترامپ را متهم کرد که یک کارزار با انگیزههای سیاسی را علیه ایران راه اندازی کرده است.
از سوی دیگر وانگ یی، وزیر خارجه چین گفت که تحریم تسلیحاتی ایران باید ۱۸ اکتبر برداشته شود.
وی همچنین تاکید کرد که از آنجا که آمریکا دیگر در توافق هستهای نیست، حق ندارد که از شورای امنیت بخواهد که تحریمهای سازمان ملل علیه ایران فعال شود.
رویترز: پیشنویس جدید قطعنامه آمریکا نمیتواند بر مخالفت روسیه و چین غلبه کند
خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: آمریکا طرح خود را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران خلاصه تر کرد. اقدامی که ممکن بود موجب جلب حمایت بیشتر از ۱۵ کشور عضو شورای امنیت شود اما به نظر میرسد که نتواند بر مخالفت روسیه و چین که داری حق وتو هستند غلبه کند.
از نظر دیپلمات ها و تحلیل گران، پیش نویس پیشین قطعنامه ارائه شده توسط آمریکا "افراطی بود". پیش نویس پیشین بیش از دوازده صفحه بود و از کشورهای دیگر می خواست محموله کالاهایی را که به ایران می رفتند یا از آن خارج می شد را مورد بازرسی قرار دهند و همچنین شامل بندی از افراد و نهادهایی بود که ممکن بود مورد تحریم قرار بگیرند.
دیپلمات ها گفته اند در حالی که پیش نویس مختصر جدید ممکن است موجب جمع شدن رای بیشتری برای واشنگتن شود، مشخص نیست که آمریکا بتواند حداقل رای لازم(۹ رای) را کسب کند. همچنین این دیپلماتها گفتند که به نظر می رسد نشود روسیه و چین را متقاعد کرد که از رای دادن خودداری کنند.
همچنین روزنامه فاینشنال تایمز نوشت: دولت ترامپ از ارائه قطعنامه تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت به این دلیل که منجر به دوری چندباره متحدان از امریکا می شد، خودداری نموده است. و در عوض قرار است نسخه ای دیگر را جایگزین آن کند. بنابر گفته ناظران دولت ترامپ در رویکرد اولیه خود غیرقابل انعطاف و به دنبال قطعنامه ای بود که حتی متحدین نمی توانستند از آن پشتیبانی کنند.