کرونا با جامعه شغلی ما چه کرده است؟
شیوع بیماری کووید-۱۹ در انتهای سال ۲۰۱۹ برای اولین بار در شهر ووهان چین گزارش شد. این بیماری با نرخ شیوع بالا در کمتر از چهار ماه تقریباً همه کشورهای جهان را درگیر نمود، به‌نحوی که سازمان بهداشت جهانی در ۱۱ مارس سال ۲۰۲۰ این وضعیت را پاندمی یا همه‌گیری جهانی اعلام کرد. این بیماری بسیار عفونی ویروسی با تظاهرات بالینی شامل تب، لرز، گلودرد، سرفه، مشکل در تنفس، تهوع، استفراغ و اسهال تاکنون صدها هزار نفر را درگیر کرده و تعداد زیادی را نیز به کام مرگ کشانده است. علاوه بر این، شیوع این بیماری، باعث مشکلات اقتصادی فراوانی در سطح جهانی شده است.
بر این اساس و طبق گفته محققان، در ایالات‌متحده آمریکا برای اولین بار تعداد متقاضیان دریافت مقرری بیکاری به دلیل تأثیرات شیوع بیماری کووید-۱۹ بر بازار کار، طی ۶ ماه اخیر به حدود ۳۰ میلیون نفر رسیده است. همچنین، طبق اعلام مقامات رسمی، تاکنون بیش از ۷ هزار نفر به دلیل شیوع کرونا در ایران شغل خود را از دست داده‌اند. لذا، با توجه به همه‌گیری به وقوع پیوسته و تأثیرات مختلف شیوع بیماری کووید- ۱۹ بر جریان عادی زندگی مردم، این بیماری باعث تحمیل بار روانی مضاعفی بر افراد شده است. چراکه پیامدهای روان شاختی مانند ترس و استرس در مورد یک بیماری می‌تواند بسیار شدید بوده و منجر به احساسات شدید شود.
در رابطه با این جنبه از بیماری عجیب کووید-۱۹، یک تیم پژوهشی شش‌نفره از دانشمندان کشور از دانشگاه علوم پزشکی قم، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله و دانشگاه آزاد اسلامی تهران، تحقیقی را به انجام رسانده‌اند که در آن، به واکاوی پیامدهای روان‌شناختی شیوع بیماری فوق بر جامعه شغلی کشور پرداخته است.
این مطالعه با مشارکت ۳۳۰ نفر از کارکنان یک مجموعه صنعتی شیمیایی در استان خراسان جنوبی انجام شد و در آن به سبک زندگی و فرسودگی شغلی کارکنان به دنبال شیوع کووید-۱۹ پرداخته شده است.
نتایج این مطالعه نشان داد که شیوع بیماری کووید-۱۹ اثرات منفی بسیاری را بر مؤلفه‌های روان‌شناختی جامعه شغلی همچون سبک زندگی و فرسودگی شغلی تحمیل کرده است.
احمد سلطان‌زاده، استادیار و پژوهشگر گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار دانشگاه علوم پزشکی قم و سایر همکارانش در این تحقیق، اظهار داشته‌اند: «در مطالعه ما، میانگین سن و سابقه شغلی افراد مورد مطالعه به ترتیب حدود ۳۸ و ۱۰ سال بود و بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، بین مقادیر سبک زندگی و فرسودگی شغلی کارکنان مورد مطالعه قبل و حین شیوع بیماری کووید-۱۹ اختلاف معنی‌دار و قابل‌توجهی وجود داشته است».
به بیان آن‌ها، «یافته‌های حاصل از این مطالعه نشان می‌دهند که شیوع بیماری کووید-۱۹ توانسته است بر مؤلفه‌های شغلی تأثیرگذار بوده است، بنابراین می‌تواند پیامدهای روان‌شناختی مهم و تأثیرگذاری بر جامعه شغلی تحمیل نماید».
این محققان بر این اساس متذکر شده‌اند که انجام اقدامات کنترلی و مداخلات روان‌شناختی به‌منظور بهبود سلامت روانی شاغلین و به‌ویژه افرادی که مبتلابه بیماری کووید-۱۹ شده‌اند، امری کاملاً ضروری به نظر می‌رسد.
این یافته‌ها که در ماهنامه علمی-پژوهشی «طب نظامی» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله (عج) منتشر شده‌اند، لزوم انجام مداخلات روان‌شناختی به‌منظور بهبود سلامت روانی پرسنل برای کاهش پیامدهای روان‌شناختی شیوع این بیماری را نشان می‌دهند.
