چاقی زمینه ساز بروز بسیاری از بیماریهای غیرواگیر نظیر دیابت، بیماریهای قلبی عروقی، مشکلات ارتوپدی، سکتهها و نیز برخی از سرطانهاست. در همین رابطه عوامل مختلف موجب افزایش میزان شیوع این معضل بهداشتی طی دهههای گذشته در سطح جهانی و از جمله ایران شده که به دنبال آن باعث افزایش فشار به بدنه نظام سلامت، اقتصاد درمان و نهایتا اقتصاد کلان کشورها شده است.
چاقی مفرط به موارد چاقیهای شدید اطلاق میشود به نحوی که نمایه توده بدنی افراد به بیش از ۴۰ کیلوگرم بر مترمربع میرسد و در آن افراد دچار ناتوانیهای مختلف بوده و با مخاطرات بیشتری مواجهند، این افراد اغلب نیازمند انجام عمل جراحی برای درمان هستند. از این رو بررسی چگونگی روند افزایش این بیماری میتواند در پیش بینی آینده و نیز ترسیم نقشه راه و سیاستگذاری برای مقابله با آن تاثیر کاربردی داشته باشد.
بر همین اساس، مطالعه قند و لیپید تهران به عنوان یک ذخیره ارزشمند اطلاعاتی، بستر بسیار مناسبی برای انجام مطالعاتی از این دست به شمار میآید.
مرکز تحقیقات پیشگیری و درمان چاقی پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم در یک مطالعه آینده نگر بر روی جمعیت ۱۵ هزارنفری مطالعه قند و لیپید تهران نشان داد که در طول دو دهه، بین سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۹۶ شیوع چاقی شدید در مردان و زنان به میزان بیش از دو برابر افزایش یافته است.
به گفته دکتر مریم برزین پژوهشگر این مرکز تحقیقاتی و مجری اصلی این طرح با توجه به نتایج حاصله که بیانگر افزایش شیوع چاقی شدید در بزرگسالان تهرانی به شکل مستمر بوده است، مداخلات پیشگیرانه باید بر روی افراد جوان و میانسال متمرکز شود تا بار بعدی چاقی شدید بر جمعیت تهرانیها و سیستم مراقبتهای بهداشتی کاهش یابد.
توضیح اینکه نمایه توده بدنی معیاری برای تعیین میزان چاقی و حاصل یک عدد کسری است که در صورت آن میزان وزن به کیلوگرم و در مخرج آن مجذور قد بر حسب متر به توان دو قرار دارد.