دکتر رسول دیناروند امروز در سومین نشست ترویج علم بنیاد مصطفی (ص) با موضوع آخرین دستاوردهای حوزه واکسن کرونا که به صورت آنلاین برگزار شد، ساخت واکسن را بر اساس چندین استراتژی دانست که یکی از آنها "زیرساخت" است و افزود: این زیرساختها برای تولید واکسن در ایران وجود دارد و بر اساس آن محققان ایرانی روشی با استفاده از ویروسهای ضعیف شده برای تولید واکسن را در پیش گرفتند.
وی این یک روش را یک روش قدیمی برای ساخت واکسن دانست.
دیناروند در خصوص واکسن روسیه برای پیشگیری از ویروس کرونا خاطرنشان کرد: این واکسن هم اکنون تأییدیه های اورژانسی را اخذ کرده است. همچنین دو شرکت چینی هم توانستهاند با همین استراتژی، تأییدیهها را دریافت کنند.
رئیس گروه علم و فناوری زیستی و پزشکی جایزه مصطفی (ص) باتأکید بر اینکه برخی کشورها که تأییدیه اورژانسی دریافت کرده اند، اکنون در مراحل کارآزمایی هایی هستند، ادامه داد: در کشور چنین زیرساختی وجود ندارد که بتواند تأییدیه اورژانسی دریافت کند. ولی این روش اخذ تاییدیه بدون طی کردن مراحل تاییدیه را نمیتوان به کل دنیا تعمیم داد و نباید از عوارض جانبی واکسنهای تولیدی غافل بود.
وی با تأکید بر اینکه کشورهای غربی، بودجههای سنگینی برای تولید و آزمایش واکسن کرونا اختصاص دادهاند، ادامه داد: هر یک از واکسنها باید مراحل یک، ۲ و ۳ را طی کنند تا بتوانیم بعد از طی این مراحل، واکسیناسیون ۷۰ درصدی یک جمعیت را داشته باشیم تا زنجیره انتقال متوقف شود.
دیناروند با تأکید بر اینکه باید بدانیم با کدام استراتژی و کدام مسیر را برای واکسینه کردن مردم در پیش بگیریم، خاطر نشان کرد: همچنین در کشورهای دیگر نسلهای جدیدی از تولید واکسن را در پیش گرفتهاند که پیشرفت آنها شاید کند باشد، ولی ظرفیت تولیدشان بالا میرود؛ نسلهای جدید واکسن ظرفیت تولید بالایی خواهند داشت که امیدواریم در سال ۲۰۲۱ به مرحله واکسینه سازی مردم برسند.
رییس گروه علم و فناوری زیستی و پزشکی جایزه مصطفی (ص) با بیان اینکه در واقع روسیه دو واکسن دارد که هیچ کدام فاز سه را طی نکردهاند، اظهار کرد: از طرف دیگر واکسن چینی هم فاز سه را طی نکرده و اکنون در شرایط فوریتی برای جمعیت خاصی استفاده میشود.
وی افزود: وقتی یک واکسن فاز سه را طی نکرده باشد یعنی عوارض جانبی آن واکسن مورد بررسی قرار نگرفته که نباید از این موضوع غافل شد.
دیناروند ادامه داد: تولید واکسنها به روشهای ژنتیکی جدید براساس mRNA توسط شرکت روسی در پیش گرفته شده که این شرکت ظرفیت تولید دارویی ندارد؛ اما با شرکت دیگری که ظرفیت تولید دارد، ائتلاف کرده و با همکاری یکدیگر تحقیقات و تولید واکسن کرونا را در پیش گرفتهاند.
وی با بیان اینکه "اگور شاهین" از برگزیدگان جایزه مصطفی (ص) در سال ۲۰۱۹ از محققان برجستهای است که خوشبختانه اکنون وارد پروسه تحقیقات تولید واکسن کرونا شده است و با چندین شرکت بنا دارد این واکسن را به نتیجه برساند.
رئیس گروه علم و فناوری زیستی و پزشکی جایزه مصطفی (ص) خاطرنشان کرد: اگور شاهین کسی بود که بعد از اخذ جایزه مصطفی توانست به قهرمان توسعه واکسن در دنیا تبدیل شود و این یک ارزش است. نتیجه کار اگورشاهین که تولید واکسن با همکاری چند شرکت است، اکنون مرحله سه را طی میکند که ارزش این کار بالا است.
دیناروند با تأکید بر اینکه تاکنون تستهای این واکسن مثبت بوده است، گفت: شاید این واکسن یکی از اولین واکسنهایی باشد که با قیمت مناسب به بازار عرضه شود.
وی گفت: پیش بینی میکنیم و امیدوار هستیم که این واکسن در نیمه اکتبر تمام شود و نتایج آن در انتهای اکتبر تأییدیه بگیرد. تا پایان سال فرصت زیادی نداریم اما امیدواریم که این واکسن در دسترس قرار بگیرد.
وی در خصوص واکسینه شدن افراد با این واکسن اظهار کرد: پیش بینی می کنیم ۵۰ الی ۶۰ درصد بتوانند با این واکسن، واکسینه شوند تا زنجیره انتقال کرونا کند شود.
دیناروند ادامه داد: از زمان شروع ویروس کرونا تاکنون اشتباهاتی کرده ایم که باید از این اشتباهات درس بگیریم و جدی تر به کرونا بپردازیم؛ کرونا هنوز تمام نشده است. به غیر از واکسن روش های دیگری وجوددارد که از زنجیره انتقال آن جلوگیری کنیم.
وی با بیان اینکه هنوز زمان زیادی مانده تا به قطع زنجیره انتقال کرونا در کشور و دنیا برسیم، شاید در این مدت زمان مراحل خطرناک تری را طی کنیم از این رو باید چندین موردرا به صورت جدی رعایت کنیم، تاکید کرد: استفاده از ماسک و رعایت فاصله ها از یکدیگر می تواند انتقال کرونا را کمتر کند و این باید هم اکنون توسط افراد جدی گرفته شود.
دیناروند با تأکید بر اینکه بسیاری از کشورها توانسته اند این موارد را جدی بگیرند و زنجیره انتقال را به صورت کامل کنترل کنند، چرا ما نتوانسته ایم به این مرحله برسیم؟ گفت: اکنون به صورت میانگین روزی ۱۶۰ نفر با ابتلا به بیماری کرونا جان خود را از دست می دهند. این تعداد کم نیست اما چرا مرگ و میر این افراد تبدیل به یک عدد شده است و ما کماکان کرونا را جدی نمی گیریم.
وی اظهار کرد: چند اصل را باید برای جلوگیری از انتقال در نظر بگیریم و پروتکل های بهداشتی را برای حفاظت از دیگران همچون استفاده از ماسک رعایت کنیم.
وی تأکید کرد: این پیام امیدوار کننده است که واکسن در مراحل خوبی به سر می برد و می تواند در یک سال آتی به موفقیت برسد، اما تا آن زمان لازم است که پروتکل های بهداشتی را همچنان رعایت کنیم.
دیناروند در خصوص توسعه دارو و واکسن در کشورهایی که بازار آنها کنترل شده است، تصریح کرد: دوره توسعه دارو و واکسن برای کرونا و سایر بیماری ها طولانی است که نمی توان طی یک سال انتظار یک محصول را از تحقیق تا بازار داشت.
وی ادامه داد: برخی از کشورها کنترل همزمان روی بازار دارند و برخی دیگر بعد از تولید محصول کنترل بازار را به دست می گیرند که برای تولید واکسن این موضوع را حتماً در نظر می گیرند.
رئیس گروه علم و فناوری زیستی و پزشکی جایزه مصطفی (ص) در خصوص جهش های ویروس کرونا، اظهار کرد: جهش در کرونا در ماهیت ویروس تغییرات اساسی ایجاد نکرده امادر مقابل ویروس آنفلوآنزا جهش های جدی داشته است.
وی افزود: احتمال اینکه کرونا، چهره عوض کند و حتی تبدیل به یک شبه آنفلوآنزا شود، کم است و شاید این اتفاق نیفتد.
دیناروند گفت: سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که می تواند دو میلیارد دوز واکسن را از سال ۲۰۲۱ به کشورهای ضعیف با قیمت مناسبی بفرستد.