برگ برنده اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰ /با روحانی مشورت نکرده‌ایم /برخی اصولگرایان دکمه کت احمدی نژاد را می‌بوسیدند
سید عبدالواحد موسوی لاری وزیر پیشین کشور در دوره اصلاحات طی گفتگویی با موضوع وضعیت سیاسی کشور و اصلاح طلبان گفت:عملکرد جریان اصلاح طلبی در چند مقطع قابل بررسی است؛ مقطعی که از سال ۷۵ شروع و ۸۴ تمام می‌شود که اصلاح طلبان با حضور در عرصه سیاسی و نهایتاً پیروزی در انتخابات دوم خرداد، دولت اصلاحات را تشکیل دادند. بعد از آن دوران ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد از سال۸۴ تا ۹۲ است. مقطعی هم از سال۹۲ تا امروز که اصلاح طلبان بنا بر مصالحی از نامزدی که از جبهه آنان نبود، حمایت کردند و در آنچه که در این هفت سال اتفاق افتاده شریک شدند.
وی ادامه داد: در دوره احمدی نژاد وضعیت اصلاح‌طلبان مشخص بود و خیلی جای بحث نداریم به خصوص بعد از حوادث ۸۸ و مسائلی که پیش آمد. اما از سال ۹۱ و ۹۲ جریان اصلاح‌طلب به این جمع بندی رسید که باید مجدداً در عرصه انتخابات حضور پیدا کند و فعال باشد. اینجا جریان اصلاح طلب می‌خواست موجودیت خود را با حضور در صحنه اعلام کند. اصلاح طلبانی مثل آقای دکتر عارف و آقای جهانگیری ثبت نام کرده بودند. مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی کاندیدای خاص اصلاح طلبان نبود، اما اصلاح طلبان به ایشان علاقه‌مند بودند و دوست داشتند که ایشان در صحنه باشد.
موسوی لاری تأکید کرد: انتخابات ریاست جمهوری تا امروز و تا این لحظه تحت تاثیر انتخابات ۹۸ است یعنی سوال‌هایی که در اذهان مردم است، در ذهن کنشگران سیاسی هم وجود دارد. محافل مختلف سیاسی در این مساله بحث و سناریوهای مختلف را ارزیابی می‌کنند. انتخابات سه ضلع دارد ۱-مردم۲-متولیان انتخابات۳-کنشگران سیاسی. اگر متولیان انتخابات قانونمند حرکت کنند و مردم احساس کنند که رای شان محترم است شرکت می‌کنند و اگر مردم پای صندوق‌ها بیایند اصلاح‌طلبان پیروز خواهند بود. در چنین فضایی، اصلاح طلبان می‌توانند به اجماع و نقطه نظر واحد برسند.
موسوی لاری با اشاره به عدم مشارکت مردم در سال ۹۸ در پای صندوق‌های رای گفت: مردم احساس می‌کردند که بعد از جریان رد صلاحیت‌ها، بنا نیست که آنان تصمیم گیرنده باشند و عده دیگری می‌گویند ما کاندیدا را برای شما تعیین می‌کنیم. تلقی عمومی این بود. ضمن اینکه دلخوری‌هایی هم از وضعیت معیشتی وجود داشت. حوادث گذشته هم تاثیر گذاشته بود. به نظر من، موضوع مهم این است که آیا می‌شود مردم را پای صندوق رای آورد.
موسوی لاری گفت: من معتقدم نهادهای حاکمیتی مانند شورای نگهبان و امثال اینها باید ورای احزاب و تشکل‌ها و جریانات سیاسی حرکت کنند. چه بخواهیم چه نخواهیم، الان در جامعه این ذهنیت نیست. حاکمیتی‌ترین نهاد ما، شورای نگهبان است و رفتارش باید به گونه‌ای باشد که به مردم اطمینان دهد در چارچوب قانون اساسی حرکت می‌کند و به نمایندگی از این جناح و آن جناح تصمیم نمی‌گیرد.
وی یادآور شد: در جلسات متعددی با شورای نگهبان از حقوق کاندیداها دفاع می‌کردم و در پاره‌ای موارد هم با شورای نگهبان به توافق می‌رسیدیم. در آخرین جلسه‌ای که با شورای نگهبان بود و آنها هم با من همدلانه حرکت کردند، پیشنهاد من این بود که شما یک نماینده برای حل این مساله تعیین کنید که توافق ما برای شما حجت باشد که از طرف شورای نگهبان آیت الله رضا استادی معرفی شد. ما تقریبا ۱۵ تا ۲۰ روز با ایشان جلسات مختلف داشتیم و پرونده‌خوانی می‌کردیم یعنی یک فرد مشخص مشکلش چه بوده و ایشان هم نگاه می‌کرد که ببیند آیا چیزی در پرونده‌اش هست یا خیر. اگر نبود او را تایید صلاحیت می کردند. به همین سادگی و به صورت رفاقتی و از طریق همین مکانیسم تا حد زیادی مشکلات و مسائل با شورای نگهبان حل شد.
موسوی لاری با اشاره به ماجرای استعفای خود از شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، گفت: من در متن نامه استعفا به این نکته اشاره کردم و گفتم احزاب باید نقش فعال‌تری پیدا کنند. بعضی فکر کردند که من مکانیسم حقیقی و حقوقی شکل دهنده شورای سیاستگذاری را زیر سوال برده ام در حالی که اینطور نیست. من همچنان معتقدم در جریان اصلاح‌طلبی، همه آنها زیر چتر احزاب نیستند. نیروهای بسیار ارزشمندی در شهرها و مناطق دیگر هستند که می‌توانند حضور فعال داشته باشند، اما وابسته به هیچ کدام از احزاب نیستند. ما هر ساختار اجماعی که تعریف می‌کنیم باید ناظر به بهره‌گیری از آنها هم باشد. همان طور که به احزاب میدان می دهیم باید آنها هم باشند.
وی تأکید کرد: بهترین تبلیغ برای اصلاح طلبان رفتار و مواضع مجلس فعلی است. آیا محدود کردن فضاهای اجتماعی مطالبه مردم است!؟ در روز اول آقای آذری جهرمی را به مجلس بردند و اعتراض کردند که چرا فلان را نبستی. برخوردی که با آقای ظریف شد واقعا این نگاه و برخورد برای همه سرشکستگی بود. ما اسراییل را غیرقانونی می‌دانیم و آمریکا را هم یک کشور ظالم می‌دانیم. حتی نگاه به این دو دولت متفاوت است یکی موجودیتش پذیرفته نیست و دیگری به رفتارش انتقاد داریم.
موسوی لاری در خصوص نگاه شورای نگهبان به انتخابات گفت: شورای نگهبان یک اصل کلی را دنبال می‌کند که من آن را قبول ندارم و آن هم سلطه بلامنازع بر ماحصل انتخابات است. گاهی می‌گویند نمایندگان اگر در داخل مجلس هم باشند ما به عنوان شورای نگهبان باید بگوییم که خوب هستند یا بد. این در حالی است که نه قانون اساسی و نه قانون عادی این را نمی‌گوید. شورای نگهبان یک تکلیف نظارتی برای انتخابات دارد نه گزینش منتخب. اشتباهی که می‌کنند این است که فکر می‌کنند مسئولیتشان انتخاب فردی است که می‌آید در حالی که مسئولیت آنها نظارت بر امر انتخابات است. اگر به مشروح مذاکرات مجلس بررسی قانون اساسی مراجعه کنید در آنجا وقتی که بحث انتخابات شد، کابوس همه دخالت دولت در امر انتخابات در ذهنشان بود. چیزی که در دوران ستمشاهی دیده بودند.
وزیر دولت اصلاحات تصریح کرد: احزاب اصلاح طلب در مورد معرفی کاندیدا هم در مجلس و هم شورای شهر اختلاف نظر داشتند. این تجربه می‌گوید اگر بخواهیم جدی وارد صحنه شویم، نظرات حزب کارگزاران ولو با حزب اتحاد متفاوت باشد، و یا بالعکس می‌توانیم به نقطه واحد برسیم. من نگران این مساله نیستم.
موسوی لاری در خصوص رایزنی اصلاح طلبان با سید محمد خاتمی نیز گفت: آقای خاتمی در برخی جلسات حضور دارد. دیگران هم هستند. ما به عنوان جریان اصلاح طلب بخشی از موجودیت این نظام هستیم. همه قانون اساسی را قبول داریم، اما می‌گوییم اصولی که به‌آن بی مهری شده است باید مورد عمل قرار گیرد.
وی تأکید کرد: آقای روحانی کارهای خوبی انجام داده است. این کارهای خوب را موانع بیرونی نگذاشته به نتیجه خوبی برسد. ضعف‌ها و ناتوانی‌هایی هم وجود داشته است و من نمی‌خواهم اینها را نادیده بگیرم. ولی می‌خواهم بگویم این‌همانی بین این دولت و اصلاح طلبان وجود ندارد. اصلاح طلبان در یک شرایط خاص بنا به مصالحی از این دولت حمایت کردند و حمایت آنان مستمر بوده و الان هم هست. اما اصولگرایان بعد از اینکه تشت رسوایی احمدی نژاد افتاد، گفتند او منحرف است. روزی قبای امام زمان برتنش می‌کردند و در مجلس دکمه‌های کتش را می‌بوسیدند و روزی هم وی را منحرف دانستند. ما چنین کاری نمی‌خواهیم بکنیم و نمی‌کنیم چون اصولا روحانی را با احمدی نژاد قابل قیاس نمی دانیم.
در پاسخ به این پرسش که آیا با آقای روحانی در مورد انتخابات آینده هم صحبتی نشده است؟، اظهار کرد: تا این لحظه نه، حتما آقای روحانی هم ایده‌هایی دارد، اما جریان اصلاحات تا جایی که اطلاع دارم وارد گفت وگو با دیگران برای رسیدن به یک توافق نشده است. البته تا جایی که من اطلاع دارم.
وی در خصوص شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان نیز گفت: تا زمانی که یک نهاد جایگزین تعریف نشود یا افراد جدید معرفی نشوند، شورا باید کار خودش را ادامه بدهد. هیچ جریان سیاسی با انزواطلبی خودخواسته نمی‌تواند به نتیجه برسد. تاکتیک غیر از راهبرد و استراتژی است. ممکن است ما بگوییم در این انتخابات نمی‌آییم و در انتخابات دیگر حضور پیدا کنیم مثل روشی که مجمع روحانیون در مجلس چهارم بعد از رد صلاحیت‌ها شرکت نکرد، اما در انتخابات ریاست جمهوری محکم ایستاد.
خوب شد که احمدی نژاد دوباره تایید صلاحیت نشد 
