پروفسور هوندا فن، استاد دانشگاه مطالعات بین الملی شانگهای در یادداشتی می نویسد: در 27 سپتامبر سال 2020، درگیری شدید نظامی بین ارمنستان و آذربایجان آغاز شد. ایران بلافاصله دو کشور را به توقف جنگ و حل اختلافات به روش مسالمت آمیز فراخواند، این کاملا نشان می دهد که ایران یک قدرت منطقه ای مسئول است. جنگ بین ارمنستان و آذربایجان مسلماً فاجعه هایی را برای مردم دو کشور به همراه خواهد داشت، بخصوص در زمانی که اپیدمی کووید-19 در اوج خود قرار دارد.
از آنجا که ارمنستان و آذربایجان هر دو کشورهایی با جمعیت کم و نسبتا کوچک هستند، اگر جنگ فقط بین این دو کشور به وقوع بپیوندد، تأثیر چندانی بر اوضاع منطقه نخواهد داشت اما به نظر می رسد که فقط ارمنستان و آذربایجان درگیر این جنگ نیستند و ارمنستان ترکیه را به کمک به آذربایجان در جنگ متهم کرده است. ارمنستان برای مدت نسبتا طولانی دشمن ترکیه بوده است در حالی که آذربایجان "برادر کوچکتر" ترکیه محسوب میشود، در حال حاضر ترکیه حمایت خود را از آذربایجان در جنگ ارمنستان و آذربایجان اعلام کرده است.
دونالد ترامپ، که سخت برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در اوایل ماه نوامبر تلاش می کند، مطمئناً برای افزایش رای خود و برای دستیابی به موفقیت های دیپلماتیک بیشتر در جامعه جهانی تلاش خواهد کرد، او علناً اظهار داشته است که ممکن است در جنگ ارمنستان و آذربایجان دخالت کند. علاوه بر انتخابات ریاست جمهوری؛ قفقاز از نظر استراتژیک از اهمیت بالایی برای ایالات متحده برخوردار است. در صورت کنترل قفقاز ایالات متحده هم می تواند روسیه را تضعیف کند و هم به ایران نزدیکتر شود. جنگ ارمنستان و آذربایجان ممکن است فرصتی برای ورود ایالات متحده به قفقاز شود.
با این حال، منطقه ی قفقاز منطقه ی مورد علاقه ی دیرین روسیه است، تحمل کنترل این منطقه توسط قدرتهای دیگر برای روسیه دشوار است ، بنابراین روسیه نیز توجه زیادی به جنگ ارمنستان و آذربایجان دارد.
ارمنستان و آذربایجان هر دو همسایه ایران و کشورهای دوست ایران هستند، بنابراین اتمام هرچه زودتراین جنگ، برای ایران بهتر است، به دلیل اینکه ارمنستان و آذربایجان کشورهای بسیار کوچکی هستند و جنگ بین دو کشور در منطقه ای بسیار نزدیک به مرز ایران است، بنابراین این جنگ تهدیدات امنیتی برای ایران دارد، برای مثال از آغاز جنگ تا به امروز سه راکت در خاک ایران سقوط کرده است.
علاوه بر این، در صورت ادامه جنگ، ترکیه با شدت بیشتری در جنگ مداخله خواهد کرد و برخی از کشورها مانند ایالات متحده نیز ممکن است دخالت کنند. اگر نیروهای نظامی آمریکا از فرصت این جنگ برای ورود به ارمنستان و آذربایجان استفاده کنند، تأثیر بسیار منفی بر ایران خواهد داشت. بنابراین، خواه به دلیل منافع بشردوستانه و خواه منافع ملی، ایران باید فعالانه ارمنستان و آذربایجان را برای پایان جنگ فراخواند.