حدود یک ماه است دولت عراق تصمیم گرفته اربعین را بدون حضور زائران خارجی برگزار کند. از آن زمان تا کنون بارها توسط رییسجمهور، وزارت کشور، نیروی انتظامی و ستاد مرکزی اربعین هشدار داده شده که مرزهای دو کشور بسته است و زائری از ایران برای اربعین به عراق اعزام نمیشود. اما انتشار شایعاتی گسترده و اخباری منسوب به عراق، برخی به سوی مرزها حرکت کردند.
چند روز پیش نیز، درست در زمانی که پروازهای دو کشور به درخواست ایران با توجه به آمار مبتلایان در ایران و عراق، متوقف شده بود، خبری منسوب به سخنگوی نخست وزیر عراق درباره موافقت با ورود ۱۵۰۰ زائر از هر کشور برای ادای زیارت اربعین، منتشر شد که عدهای را راهی مرزها کرد.
سفیر عراق در ایران مدتی قبلتر گفته بود: «سیر جدیدی از شیوع ویروس کرونا در عراق شایع شده است. امکان پذیرش زائران خارجی در اربعین امسال به هیچ وجه مهیا نیست و طبعاً هرگونه عزیمت زوار از سایر کشورها به کشور عراق در این ایام منتفی است.»
ستاد مرکزی اربعین با وجود بازتاب گسترده خبر منسوب به سخنگوی نخست وزیری عراق در برخی رسانههای داخلی اما تاکید کرد: «هیچ اطلاعیه و دعوتنامهای از سوی دولت عراق برای حضور زائران ایرانی در مراسم اربعین به دست این ستاد و وزارت امور خارجه نرسیده است.» با این حال برخی با دست آویز قرار دادن آن خبر، مردم را ترغیب کردند تا به سمت مرز عراق حرکت کنند.
اما پلیس راهور ناجا اطلاعیه داد که خبری در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی مبنی بر پذیرش فقط تعداد ۱۵۰۰ زائر اربعین از کشورهای مسلمان، منتشر شده که لازم است اعلام کنیم تمام مرزهای چهارگانه زمینی مهران، شلمچه چذابه و خسروی از سوی هر دو کشور مسدود بوده و بر اساس اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا، حرکت به سمت مرزها ممنوع است.
با این وجود، رییس پلیس راه خوزستان از مراجعه مردم به مرزها خبر داد و گفت: عوامل پلیس راه و نیروهای انتظامی در مبادی ورودی خوزستان و شهرستانهای مرزی مستقر هستند و تاکسیهای برون شهری، خودروهای غیربومی به ویژه ناوگان حمل و نقل عمومی را کنترل میکنند. در صورتی که ناوگان حمل و نقل عمومی نسبت به جابهجایی مسافر به سمت مرزها اقدام کنند، قطعا با آنها نیز برخورد خواهد شد. در صورتی که افرادی بخواهند از طریق دیگری به سمت مرزها بروند، جریمه ۵۰۰ هزار تومانی و توقیف یک ماه خودرو اعمال میشود.
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی استان ایلام هم که شلوغترین مرز ایران و عراق را هر سال در اربعین پوشش میدهد، از اعمال محدودیتهای ترافیکی در مبادی ورودی این شهر مرزی خبر داد و حرکت خودروهای غیربومی را در پایانه مرزی ممنوع اعلام کرد.
فرمانده انتظامی استان کرمانشاه هم از بسته بودن مرز خسروی در کنار مرزهای استانهای ایلام و خوزستان خبر داد و از زائران خواست تقاضای سفر به عتبات عالیات برای شرکت در مراسم اربعین را نداشته باشند.
رییسجمهور هم در جلسه ستاد مقابله با کرونا گفت که مرزهای کشور با عراق به طور کامل بسته است. اما طبق گزارش فرمانده نیروی انتظامی متاسفانه تعدادی از زائران توسط افرادی اغفال شدهاند که این - به تعبیر ما - قاچاقچیان پولی از افراد میگیرند و آنها را به آن طرف مرز میبرند و پس از آن وسط راه رها میکنند و مشکلات و خطرات جانی برای بعضی از آنان ایجاد کردهاند.
حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی تاکید کرد: هیچکس به سمت مرزهای غربی کشور حرکت نکند، این کار قانونی نیست. نیروی انتظامی، بسیج، سپاه و نیروهای مرزدار، استانداران و وزارت کشور همه در این زمینه احساس مسؤولیت کنند و از جان مردم حفاظت کنند.
رییسجمهور حتی گفت امسال راهپیمایی نمادین اربعین در داخل کشور اجرا نمیشود.
حسین ذوالفقاری ـ رییس ستاد مرکزی اربعین ـ هم برای چندمین بار یادآوری کرد عبور از مرز زمینی با ویزا هم امکانپذیر نیست. عراق مسؤولیتی در قبال بیماری زائران خارجی نمیپذیرد و به صلاح زائر نیست که در این روزها به عراق بروند.
دبیر کمیته اسکان و تغذیه ستاد مرکزی اربعین نیز با وجود انتشار اخباری تایید نشده در برخی رسانهها مبنی بر موافقت عراق با استقرار ۲۵۰ موکب در اربعین، تاکید کرد: امسال هیچ موکب ایرانی در مسیر پیادهروی اربعین راهاندازی نمیشود. اعزام موکبها به عراق کاملاً منتفی است و هیچ موکبی برای ایام اربعین در عراق خدمترسانی نخواهد کرد.
حال در شرایطی که بسیاری در ایران به انتظار تغییر رأی مسؤولان دو کشور نشستهاند و گمان میکنند ایران مرزها را یکطرفه بسته است و بر این باورند اگر به سمت مرزها بروند شاید در آخرین لحظه راه عتبات عالیات به روی آنها گشوده شد، وزارت بهداشت عراق از مردم این کشور خواسته با توجه به وخیمتر شدن شیوع ویروس کرونا در عراق، از راه دور زیارت اربعین را به جا آورند.
طبق آمارهای رسمی تا این لحظه، ۹۳۴۷ نفر در عراق بر اثر ویروس کرونا جان باختهاند. بررسی نمودارها نیز نشان میدهد روند شیوع این ویروس در عراق همانند ایران افزایشی شده است. تا کنون ۳۷۶ هزار نفر در عراق به کرونا مبتلا شدهاند.