ژنی که باعث می‌شود ماهی فاسد بوی کارامل و گل رز بدهد
محققان در یکی از بزرگترین مطالعات در نوع خود که تاکنون انجام شده است، نوع خاصی از ژن را یافته اند که بر میزان قدرت درک بوی ماهی فاسد از طرف فرد تأثیر می گذارد.
این مطالعه برای اولین بار انواع ژن مرتبط با شدت بوی شیرین بیان و دارچین را شناسایی کرد.
حس بویایی ما در درجه اول توسط گیرنده های بویایی در حفره بینی ما درک می شود. یک مولکول بو به گیرنده ها متصل می شود که متعاقباً سیگنال هایی را به قسمت هایی از مغز ما که وظیفه پردازش بوها را دارند، ارسال می کند. البته پاسخ های ما به بوها پیچیده است و عمیقا با احساسات و تجربیات در هم آمیخته است. با این حال، حساسیت گیرنده های بویایی نیز به شدت تحت تأثیر ژنتیک است.
اینکه ژن های بویایی چگونه بر ادراک برخی بوها تأثیر می گذارند، مورد بررسی قرار نگرفته است. برای روشن کردن این راز، تیم بزرگی از دانشمندان ایسلندی بیش از 9000 نفر را استخدام کردند. هر یک از شرکت کنندگان به طور ذهنی پاسخ به شش بوی اصلی را گزارش کردند: شیرین بیان، دارچین، ماهی، لیمو، نعناع و موز.
"رزا گیسلادوتیر" یکی از نویسندگان این تحقیق توضیح می دهد: ما انواع توالی را کشف کردیم که بر نحوه درک و توصیف بوی ماهی، شیرین بیان و دارچین تأثیر می گذارند. از آنجا که حس بویایی ما برای درک عطر و طعم بسیار مهم است، این انواع ژنی احتمالاً بر اینکه ما غذای حاوی این بوها را دوست داریم، تأثیر می گذارد.
جالب توجه ترین و جدیدترین نوع ژنتیکی کشف شده مربوط به حساسیت به بو برای مولکولی به نام "تری متیل آمین"(TMA) است. این ترکیب خاص اساساً مسئول بوی بسیار آشنای ماهی فاسد است.
یک نوع ژنتیکی در یک ژن گیرنده بویایی به نام "گیرنده 5 مرتبط با ردیابی آمین"(TAAR5) کشف شد که به طور قابل توجهی درک منفی فرد از "TMA" را کاهش می دهد. در واقع، این مطالعه حتی نشان داد برخی از افراد با نوع ژنتیکی حساس به بوی "TMA" پاسخ مثبت داده و آن را شبیه کارامل یا گل رز توصیف می کنند.
"گیسلادوتیر" می گوید: حامل های این نوع ژن، بوی بد ماهی را کمتر شدید و ناخوشایند گزارش کردند و نمی توانستند آن را به دقت تشخیص دهند.
بر خلاف کشف نوع ژنتیکی TMA، دو اکتشاف دیگر در این مطالعه به انواع مشاهده شده برای افزایش درک بو اشاره داشت. مشخص شد که دو نوع ژنتیکی می تواند با افزایش شدت بوی شیرین بیان و دارچین همراه باشد.
"گیسلادوتیر" اضافه می کند: ما یک نوع رایج در مجموعه ای از گیرنده های بویایی کشف کردیم که با افزایش حساسیت به "ترانس آنتول" همراه است. این ماده در محصولات شیرین بیان سیاه وجود دارد، اما در برخی ادویه جات نیز وجود دارد. حاملان این نوع ژنتیک بوی شیرین بیان را شدیدتر و دلپذیرتر می دانند و می توانند دقیق تر آن را حس کنند. جالب اینجاست که این نوع ژنتیکی در شرق آسیا نسبت به اروپا شیوع بیشتری دارد.
اکنون روزهای ابتدایی این تحقیقات است، اما این مطالعه نشان می دهد که به نظر می رسد تنوع جغرافیایی قابل توجهی در این انواع ژن گیرنده های بویایی وجود دارد. محققان در نهایت نتیجه گیری کردند که حس بویایی انسان در فرآیند های انتخاب طبیعی هنوز در حال بهبود است.
این مطالعه جدید در مجله Current Biology منتشر شده است.
