سعید نمکی در دیدار و نشست با فرمانده کل سپاه پاسداران که با حضور رییس سازمان بسیج مستضعفین، جمعی از فرماندهان سپاه و بسیج و مدیران ارشد و معاونین وزارتخانه برگزار شد، گفت: اینکه در شرایط کرونا از سپاه، نیروهای مسلح و بسیج کمک گرفتیم، به این دلیل است که زمانی که انسان گرفتار میشود، ابتدا اعضای خانواده و برادران و خواهرانش را صدا میزند. زیرا خوشبختانه تکه کوچکی از کوه الماس دفاع مقدس در قلب این برادر کوچک شما به یادگار مانده و همواره فکر میکنم که با شیوه جهاد و دفاع مقدس میتوان مملکت را به سرانجام نجات رساند و با همان عزیزانی که بازماندگان آن شیوههای مقدس هستند، میتوان کشور را اداره کرد.
وی با اشاره به آنچه در دوران کرونا گذشت، افزود: بنده روز اولی که شنیدم ویروسی با این مشخصات در چین آمده، به دوستان اعلام کردم که چیزی که من از این ویروس میبینم، مجموعهای تازه و با ویژگیهای منحصربه فرد بوده و به اجداد خودش شبیه نیست و شتر، گاو، پلنگ است. این ویروس، ویروسی بود که تکههایی از ویروسهای مختلف را داشت و به همین دلیل به دوستان اعلام کردم که جهان میزبان یکی از پیچیدهترین موجودات زنده شده و تا کی و کجا قرار است با آن درگیر باشیم را نمیدانم. در آن زمان گفتم هرکس امروز عجولانه درباره این ویروس و نحوه عملکردش برجهان صحبت کند، از سر جهالت است، نه دانش.
وی ادامه داد: در روزهای اول در اوایل بهمن ماه اعلام کردم که تا زمانی که این آتش به نیستان یک کشور نیفتد، برخی متوجه نمیشوند که چه میگوییم. در هر حال ما سعی کردیم به شدت آماده با این پدیده مواجه شویم و تلاش کردیم که اگر نسیم است، آن را طوفان فرض کنیم؛ کمااین که اروپا و آمریکا با تمام آمادگیهای زیرساختی شان، خودشان را در مقابل نسیم دیدند، اما گرفتار طوفان شدند. به همین دلیل خوشبختانه ما کار را با تدبیر و درست منطبق با روش های دفاع مقدس پیش بردیم.
نمکی عنوان کرد: بر این اساس ابتدا سنگر ساختیم و خودمان را آماده هجمه اولیه ویروس کردیم. در اولین روزها پروازها از مرکز آلودگی را قطع کردیم و سعی کردیم در تمام گیتهای ورودی کشور، اعم از زمینی، دریایی و هوایی تب سنج و تجهیزات گذاشته و از طرفی به دانشگاهها آموزش دادیم و اعلام کردیم که تمام دانشگاهها تختهایشان را آماده کنند. به طوریکه طی دو هفته 2000 تخت ICU اضافه کردیم، 900 ونتیلاتور در طی دو تا سه هفته اضافه کردیم و همین شد که در هجمه اول، حتی یک بیمار ما پشت در هیچ بیمارستانی سرگردان نشد و یک بیمار ما به دلیل عدم بضاعت اقتصادی پشت در مریض خانهای نماند و یکبار ونتیلاتور و دستگاه تنفس را از بیمار مسنی، برنداشتیم تا به بیمار جوانتر دهیم. اخیراً در یک کشور اروپایی خانمی اعلام کرد که من عمرم را کردم و ونتیلاتور را به آن جوان بدهید، اما در کشور پیرزن 103 ساله در کردستان مداوا و مرخص شد. این از افتخارات جمهوری اسلامی ایران است.
جزییات ساخت واکسن کرونای ایرانی
وزیر بهداشت با اشاره به ساخت واکسن ایرانی کرونا، گفت: این ویروس پیچیده است و ساخت واکسن آن هم پیچیده خواهد بود. قطعا یک دوز آن هم ایمنی نمیدهد و باید 2 تا 3 دوز واکسن تزریق شود. در عین حال در این ویروس نباید فقط دنبال آنتی بادی باشیم، بلکه باید به سمت یک ایمنی سلولی هم برویم و نیازمند واکسن دوقلو هستیم. در دو تا سه تیم پیشرفته واکسن را در مدلهای حیوانی امتحان کردیم که امتحان خوبی پس داده است و نتیجهها را به سازمان جهانی بهداشت اعلام کردیم. از دو هفته آینده وارد مدل های انسانی خواهیم شد و امیدواریم با لطف و عنایت پروردگار و همدلی نیروهای مسلح، بسیج و سازمان های مردم نهاد این مرحله را هم پیش ببریم و در درمان و پیشگیری به توفیقاتی دست پیدا کنیم تا جمهوری اسلامی که تجربه روزهای طلایی دفاع مقدس را دارد در کرونا هم در دنیا پرچمدار باشد
بین قومیتها تبعیض قائل نشدیم
وزیر بهداشت اظهار کرد: یکی از شیوههایی که ضد انقلاب بر روی آن کار میکرد، این بود که جمهوری اسلامی ایران نسبت به افراد خاص بی توجه است. درحالی که در میان قوم عرب، کرد، اهل تسنن، بلوچ و غیره، یک شکایت در گلایه مندی از نظام سلامت وجود ندارد. ما هزاران افغانستانی بدون کارت را به صورت رایگان در دوران کرونا درمان کردیم. این افتخارات با همدلی اتفاق افتاد. ما سنگرآرایی کردیم و موج را که شکستیم، شروع به حمله به ویروس کردیم.
نمکی افزود: بعد از آن از نیروهای بسیج کمک خواستیم و به ویروس حمله کردیم. همچنین، سامانه 4030 را راه اندازی کردیم. خوشبختانه از زمانیکه به وزارت بهداشت آمدم، کار بر زمین مانده پرونده الکترونیک سلامت را فعال کردم. ما با اتکا به بسیج، 300 هزار اکیپ را فعال کردیم و سامانه 4030 را فعال کردیم و در واقع، به جای اینکه ویروس ناگهان حمله کند، ما سراغ ویروس رفتیم. به طوری که در ابتدا 78 میلیون خانواده و افراد ایرانی را غربالگری کردیم. افرادی که نیاز به بستری داشتند را مشخص کردیم، افرادی که نیاز به قرنطینه در منزل داشتند را هر سه روز یکبار چک کردیم و خانهها را با کمک بچه های بسیجی ضدعفونی کردیم و بعد افرادی که با بیماران در تماس بودند را تست کردیم. همچنین تعداد تستهایمان را از روزانه 2000 تست به 25 هزار تست رساندیم و مراکز تستمان را از دو مرکز به 160 مرکز در کشور رساندیم و یک کار عظیم ملی شکل گرفت.
وی ادامه داد: بر همین اساس در طول کمتر از دو ماه توانستیم میزان مرگها را به 20 درصد و میزان ابتلا را به کمتر از 25 درصد برسانیم و داشتیم خدمت فرمانده بزرگمان میرفتیم که بگوییم در آستانه مرگ و میر روزانه تک رقمی هستیم که ناگهان اتفاقات دیگری رخ داد. فکر میکنیم که راهی که رفتیم، عالمانه ترین و علمیترین راهی بود که میشد انتخاب کرد. یعنی بیماریابی به موقع، درمان و ایزولاسیون به موقع که ما را در عرض کمتر از دوماه به 30 مرگ در روز برساند. بعد از اینکه طوفان به سایر کشورها رسید، فهمیدند که ایران در اوج تحریم و فشار چه کار بزرگی انجام داده است.
وزیر بهداشت با بیان اینکه ما در طرح تحول زیرساختهای زیادی اضافه کردیم، گفت: همین امروز میزان تخت ما به ازای 1000 نفر 1.6 است. در حالیکه برای فرانسه حدود هفت تخت و در کمترین کشور اروپایی این شاخص کمتر از شش تخت نیست. آنچه که توانست ما را در این راه سرافراز کند، استفاده از شیوه جهادی و بسیجی در مدیریت بیماری بود.
وی گفت: عدهای فکر کردند کرونا فقط یک بیماری است و متولی مدیریت آن هم وزارت بهداشت است، اما باید بدانیم که کرونا موضوع بهداشتی و درمانی نیست. هرچند که ما آسیبها و اجساد را جمع میکنیم، اما سرچشمه آلودگی دست وزارت بهداشت نیست. باید از روز اول فکر میکردیم که کرونا پدیده اولویت داری است که عوامل اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و سیاسی و ... را متاثر میکند که این اتفاق افتاد. از روز نخست اعلام کردیم که کرونا اولویت اول ملی است. اگر کرونا را جمع کردیم در تمام ابعاد میدان داریم، اما اگر در مدیریت کرونا، دچار شکست شویم، کلیت آبروی نظام را زیر سوال بردهایم.
وزیر بهداشت گفت: حضرت آقا بارها از اقدامات مدافعان سلامت تشکر کردند و من احساس شرمساری کردم. ما هنوز خودمان را لایق این تشکرها نمیدانیم و فکر می کنیم کاستیهایی داریم که باید آن ها را جبران کنیم.
نمکی بیان کرد: ما در بدترین دوران اقتصادی کشور قرار داریم. آنچه آمریکاییها ظالمانه بر ما تحمیل می کنند، شاید بعد از واقعه کربلا، چنین ظلمی بر ملتی روا نداشتهاند. برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی روزهای سختی میگذرانیم. بنابراین اولین بحث ما این است که کرونا اولویت اول کشور است، هرچند اقتصاد در شرایط سختی قرار داشته و بیکاری و تورم هم وجود دارد. ما اولین کشور جهان بودیم که برای بازگشایی پروتکلهای بهداشتی تدوین کردیم. در 10 شبانه روز برای 1400 حرفه، پروتکلهای بهداشتی نوشته شد.
وزیر بهداشت گفت: برای ما مشخص بود که بازگشایی یعنی ابتلا، اما پروتکل های بهداشتی نوشته شد تا کمترین آسیب به افراد برسد. در صنعت نفت و پتروشیمی به دلیل رعایت بسیار مناسب پروتکلهای بهداشتی، کمترین ابتلا و فوتی را داشتیم.
وی افزود: از طرفی نمیتوانستیم تولید را بخوابانیم و اقتصاد را ضعیف تر کنیم. ما تنها وزارت بهداشتی بودیم که به جای کمک گرفتن از اقتصاد، ما به کمک اقتصاد آمدیم. وزیر درمانده بهداشت که از یک میلیارد یورویی که آقا فرمودند، تا امروز هم بیش از 30 درصدش را نگرفتم. به هر حال مشکلات اقتصادی زیاد بود. ما در 6 ماهه اول سال 40 درصد سال 98 ارز دارو و تجهیزات پزشکی را گرفتیم؛ در حالی که سال گذشته کرونا نداشتیم. این یعنی وزیر بهداشت فقط مشکلش با کرونا نیست. پرستاران ما تا 20 روز پیش 10 تا 12 ماه تاخیر در پرداخت کارانه داشتند و اخیرا کارانه 3 ماه را پرداخت کردهایم.
نمکی گفت: نکته دیگری که ما را دچار آسیب کرده است، نوع اداره جاهایی است که همراهی نمیکنند. من بارها گفته ام که اپیدمی را در هیچ جای دنیا با خواهش و تمنا نمیتوان اداره کرد. در دموکراتیک ترین نظامهای دنیا که اصالت بالا به انسان میدهند، با فرد متخلف محکم برخورد میکنند. ما با برخی بسیار مماشات کردیم. البته برخی هم بسیار همراهی کردند و در سیزده بدر همه در خانه ماندند و نیروهای مسلح هم بسیار کمک کردند. اما در جایی که فرد پروتکل را میشکست، ما برخورد محکمی نکردیم و این یکی از جاهایی بود که آسیب دیدیم، اکنون اگر نیروهای مسلح به صحنه نیایند و ایاب و ذهاب بی مورد متوقف نشود، موفق نخواهیم بود. البته مسائل اصلی باید بر روال خود انجام شود، اما برخی اقدامات ضروری نیست.
وی درباره دورکاری گروههای پرخطر گفت: درباره دورکاری افراد در معرض خطر و ایاب و ذهاب آنها و حتی ارائه خدمات پزشکی به صورت تله مدیسین به این گروهها برنامه ریزی کردیم که امیدواریم بتوانیم از این گروه هم به گونه ای حمایت کنیم که میزان مرگ و میرها کاهش یابد.
نمکی با اشاره به موج جدید کرونا گفت: در این دوره میزان مرگ به بستری به مراتب بیشتر شده است، اما در برابر موجودی هستیم که خود را مدام تغییر میدهد. در مقابل ما موجودی بی تحرک و ثابت نیست. طبق آخرین بررسی ها دیشب موتاسیونهای (جهش) جدیدی در ویروس مشاهده کردیم که البته این جهش ها هنوز در افزایش سنگین بیماری زایی اثر نداشته، اما محتمل است که به این سمت رود. در عین حال، تردید نداریم قدرت سرایت ویروس بیشتر شده است و اگر خدایی نکرده به سمت جهشی رود که در بیماری زایی ویروس هم موثر باشد، ممکن است اثرات مهلکی داشته باشد که امیدوارم به این نقطه نرسیم.
وزیر بهداشت گفت: همدلی، وفاق و پروژههای مشترک با نیروهای مسلح به ویژه سپاه و بسیج بسیار موثر خواهد بود. ما طرحی را دنبال میکنیم در بسیج که چگونه دوباره به ویروس حمله کنیم و بتوانیم از زیرساختهای یکدیگر استفاده کنیم. در عین حال امروز نیاز به بیمارستانهای صحرایی را در حد بالا احساس نمی کنیم، اما وجود این بیمارستان ها دلگرمی است. درباره فضاهای نقاهتگاهی طبق تجربه اولیه این فضاها به دلایلی مورد استقبال قرار نگرفتند. باید شخصی سازی در این فضاها تقویت شود.