ردیابی روند ساخت واکسن کرونا؛ کدام پروژه در سال ۲۰۲۰ به نتیجه می‌رسد؟
در حالی که روسیه و چین تاکنون ۵ واکسن مختلف کرونا را بدون طی کامل مراحل آزمایش آنها ثبت جهانی کرده‌اند، از ۶ پروژه اروپایی و آمریکایی تولید واکسن کرونا دو پروژه در مرحله سوم آزمایش به طور موقت متوقف شده و تنها یکی از چهار پروژه فعال امیدوار می‌رود که به طور قطع در سال ۲۰۲۰ به سرانجام برسد.
کار ساخت واکسن ویروس کرونا از ژانویه گذشته و با رمزگشایی ژنوم SARS-CoV-2 آغاز شد. اولین آزمایش‌های ایمنی واکسن در ماه مارس آغاز شد و اکنون ۱۱ واکسن به مراحل سوم و آزمایش کارآیی آنها در مقیاس بزرگ رسیده است. برخی از این آزمایش‌ها با شکست روبرو می‌شوند و برخی دیگر نیز ممکن است بدون حصول نتیجه مشخصی به پایان برسند. اما در حال حاضر، ۵ واکسن این شانس را دارند که در تحریک سیستم ایمنی بدن برای تولید آنتی بادی موثر علیه ویروس کرونا موفق شوند.
از مجموع بیش از ۹۲ پروژه ساخت واکسن کرونا که تاکنون آزمایش‌های پیش‌بالینی آنها بر روی حیوانات انجام شده، ۲۹ مورد وارد مرحله نخست آزمایش مقدماتی محدود بر روی انسان شده است.
پنج واکسنی که فعلا برای مصرف محدود مورد تایید قرار گرفته‌اند، ساخت روسیه و چین هستند که بدون طی کامل مرحله سوم و مشخص شدن نتایج کامل آزمایش گسترده آنها ثبت رسمی شده‌اند. بر همین اساس، نگرانی‌هایی در مورد تبعات استفاده زودهنگام از آنها وجود دارد.
شرکت‌های چینی «کان‌سینو بیولوژیک»، «سینوواک بیوتک» و موسسه‌های تولیدات بیولوژیکی ووهان و پکن تاکنون ۴ واکسن و موسسه تحقیقاتی «نیکلای گاملیا» در روسیه نیز یک واکسن را برای مصارف محدود و ضروری ثبت کرده‌اند.
با این حال، واکسن شرکت آمریکایی مُدرنا همچنان در مرحله سوم آزمایش‌های خود قرار دارد و مطابق پیش‌بینی این شرکت، تایید اولیه آن زودتر از پایان سال ۲۰۲۰ و اوایل سال آینده میلادی رخ نخواهد داد.
پروژه واکسن شرکت آلمانی بیون‌تک که با مشارکت داروسازی آمریکایی فایزر و شرکت چینی فوسن فارما در حال طی مرحله آزمایش گسترده قرار دارد، احتمالا تا پایان پاییز سال جاری نهایی می‌شود و مطابق اعلام شرکت فایزر ۱.۳ میلیارد دوز از این واکسن تا پایان سال ۲۰۲۱ در سراسر جهان تولید خواهد شد.
اما آزمایش مرحله سوم واکسن شرکت جانسون اَند جانسون فعلا به دلیل بروز عوارض نامشخص در یکی از بیماران تحت آزمایش متوقف شده و واکسن شرکت بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا نیز که با همکاری دانشگاه آکسفورد در مرحله سوم آزمایش خود قرار دارد، بنا به دلیل مشابهی ششم سپتامبر گذشته به طور موقت تعلیق شد.
البته شرکت آمریکایی نواکس همچنان در حال پیشبرد مرحله سوم آزمایش واکسن خود است و امیدوار است که ۱۰۰ میلیون دوز از آن را در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۱ به بازار عرضه کند. همچنین موسسه تحقیقات کودکان مورداک در استرالیا نیز بدون اعلام چشم‌اندازی از پایان مرحله سوم، همچنان در حال آزمایش خود است.
