در روزهای گذشته خبرهای بیشتری از مبتلا شدن هنرمندان و حتی مدیران هنری به کرونا منتشر شده است که آخرین مورد هم، به قادر آشنا - مدیرکل هنرهای نمایشی - مربوط میشود ولی این خبرها درباره بازیگرانِ مطرح بیشتر واکنش داشته و این نگرانی را به وجود میآورد که آیا همکاران دیگر آنها در پروژههایی که مشغول کار بودند هم مبتلا شدهاند یا خیر.
این نگرانی را لاله اسکندری هم عنوان کرده و بعد از اعلام مثبت شدن تستش نوشت: «نگران دوستان و همکاران خوبم در سریال در حال فیلمبرداریم هستم که در چند روز گذشته همراهم بودند و من بیاطلاع از داشتن کرونا در کنارشان بودم.» و همین نگرانیهاست که بر انجام نظارت و نیز حمایت از پروژههای در حال فیلمبرداری برای رعایت پروتکلها تاکید میکند.
پیگیریهای ایسنا نشان میدهد که در این باره اقدام خاصی برای نظارت بر فیلمها و اینکه پروتکلهای بهداشتی چقدر رعایت میشوند انجام نمیشود. پیگیری از اتحادیه تهیهکنندگان هم حاکی از این است که صرفا همه چیز بر مبنای توصیه است چون هر تهیهکننده میداند اگر یکی از عواملش به کرونا مبتلا شوند با چه مشکلاتی روبرو میشود.
همچنین از آنجا که پیشتر کارگروهی ویژه کرونا برای فیلمها وسریالهای در حال ساخت در خانه سینما وجود داشت، پیگیر شدیم که آیا چنین اموری در خانه سینما پیگیری میشوند که محمدعلی نجفی - رییس هیات مدیره خانه سینما - به ایسنا گفت: در دو ماه گذشته با توجه به وجود برخی مشکلات تمام تلاش ما بر این بود که مدیرعامل خانه سینما را انتخاب کنیم چون برای انجام هر کار اجرایی باید مدیرعامل خانه سینما مشخص باشد و این انتخاب در نهایت با رای اکثریت اعضای هیات مدیره انجام شد. حالا از این پس برنامههایی که داریم دنبال میشوند.
اما در کنار نظارت بر پروژهها بحث تولید و سرمایه هم در میان است که در این شرایط رابطه مستقیمی میتوانند با هم داشته باشند.
در این روزها فیلم سینمایی «شب، داخلی، دیوار» به کارگردانی وحید جلیلوند در حال فیلمبرداری بود که در پی ابتلای نوید محمدزاده بازیگر نقش اول فیلم، فیلمبرداری این پروژه به مدت چند روز متوقف شد.
البته اعلام شده که حال عمومی این بازیگر مساعد است و مراحل درمان را در قرنطینه خانگی طی میکند تا پس از بهبودی کامل برای از سرگیری فیلمبرداری سر صحنه حاضر شود.
نوید محمدزاده پس از اینکه از مبتلا شدن خود به کرونا خبر داد، در صفحه شخصیاش نوشت: «در تئاتر به ما یاد دادن بازیگر در حین کار، حق نداره مریض بشه. از تمام همکاران درجه یک خودم بابت تاخیر پیش اومده عذرخواهی میکنم. قول میدم قوی برگردم، جبران کنم.»
اما همین خبر و پیش از آن، مبتلا شدن محمدرضا گلزار جدا از نظارت و میزان رعایت پروتکلها، بحثهای دیگری را هم مطرح کرده است.
دکتر مصطفی جلالی فخر - منتقد سینما - در این باره نوشته است: «خبر ابتلای محمدرضا گلزار و نوید محمدزاده و لاله اسکندری به کرونا زنگ هشداری است که خیلی وقت پیش به صدا درآمده است، اما به دلیل عدم شهرت قربانیان به گوش نمیرسید. سینمای ایران به مرز تعطیلی رسیده و تولیدات سال قبل پشت درهای بسته ماندهاند. اکران آنلاین هم در اکثر موارد به فیلمهای مهجور و خاک خورده و بی مخاطب محدود شده و یک روزه قاچاق میشوند. با این وجود تا دو هفته قبل 70-80 پروانه ساخت فیلم صادر شده و حدود ۱۰ فیلم و سریال در حال ساخت هستند. سینمای ایران بینیاز از اکران، عطش ساخت دارد، چرایش بحث دیگری است الان نکته مهمتر این است که هنگام ساخت آنها، عملاً پروتکل ها رعایت نمی شوند اما به دلیل ضرورت معیشت خیلیها مجبور به خطر پذیریاند. وزارت ارشاد هم ترجیح میدهد وارد گود نظارت و توبیخ و تنبیه نشود.
از طرفی ظاهراً سلبریتیها فکر می کنند ماسک و فاصله اجتماعی باعث افت کلاس آنها میشود. عکسها و فیلمهای زیادی دیدهایم که آنها بی پروا در کنار هم ایستادهاند و معمولاً مدعی "یک لحظه برداشتن ماسک" برای عکس هستند. اگر دروغ نباشد باز هم خطا است. برخی هم احساس خود قهرمان پنداری میکنند و کلاً ماسک نمیزنند. مهران رجبی تا مرز وخامت حال هم رفت و خوشبختانه خوب شد و حالا می گوید تا خودم کرونا نگرفتم نفهمیدم. او در مصاحبه اخیرش به اشتباه خود در برداشتن ماسک برای عکس با مردم اعتراف کرده و از همه خواهش کرده خیلی مراقب باشند. تصور کنید گلزار و محمدزاده تا قبل از بروز علائم چند روز ناقل بودند و خدا میداند ناخواسته چند نفر را مبتلا یا ناقل کردهاند؛ دومینوی همهگیری از یک ضربه آغاز میشود و به خاطر همین سهل انگاریهای مرگبار است که صدرنشین مرگ کرونا در جهانیم.»
این منتقد همچنین با اشاره به هنرمندانی که پروتکلها و ماسک زدن را خیلی رعایت نمیکنند، ادامه داده است: «وقتی مردم میبینند که هنرمندان محبوب و مشهورشان، ماسک را دون شأن خود میدانند دچار خطای راهبردی خودآزار میشوند. وزارت ارشاد هم نه تنها صدور بی رویه تولید فیلم را به دلیل کرونا کنترل نکرده، بلکه هیچ نظارتی و واکنشی نسبت به پروتکل های بهداشتی توسط سینماگران ندارد. حیف است هنرمندانی که حضورشان میتواند مفید باشد به دلیل بیتوجهی به پیشگیری هم جان خود و همکارانشان را به خطر میاندازند و هم باعث ضد فرهنگ سازی در جامعه میشوند.»
این نوع اظهارات در شرایطی مطرح میشود که به هر حال وضعیت معیشت بسیاری از اهالی سینما در نبود قوانین حمایتی و بیمه بیکاری ایجاب میکند که کار و تولید تعطیل نشود. این در حالی است که بسیاری از همین پروژهها با خرجهای اضافیتری نسبت به گذشته در حال انجام هستند.
در این باره هومن کبیری - تهیهکننده" گیسو" - با بیان اینکه حال گلزار بهتر است و دیگر عوامل این مجموعه هم خوب هستند، به ایسنا میگوید: در همین روزها کار را 6 روز با توجه به وضعیت جامعه و برای رعایت بیشتر تعطیل کردیم، چون میدانیم بیماری هر یک از عوامل روند تولید را کند میکند و هزینهها نیز بالاتر میروند، البته الان فیلمبرداری همچنان ادامه دارد چرا که به هر حال چنین شرایطی به کل جامعه جهانی تحمیل شده و باید خود را با آن وفق دهیم.
او البته تاکید میکند: اصولاً نظارت در بخش خصوصی به این شکل (از سوی سازمان یا دستگاهی مرجع) بیمعنی است چون سرمایهگذاری زیر سوال میرود. کسی که تهیهکنندگی یا سرمایهگذاری فیلمی را در این شرایط برعهده دارد، باید جنبههای بهداشتی و رعایت پروتکلها را نیز لحاظ کند. ما در گروه خود پزشک و پرستار داریم و علاوه بر رعایت پروتکلها هر سه روز تست از گروه گرفته میشود. البته از گروههای دیگر اطلاعی ندارم ولی این خواستهی ماست و بخاطر سلامتی عوامل خودمان و اینکه بتوانیم کار را به سرانجام برسانیم مجبور هستیم همه چیز را رعایت کنیم.
یکی دیگر از تهیهکنندههایی که این روزها با گروهش مشغول کار است نیز با بیان اینکه هزینهای که گروه برای کار در این ایام متحمل میشود بسیار زیاد و گاهی به ماهانه 100 تا 150 میلیون تومان میرسد تا پروتکلها به بهترین شکل رعایت شوند، میگوید: هر انچه انجام میشود توسط خود گروههاست و نه تنها نظارت بلکه حتی حمایتی هم از سوی سازمان سینمایی نمیشویم. اما به هر حال نمیتوانیم کار را تعطیل کنیم چون علاوه بر اینکه به هر حال این روزها میگذرد و تولیداتی برای عرضه باید وجود داشته باشد، نمیتوان به سادگی همه چیز را متوقف کرد چون افراد زیادی فقط با همین پروژههاست که پس از ماهها تعطیلی روزگار میگذرانند و درامدی دارند. کارهایی هستند که حتی تا هزار نفر ممکن است از کنار آن پروژه سینمایی یا سریال شبکه نمایش خانگی ارتزاق کنند.
با وجود این اظهارات، ایسنا در حال پیگیری از سازمان سینمایی است تا روند ساخت فیلمها و نظارت و حمایت آنها در این شرایط بررسی شود.