خستگی مزمن بهبودیافتگان کرونا تا ۶ ماه
کامران آزما متخصص طب فیزیکی و توانبخشی - افزود: با وجود اینکه تعداد زیادی از افراد علامت دار مبتلا به کرونا دو تا سه هفته بعد از بهبودی به زندگی عادی برمی گردند، تعداد دیگری از بهبودیافتگان کرونایی تا مدتها بعد از آن از مشکلات فیزیکی و حرکتی رنج می برند.
وی ادامه داد: در واقع برگشت به وضعیت عادی فیزیکی و شغلی برای عده ای از مبتلایان به کووید ۱۹ طولانی تر از حد انتظار است. کاهش یا پیشگیری از این مشکلات و برگشت به زندگی نرمال بستگی به علل زمینه ای آن دارد. در این خصوص می توان عوامل مختلفی از جمله عوارض طبی و طولانی مدت کرونا را مطرح کرد. این مشکلات می تواند هزینه های اقتصادی و فشار های بیشتری را برفرد و سیستم بهداشت و درمان وارد کند.
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی گفت: تعدادی از مبتلایان به کرونا ماهها بعد از بهبودی علائمی شبیه آنچه به آن سندروم خستگی مزمن می گوییم از خود نشان می دهند. در واقع گاهی به دنبال ابتلا به یک بیماری ویروسی یا استرس های طولانی مدت سندروم خستگی مزمن رخ می دهد.
وی افزود: این افراد علاوه بر خستگی شدید در طول روز، از درد و کوفتگی در بدن و اختلال خواب رنج می برند. این نوع خستگی که شیوع آن در خانم ها بیشتر از آقایان است معمولا با فعالیت جسمی و ذهنی افزایش یافته اما با استراحت کاهش نمی یابد. خستگی ناتوان کننده اصطلاحی است که در توصیف این نوع خستگی به کار برده می شود و علاوه بر جسم بر سلامت ذهنی و حتی اعتماد به نفس فرد تاثیرگذار است.
آزما ادامه داد: تشخیص این سندروم از طریق رد سایر علل خستگی امکانپذیر است و با توجه به اینکه برای رسیدن به این تشخیص باید بیمار به مدت ۶ ماه این علایم و نشانه ها را داشته باشد، هنوز زود است که در مورد میزان وقوع این سندروم به دنبال عفونت با کووید ۱۹ صحبت کرد. روش های مختلف روانشناسی و رفتاری کاهش استرس و دوری از شرایط استرس زا، تغییر سبک زندگی، حمایت خانوادگی، توجه به رژیم غذایی و بهبود کیفیت خواب و داروهای مسکن درد در کاهش این نوع خستگی موثر است.
عضو هیئت مدیره انجمن طب فیزیکی و توانبخشی گفت: همچنین به دلیل التهاب و احتمال آسیب به سلولهای عصبی یا بافت قلب، عوارض طولانی مدت و در مواردی ماندگاری نیز در سیستم مغز و اعصاب قلب و عروقی این بیماران شاهدیم که توانایی و استقلال فیزیکی را از آنان سلب و عملکرد روزانه فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. یک سوم افراد مبتلا به کووید ۱۹، علایم سردرد و سرگیجه، تغییرات خلقی و مشکلات شناختی ادامه داری دارند که نشان دهنده اثرات طولانی مدت این ویروس بر سیستم عصبی است.
وی ادامه داد: وقوع سکته مغزی در کرونایی ها اگر چه کم است ولی مشکلات حرکتی زیادی را ایجاد می کند. حدود نیمی از افراد با سکته مغزی از ناتوانی مزمن رنج می برند. بین ۳ تا ۵ درصد از افراد مبتلا به کرونا ممکن است دچار سکته مغزی شوند که نیمی از آنها زیر ۵۰ سال هستند. در حالی که به طور معمول سن ۷۵ درصد از موارد سکته های مغزی در بیماران غیر کرونایی بالای ۶۵ سال است. در عین حال نحوه درمان و توانبخشی این بیماران تقریبا مشابه بیماران غیر کرونایی است.
آزما ادامه داد: در کنار مسائلی نظیر احساس تنگی نفس، بیماران کرونایی ممکن است هفته ها تا ماه ها بعد از بهبودی از خشکی مفاصل، ضعف عضلانی، خستگی بیش از حد و احساس کمبود انرژی یا کاهش آمادگی جسمانی شاکی باشند تا حدی که فعالیت های روزمره زندگی آنها مختل می شود.
تاثیر بلندمدت کرونا بر کیفیت زندگی مبتلایان
عضو هیئت مدیره انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران گفت: بسته به اینکه مبتلایان به کرونا علایم خفیفی داشته یا با توجه به شدت بیماری در بیمارستان بستری شده اند، ادامه دار شدن این مشکلات از ۱۰ تا ۸۰ درصد متغیر است و دقیقا مشخص نیست که چرا در بعضی از بهبودیافتگان به رغم خفیف بودن نشانه های بیماری ممکن است ماندگاری تعدادی از علائم طولانی شود.
وی افزود: احساس خستگی از شایع ترین عوارض طولانی مدت این بیماری است که باعث ماندن بیشتر فرد در بستر بیماری و مبتلا شدن به عوارض بی حرکتی می شود. اگر چه التهاب ارگان ها و سیستم های مختلف بدن و همچنین پاسخ نامناسب و طولانی سیستم ایمنی را می توان به عنوان مکانیسم احتمالی ایجاد خستگی به دنبال عفونت های ویروسی نام برد ولی علت اصلی آن هنوز ناشناخته است. خستگی مزمن یعنی خستگی بیش از ۶ هفته که می تواند از علل مهم عدم برگشت به کار و فعالیت اولیه این افراد باشد.
آزما ادامه داد: در یک بررسی نشان داده شد که دو ماه بعد از ابتلا به کرونا در بیماران با سابقه بستری، در حالی که هیچکدام از آنها تب یا نشانه هایی از فعال بودن بیماری را نداشته اند، نیمی از آنها هنوز از خستگی شکایت داشته و در حدود ۴۴ درصد هم اظهار کردند که کیفیت زندگی آنها کاهش یافته است.
