چرا مرجان‌های زیبای استرالیا رنگ می‌بازند؟
یک تیم تحقیقاتی، مجموعه‌های مرجانی و اندازه آن‌ها را در امتداد سد بزرگ مرجانی حد فاصل سال‌های ۱۹۹۵ و ۲۰۱۷ مورد بررسی قرار داده‌اند.
دانشمندان در بین مرجان‌های کوچک، متوسط، بزرگ هم در آب‌های عمیق و هم در آب‌های کم‌عمق تقریبا در همه گونه‌ها، متوجه کاهش شدند.
دیواره بزرگ مرجانی - یکی از میراث‌های جهانی یونسکو - به ویژه تحت تاثیر شدید دو سال رکوردشکنی دما قرار گرفته که به سفیدشدگی گسترده مرجان‌ها در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ منجر شده است. بر اساس مطالعات گوناگون صورت گرفته، تخمین زده می‌شود که تقریبا یک سوم سدهای مرجانی جهان در سال ۲۰۱۶ دچار پدیده سفیدشدگی شده باشند.
در مقایسه با بیش از ۴۰ درصد از رخدادهای سفیدشدگی قبلی، در آن سال کمتر از ۱۰ درصد از مرجان‌های دیواره بزرگ مرجانی بدون پدیده سفیدشدگی از دست رفتند. پدیده سفیدشدگی جدی در سال‌های پس از آن رخ داده است.
پدیده سفیدشدگی مرجان‌ها زمانی رخ می‌دهد که شرایطی از قبیل حرارت بیش از حد یا نور بیش از اندازه به مرجان‌ها تنش وارد می‌کند. درنتیجه مرجان‌ها جلبک‌های همزیست را که در منافذشان زندگی می‌کنند بیرون می‌کند. این مساله باعث سفیدشدن کامل مرجان می‌شود. چنین چیزی لزوما منجر به مرگ مرجان‌ها نمی‌شود، چرا که مرجان‌ها در بازه زمانی طولانی قابلیت بازیابی دارند اما آن‌ها را بیش از حد آسیب‌پذیرتر می‌کند.
دکتر "اندی دیتزل" نویسنده سرپرست این بررسی جدید از مرکز ARC در مرکز مطالعات مرجان‌ها در دانشگاه جیمز کوک کوئینزلند می‌گوید تاریخچه درازمدت از جزییات تغییرات جمعیت مرجان‌ها وجود ندارد.
او می‌گوید: ما تغییرات ابعاد و اندازه‌های کلونی را مورد بررسی قرار دادیم، زیرا بررسی‌های جمعیتی برای درک جمعیت‌شناسی و ظرفیت تولیدمثل مرجان‌ها مهم است.
یافته‌های دیتزل و همکارش، کاهش جمعیت مرجان‌ها و همچنین در ابتدای سال جاری پدیده سفیدشدگی دیگری روی سد بزرگ مرجانی را نشان می‌دهد. نویسنده همکار این تحقیق، پروفسور "تری هیوز" از مرکز تحقیقات مرجان‌ها می‌گوید: ما تعدادی از مرجان‌های کوچک، متوسط و بزرگ در سد بزرگ مرجانی پیدا کردیم که از سال‌های دهه ۹۰ میلادی بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته بودند.
پروفسور هیوز می‌گوید: این کاهش هم در آب‌های کم‌عمق و هم در آب‌های عمیق و در بین همه گونه‌های مرجانی رخ داده اما به وِیژه در بین مرجان‌های شاخه‌ای و میزی‌شکل مشهود است. این مرجان‌ها شدیدترین میزان تاثیر را از دمای بی‌سابقه هوا متحمل شده‌اند که پدیده سفیدشدگی گسترده سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ را فعال کرده بود.
مرجان‌های شاخه‌ای و میزی‌شکل، ساختار مهمی را برای زیستگاه ساکنان صخره‌های مرجانی نظیر ماهی‌ها فراهم می‌کنند. از دست رفتن این مرجان‌ها به معنی از دست رفتن زیستگاهی است که به سهم خود از فراوانی ماهی‌ها و تولیدات ماهیگیری در محدوده صخره‌های مرجانی می‌کاهد.
دکتر دیتزل می‌گوید یکی از اصلی‌ترین پیامدهای تغییر ابعاد مرجان‌ها، تاثیر آن بر بقا و تولید مثل آن‌هاست. او می‌گوید: یک مجموعه سرزنده مرجانی، از میلیون‌ها مرجان کوچک و بزرگ - مادران بزرگی که اغلب لاروها را تولید می‌کنند- تشکیل شده است.
این یافته‌ها همچنین میزان قابلیت بازیابی سدبزرگ مرجانی را نشان می‌دهد. انعطاف‌پذیری و استقامت آن‌ها در مقایسه با قبل به مخاطره افتاده است، زیرا مرجان‌های کودک و مرجان‌های بزرگسال با قابلیت تولیدمثل زیاد، کمتر شده‌اند.
نویسندگان این مقاله می‌گویند بحران اقلیمی، تکرار و تناوب اختلال در صخره‌های مرجانی (از جمله موج گرمایی دریایی) را افزایش می‌دهد. این بررسی وخامت شدید وضع کلونی‌های مرجانی را در بخش شمالی و مرکزی سد بزرگ مرجانی، ناشی از پدیده سفیدشدگی در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ ثبت کرده و نشان می‌دهد که بخش جنوبی دیواره بزرگ مرجانی نیز تحت تاثیر درجه حرارت بی‌سابقه اوایل سال ۲۰۲۰ بوده و در معرض خطر قرار گرفته است.
نویسندگان این مطالعه می‌گویند: زمانی برای از دست دادن باقی نمانده، ما باید به سرعت تولید گازهای گلخانه‌ای را به شدت کاهش دهیم.
به نوشته روزنامه ایندیپندنت، با وجود شواهد موجود مبنی بر وضعیت وخیم آب‌وهوایی، "اسکات موریسون" نخست وزیر استرالیا به دنبال همه‌گیری کرونا قول احیای طرح ملّی گاز را داده است.
این تحقیق در مجله مجموعه مقالات انجمن سلطنتی Proceedings of the Royal Society B منتشر شده است.
