فرهنگ اسلامی پر از آموزههایی است که انسانها را به وحدت فرا میخواند و از پراکندگی نهی میکند؛ چنانچه پیامبر اسلام نیز تمام دوران زندگی خویش بر این مسأله همت گماشت.
در کارنامه درخشان پیامبر اکرم (ص) آثار بزرگی از تلاش و فعالیت های دقیق و عمیق برای هموار ساختن راه های وحدت و یک دلی و اتحاد و پیوستگی مسلمانان مشاهده میشود.
پیامبر اکرم (ص) سعی داشتند که اقوام و اقشار و ملل مختلف را به صورت «پیکر واحد» با هم متحد و منسجم سازد و از هر گونه تفرق و تشتت باز دارند.
شکوه و عظمت فرهنگ و تمدن اسلامی نیز حاصل وحدت و یکپارچگی مسلمانان در زمان پیامبر (ص) است اما با گذشت زمان، مسلمانان متفرق شدند و در مسائل عدیده اختلاف جستند و در پی این اختلافات، خصومتها، جنگها و هتک حرمتها پدید آمد و وحدت و یکدلی مسلمانها به تزلزل و سستی تبدیل گشت.
با ورق زدن مختصر تاریخ اسلام، دیدیم که در هر جا مسلمانان پیشرفتی داشتهاند، در سایه وحدت بوده است و هرکجا انحطاط و سقوط کردهاند، اغلب به دلیل تفرقه و پراکندگی از حول محور اسلام و کشیدن حصارهای تعصب میان خود بوده است.
همواره دشمنان یهودی و صلیبی از پیشرفت مسلمانان به خشم آمده و کوشیدهاند که شکاف بین مسلمین و تعصبات حاکم بر آنان را تقویت کنند و با جدا کردن آنان از یکدیگر آنها را در هم بشکنند.
ضرورت حفظ وحدت در سایه سیره عملی پیامبر(ص)
هفته وحدت بهانه ای فراهم می کند تا بتوانیم به مکتب اعتقادی و عملی پیامبر رحمت اقتدا کرده و همچون همیشه، خوشه چین خرمن معرفت هدایتگری باشیم که «وحدت» یکی از میراثهای ارزشمند ایشان است.
خاتمالانبیاء(ص)، به عنوان معمار وحدت در جامعه اسلامی، از سوی خداوند مأمور به تشکیل امت واحده بودند و ایجاد چنین ظرفیتی جز با همدلی و همراهی اعضای جامعه اسلامی ممکن نمی شد.
حضرت محمد (ص) پس از بعثت، مأمور به ابلاغ سه آیه قرآن با محوریت وحدت به مسلمانان شدند؛ به طوری که در آیه ۱۰ سوره حجرات بر وحدت در جامعه ایمانی تأکید دارد و در این آیه مبارک آمده «در حقیقت مؤمنان با هم برادرند؛ پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید؛ امید که مورد رحمت قرار گیرید».
در واقع حضرت محمد (ص) در هجرتشان به مدینه بحث عقد اخوت را با قرائت این آیه میان مهاجر و انصار مطرح کردند.
دومین وحدتی که پیامبر اکرم (ص) مأمور به اجرای آن بود، وحدتی فراگیر در جامعه اسلامی به شمار میآمد.
در حقیقت بیم آن میرفت که پس از رحلت نبی اسلام، جامعه به تشتت و فرقهگرایی دچار شود و چون ایشان به واسطه علم الهی بر مخاطرات آینده آگاه بودند، در مسیر تحقق این وحدت فراگیر تلاشهای بسیاری را منظور داشتند.
این آیه نیز بر همین ضرورت تاکید دارد که «و همگی به ریسمان خدا، قرآن و اسلام، و هرگونه وسیله وحدت، چنگ زنید، و پراکنده نشوید! و نعمت (بزرگِ) خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهای شما، الفت ایجاد کرد، و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید! و شما بر لب حفرهای از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد؛ این چنین، خداوند آیات خود را برای شما آشکار میسازد؛ شاید پذیرای هدایت شوید» (سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۰۳).
وحدت میان پیروان ادیان مختلف الهی سومین رویکرد همگرایانهای بود که پیامبر مأمور به اجرای آن شدند؛ به طوری که در قرآن کریم آمده «سخنی که میان ما و شما یکسان است؛ که جز خداوند یگانه را نپرستیم و چیزی را همتای او قرار ندهیم؛ و بعضی از ما، بعضی دیگر را -غیر از خدای یگانه- به خدایی نپذیرند.»
هرگاه (از این دعوت) سر باز زنند، بگویید: «گواه باشید که ما مسلمانیم». بنابر این اساس دعوت پیغمبر اکرم (ص) بر وحدت امت حول سه دعوت ایمانی، دعوت اسلامی و دعوت توحیدی استوار است.
انسجام اسلامی امروز بیش از هر زمانی مورد نیاز جهان اسلام است؛ بنابر این به رغم وجود اختلافات میان مذاهب اسلامی در طول تاریخ، اگر به این مهم توجه شود که پیروان ۲ مذهب شیعه و سنی برادر یکدیگر هستند و امت اسلامی همواره در کانون توجه جهانیان قرار دارد و اگر وحدت تنها در شعار باشد، چیزی جز مضحکه دشمنان، سودجویان و تفرقه انگیزان نخواهد بود.
بنابر این مسلمانان مادامی که پیرو دین واحد، پیامبر واحد و کتاب واحد هستند، باید این رابطه دینی را حفظ کنند و از تفرقه بپرهیزند؛ در غیر این صورت دامن زدن به اختلافات، از شکوه و عظمت جهان اسلام خواهد کاست.
دستیابی به یک وحدت حقیقی که بتواند موضعی واحد و محکم متشکل از قدرت کل جهان اسلام را سامان دهد، ضروری است.
حفظ منافع و امنیت کشورهای اسلامی در پناه یکپارچگی ملل و دولت های آن هاست و هویت اجتماعی- فرهنگی آن ها ایجاب می کند تا مذاهب اسلامی دوشادوش یکدیگر برای حفظ کیان اسلام بپاخیزند و در پرتو اتحاد و انسجام، بتوانند به مقابله با رقبای زورمند و پُرتوان خود برخیزند و در برابر قدرت های جهانی قد علم کنند.
این در حالی است که از ابتدای بعثت پیامبر (ص) و تأکید آن حضرت بر وحدت مسلمانان، دشمنان همواره به روش های مختلف در صدد ضربه زدن به اسلام هستند.
به خصوص در دهه های اخیر شاهد اهانت به پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) از سوی دشمنان اسلام به روش های مختلف با شعار«آزادی بیان» هستیم.
سران کشورهای اسلامی تصور میکنند موضوع وحدت جهان اسلام یک موضوع شعاری و تصنعی است؛ اما اتفاقات رخ داده در کشور فرانسه و توهین به ساحت پیامبر اکرم (ص) به نام حمایت از آزادی بیان، نشان دهنده ضرورت توجه و تمرکز هر چه بیشتر جهان اسلام به مساله وحدت است.
به طوری که برخی مسوولان استان البرز نیز با محکوم کردن اقدامات خبیثانه این کشورها و حمایت سران آن کشورها از این اقدامات، بر ضرورت وحدت در بین مسلمانان تاکید کرده اند.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان البرز می گوید: مسلمانان با اتحادی که دارند باید استکبارستیزی را به نمایش بگذارند؛ به خصوص با گناه بزرگ و نابخشودنی یک نشریه خبیث فرانسوی که با توهین در چهره نورانی حضرت محمد (ص) انجام داد، بار دیگر عناد و خباثت جامعه غرب را نسبت به جهان اسلام آشکار ساخت.
حجت الاسلام والمسلمین علی دشتکی افزود: پس امروز ضمن محکوم کردن برای استکبار ستیزی، نیاز است مسلمانان با هم متحد شوند که هفته وحدت یادگاری خوبی است که امام خمینی (ره) از خود به جا گذاشتند و این هفته را هفته وحدت بین تمام مسلمانان نامگذاری کردند و امروز وحدت در ایام ولادت پیامبر رحمت و مهربانی ضرورتش بیشتر احساس می شود.
مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان البرز نیز گفت: پیامبر اکرم (ص) فخر آسمان و زمین و پیامآور رحمت و و حدت در بین مسلمانان است و در سراسر عمر پر برکتشان نوید دهنده برادری و دوستی در جامعه اسلامی بودند.
سلیمان رستمیان افزود: پیامبر عظیم الشأن اسلام در عصر تاریکی و جهالت آن روز جامعه، متعالی ترین دستورات را برای جامعه بشری به ارمغان آورد و امروز مسلمانان می بایست با به کارگیری این دستورات و پیروی دقیق از فرامین و سیره آن رسول گرامی (ص) جامعه اسلامی را به قلل رفیع افتخار و عزت نایل سازند.