منصور شیشهفروش افزود: این تالاب در گذشته از سه منبع آبی شامل رودخانه زایندهرود، رودخانه زرچشمه از کوههای جنوبی شهرضا و رودخانه ایزدخواست از استان فارس تامین میشده است. کمآبیهای چند سال گذشته و قطع جریان زایندهرود از سال ۶۶ در پی کمبود آب، بارش و خشکسالی، احداث سد رودخانه ایزدخواست در سال ۷۷ و رها نکردن حقابه تالاب از این سد، تخریب گیاهی و چرای بیرویه شتر و بز و تردد ماشینآلات و موتور در این منطقه مشکلات زیستمحیطی بسیاری برای تالاب به وجود آورده است. گاوخونی سال ۷۵ تحت پوشش کنوانسیون رامسر قرار گرفت و به عنوان پیکره بزرگ منحصر به فرد، نقش مهمی در تغذیه آبهای زیرزمینی و کنترل سیلاب داشت.
وی نگهدای و تثبیت مواد غذایی و دارا بودن زیستگاههای متعدد گونههای گیاهی و جانوری باارزش را از جمله ویژگیهای این جاذبه بزرگ طبیعی برشمرد و گفت: این تالاب در گذشته زیستگاه مناسبی برای میش و قوچ و بالغ بر ۲۵ هزار قطعه پرنده بود که الان جز تعداد محدود، خبری از آنها نیست. این جاذبه و زیستگاه طبیعی باارزش و بینالمللی نیازمند طرح جامع احیای تالاب با هدف حفاظت از اکوسیستم و تقویت مدیریت آن است. با خشک شدن ۹۶ درصدی تالاب گرد و غبار میتواند تا شعاع ۵۰۰ کیلومتر برسد و چند استان دیگر را هم بگیرد.
مدیر کل مدیریت بحران اصفهان گفت: تابستان امسال چند نوبت پدیده گرد و غبار در استان مشاهده و مقرر شد منابع طبیعی اقدامها و هماهنگیهای لازم را برای مطالعات ۵۰ هزار هکتار از این مجموعه در طرحهای بیابانزدایی و کنترل بیایان در دستور کار قرار دهد. طرح مدیریت روانآبها در سطح ۴۰۰ هکتار از تالاب و کشت گیاهان و درختانی نظیر درمنه و تاغ برای جلوگیری از فرسایش بادی در دستور کار قرار دارد، همچنین در اطراف ورزنه هم منابع طبیعی نسبت به اجرای طرحهای نهالکاری و کاشت گونههای گز و تاغ اقدام کرده تا از حرکت کویر به شهر ورزنه جلوگیری کند.
شیشهفروش با اشاره به بازدید اخیر از این تالاب و جمعبندی اقدامهای لازم برای احیای آن گفت: از سازمان حفاظت محیطزیست درخواست میشود تا مانند دریاچه ارومیه برنامه جامع احیای تالاب بینالمللی گاوخونی را در دستور کار خود قرار و اعتباراتی برای این منظور اختصاص دهد. از سازمان جنگلها و مراتع درخواست داریم اعتباراتی برای اجرای طرحهای کنترل بیابان و نهالکاری در آن منطقه تامین کند. از وزارت نیرو هم میخواهیم در کارگروه احیای زایندهرود، موضوع احیای تالاب گاوخونی را پیگیری کند.
تالاب بینالمللی گاوخونی واقع در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالابهای ایران محسوب میشود و در طول تاریخ علاوه بر ایجاد فضای فرحبخش در شرق اصفهان، مامنی برای پرندگان مهاجر و جانوران آبی و منبع درآمد و آسایش ساکنان این منطقه بوده است.