مرتضی عزتی درباره سرنوشت بازار ارز پس از انتخابات ریاست جمهوری امریکا و برنده شدن بایدن در این انتخابات، اظهار داشت: بخشی از افزایش نرخ ارزهای خارجی مانند دلار به علت عوامل غیراقتصادی از جمله عوامل سیاسی و انتظاراتی بوده است. در ایران اگر فقط عوامل اقتصادی بر روی نرخ ارز دخیل بودند، قیمت دلار نباید به بیش از ۱۵ هزار تومان میرسید.
وی ادامه داد: در این مدت به هر حال سایر عوامل بر بازار ارز دخالت داشتند و تاثیرگذار بودند به ویژه برخی از عوامل خارجی و سودجویان و فرصت طلب که جو را برای سوء استفاده مناسب دیدند و به شیوههای مختلف مانند جوسازی در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی به افزایش قیمت دلار دامن زدند. البته انتظارات منفی که ذهن مردم و فعالان اقتصادی وجود داشت، باعث افزایش بیسابقه نرخ دلار شد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در هفته گذشته با احتمال پیروزی بایدن ریزش نرخ دلار آغاز شد، ادامه داد: درست که بانک مرکزی میگوید سیاستهای دولت هم در کاهش نرخ دلار موثر بوده ما هم آن را انکار نمیکنیم و حتی سیاستهای قوه قضاییه که با افراد سودجو مقابله کردند هم در این کاهش نرخ دلار موثر بوده اما در سه روز گذشته افزایش آرای بایدن نسبت به ترامپ مسجل شد، تاثیر عامل خارجی بر کاهش نرخ دلار بیشتر شد و سه روز گذشته اقدام خاصی جز این عامل رخ نداده که باعث ریزش نرخ ارز در بازار شود.
عزتی افزود: بسیاری از فعالان اقتصادی و مردم در ایران تصور میکنند که ترامپ بوده که فشارهای شدید علیه ایران اعمال می کرده و اگر فرد دیگری به عنوان رییس جمهور امریکا انتخاب شود فشار بر روی ایران کاهش می یابد. در کنار این تجربه نشان داده است که دموکراتها تندروی کمتری بر روی ایران و کشورهای دیگر داشتند و براساس این تجربه که به احتمال قوی تکرار میشود، فشارهایی که بایدن و همراهانش خواهند داشت کمتر از دوره ترامپ خواهد بود.
وی در حال حاضر این انتظار حاکم شده و به طبع آن بر فعالیها و آیندهنگری همه فعالان اقتصادی و مردم اثرگذار است، گفت: امروز می بینیم که برای ارز آتی با نرخ ۲۰ هزار تومان هم مشتری وجود ندارد و احتمالا با نرخ ۱۸ هزار تومان هم دلار مشتری نخواهد داشت. این پیام را میدهد که انتظار فعالان اقتصادی این است که نرخ دلار به کمتر از ۲۰ هزار تومان میرسد.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا این ریزش نرخ ارز مقطعی است یا تا چه زمانی ادامه دارد، اظهار داشت: معتقدم جو حاشیهای ممکن است در کوتاه مدت نرخ دلار را به ویژه در فروشهای آتی تا ۱۵ هزار تومان هم کاهش دهد. اما در واقعیت، پس از اینکه آقای بایدن اعلام کند که رییس جمهور شده و بر صندلی تکیه کند نرخ ارز تا حدودی به تثبیت میرسد و ممکن است در این مدت نرخ ارز با شکایت جمهوری خواهان نوسانانی داشته باشد. اما به هر حال نرخ ارز بسیار کمتر از ۲۶ هزار تومان روزهای گذشته خواهد بود.
وی ادامه داد: اگر بایدن سیاستهای مثبتی در مقابل ایران اعلام کند و نه حتی برگشت به برجام و در حد گفتمان برای مصالحه، احتمال اینکه دلار در نرخ کمتر از ۱۵ هزار تومان تثبیت شود، وجود دارد. اگر بایدن راه ترامپ را در پیش نگیرد نرخ دلار هیچ وقت به ۳۰ هزار تومان برنمیگردد.
عزتی درباره علت عدم حرکت نرخ دلار نیمایی یا ریزش نرخ دلار در بازار آزاد، گفت: یک قاعده کلی در ذهن فعالان اقتصادی وجود دارد مبنی بر چسبندگی قیمتی. برخی از فعالان اقتصادی دلار را با نرخ ۲۵ هزار تومان خریداری و معامله کردهاند و یا مابه ازایی بابت ۲۵ هزار تومان دادهاند، حالا حاضر نیستند کمتر از آن بفروشند.
این کارشناس اقتصادی افزود: مشابه آن در بازارهای دیگر هم وجود دارد. برای مثال واردکنندهای کالایی را با نرخ ۲۵ هزار تومان وارد کرده حالا که نرخ دلار به ۲۰ هزار تومان رسیده در برابر کاهش قیمت مقاومت میکند. فکر میکند در این معامله ضرر خواهد کرد این در حالی است که وقتی با دلار ۲۰ هزار تومان کالایی را به فروش برساند با همان دلار ۲۰ هزار تومان هم نسبت به واردات دوباره اقدام میکند.
وی تاکید کرد: بنابراین شاید مهمترین عاملی که اجازه ندهد علی رغم خواسته دولت دلار ریزش و افت قابل توجهی داشته باشد همین موضوع چسبندگی قیمت است.