رسانههای بینالمللی از چند روز پیش نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را به نفع «جو بایدن»، نامزد حزب دموکرات اعلام کرده و گفتهاند که او اکنون رئیسجمهور منتخب ایالات متحده آمریکا است؛ اما «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور مستقر آمریکا از پذیرش این نتیجه اجتناب کرده است.
با آنکه پذیرش نتیجه انتخابات جزو الزامات حقوقی برای معرفی یک نامزد به عنوان رئیسجمهور آمریکا نیست، شبههافکنیهای ترامپ در نتیجه انتخابات باعث ایجاد این شبهه میشود که از الان تا 20 ژانویه 2021 که تاریخ تحلیف رئیسجمهور جدید آمریکا است چه اتفاقی خواهد افتاد.
در این گزارش به بررسی چالشهایی خواهیم پرداخت که آرا مردمی آمریکا ممکن است در هفتههای آینده با آنها مواجه شوند.
آیا انتخابات به پایان رسیده است؟
رسانهها بر مبنای ارزیابیهایی که از آرا شمارششده انجام دادهاند «جو بایدن» را برنده انتخابات ریاستجمهوری آمریکا اعلام کردهاند. این برآورد بر این اساس انجام شده که حاشیه اختلاف بایدن در تعداد کافی از ایالتها، به قدر کافی زیاد هست که بتوان پیشبینی کرد او 270 رأی الکترال لازم برای رسیدن به کاخ سفید را در اختیار خواهد داشت و ترامپ، مسیری برای سد کردن این پیروزی نخواهد داشت.
با این حال، از لحاظ قانونی، نتایج آرای ایالتها تا زمانی که در تک تک این ایالتها مورد تأیید قرار نگیرند رسمی نیستند. هر ایالت، ضربالاجل متفاوتی با ایالت دیگر برای اعلام نتیجه رسمی آرا دارد. با این حال در همه ایالتها این فرایند باید تا روز 14 دسامبر به پایان رسیده باشد. در این تاریخ، الکتورهای انتخابشده توسط نمایندگان حزب دیدار کرده و رأی خودشان به نامزد رئیسجمهور را به صندوق میاندازند.
آیا ترامپ میتواند قبل از تأیید آرا در آنها تغییر ایجاد کند؟
دونالد ترامپ گفته تیم حقوقی او در حال طرح شکایتهایی در ایالتهای مختلف برای پیگیری «تخلفات» و «تقلبهای» انتخاباتی است و ابراز امیدواری کرده که در برخی ایالتها، تخلفاتی مشاهده شدهاند که تکاندهندهاند و میتوانند نتیجه انتخابات را به سود او تغییر دهند.
آیا ترامپ میتواند چنین کاری انجام دهد؟ بسیار بعید است. جو بایدن در ایالتهای کلیدی که ترامپ به آرای الکترال آنها نیاز دارد، دهها هزار رأی با ترامپ فاصله دارد و از لحاظ آرای کلی مردمی هم 4 میلیون رأی بیشتر از ترامپ آورده است. ترامپ برای از بین بردن این حاشیههای اختلاف باید قضات را متقاعد کند که این آرا، غیرقانونی بودهاند.
ترامپ تا به حال هیچ دلیل قانعکنندهای برای اینکه چرا معتقد است تخلفات انتخاباتی موجبات باخت او را فراهم کرده ارائه نکرده است. دلایل مورد استناد او تا به حال بر مواردی مانند غیرقانونی بودن شمارش آرا بعد از سوم نوامبر، ثبت برخی آرا به اسم کسانی که سالها قبل مردهاند و رأیدهی پستی متمرکز بوده است. از میان همه این دلایل، شاید رأی دادن مردهها قابل شکایت است که آن هم به نظر نمیرسد قادر به ایجاد تغییر بنیادین در نتیجه انتخابات در ایالتها باشد.
رسانههای آمریکا هم به همین موضوع اشاره کردهاند. به عنوان مثال روزنامه نیویورکتایمز به نقل از کارشناسان مسائل حقوقی نوشته شکایتهایی که ترامپ تنظیم کرده بنیانهای حقوقی مستحکمی ندارند و حتی اگر قابلیت پیگرد داشته باشند به اندازهای نیستند که بتواند رأی را به نفع ترامپ برگردانند. در حال حاضر هم دستکم دو مورد از شکایتهای ترامپ رد شدهاند.
آیا بازشماری آرا به داد ترامپ میرسد؟
بازشماری آرا یک روند معمول در انتخابات آمریکا است و بسیاری از ایالتها قوانینی دارند که شرایط مربوط به بازشماری آرا را مشخص میکنند. به عنوان مثال در ویسکانسین، چنانچه حاشیه اختلاف یک نامزد انتخاباتی با نامزد دیگر کمتر از 1 درصد باشد، نامزد بازنده حق دارد خواستار بازشماری آرا شود. در جورجیا، اگر این اختلاف 0.5 درصد باشد، نامزد بازنده میتواند درخواست بازشماری بدهد. در پنسیلوانیا اگر این رقم کمتر از 0.5 درصد باشد، آرا به طور خودکار بازشماری میشوند.
بازشماری آرا به معنی این نیست که اشکالی در شمارش اولیه وجود داشته، بلکه روشی است برای اطمینان از دقت نتایج در رقابتهای نزدیک. با این حال، تغییر نتیجه رأیگیری در بازشماری بسیار نادر است. پایگاه FairVote گزارش داده بین سالهای 2009 تا 2019، 5788 انتخابات در سطح ایالتی برگزار شده که 31 مورد آنها بازشماری شدهاند. با این حال، تنها در 3 مورد از آنها نتایج برگشتهاند. این پایگاه گزارش داده در انتخاباتی که تعداد آرا زیاد است، احتمال کمتری دارد بازشماری به تغییر نتیجه منجر شود. در انتخابات ریاستجمهوری معمولاً نرخ مشارکت بالا است.
حتی «اسکات واکر»، فرماندار جمهوریخواه سابق ویسکانسین هم اذعان کرده بازشماری آرا در این ایالت بعید است بتواند برتری 20 هزاری جو بایدن در این ایالت را برگرداند.
محافظهکاران دست برتری را در دیوان عالی دارند. این به ترامپ کمک میکند؟
عدهای مدعی هستند اینکه در حال حاضر 6 نفر از 9 قاضی دیوان عالی را محافظهکاران تشکیل میدهند میتواند به ترامپ برای برنده شدن کمک کند. اینکه اکثریت اعضای دیوان عالی را افراد بسیار محافظهکار و منصوبان ترامپ تشکیل میدهند مسئلهای درست است اما به چند دلیل بعید است که آنها کسانی باشند که بخواهند نتیجه انتخابات را مشخص کنند.
نخستین دلیل، همانطور که در بالا هم اشاره شد این است که ترامپ دلایل محکمهپسندی برای به چالش کشیدن آرا در اختیار ندارد. او تا کنون هیچ سند متقنی درباره ادعاهایش مبنی بر تخلف در انتخابات ارائه نکرده، بناراین اصلا بعید است که شکایتهای او به مرحله اظهارنظر دیوان عالی برسد.
در حال حاضر تنها یک پرونده پیش روی دیوان عالی قرار دارد. در این پرونده این شکایت مطرح شده که آیا آرا ایالت پنسیلوانیا که قبل از روز رأیگیری به صورت پستی اراسال شدهاند و در روزهای بعد از انتخابات میرسند بایستی شمارش شوند یا خیر. با آنکه سه نفر از قضات این دادگاه گفتهاند که این آرا قابل شمارش نیستند به نظر نمیرسد تعداد اینگونه رأیها به اندازهای باشد که آرای الکترال پنسیلوانیا را به ترامپ برگرداند.
چرا رسانهها آرای الکترال بایدن را کم کردهاند
در روزهای گذشته یک ادعا که در فضای مجازی مطرح شده این بوده که رسانههایی مانند بیبیسی، سیانان یا شبکه خبری ایبیسی آرای الکترال بایدن را ابتدا 290 رأی الکترال اعلام کردهاند اما بعدا آن را به 279 رأی الکترال کاهش دادهاند. امروز حتی برخی گزارش دادهاند که پایگاه RealClearPolitics که پایگاه معتبری در زمینه رصد اخبار انتخابات است رأی الکترال بایدن را تا 259 رأی کاهش داده است. بعضیها هم به ایالتهایی که در نقشه سیانان هاشور خوردهاند اشاره کرده و گفتهاند که سیانان اذعان کرده در این چند ایالت ممکن است نتیجه به نفع ترامپ برگردد.
همه این ادعاها صحت ندارند. در واقع، هیچیک از این رسانهها از نتیجه اولیهای که به نفع بایدن اعلام کردهاند عقبنشینی نکردهاند. با این حال، آنچه مشخص است این است که آرای الکترال «جو بایدن» در برخی رسانهها مانند «بیبیسی»، «سیانان»، شبکه خبری «ایبیسی» و غیره 279 رأی الکترال و در رسانههای دیگری مانند آسوشیتدپرس، روزنامه گاردین و ... 290 رأی الکترال ذکر شده است. در RealClearPolitics رأی الکترال بایدن 259 ذکر شده است.
اما مسئله چیست؟ همانطور که گفتیم مسئله کاهش از آرای الکترال بایدن صحیح نیست و مثلا سیانان هیچوقت تا به حال رأی الکترال نامزد حزب دموکرات را 290 اعلام نکرده که بخواهد آن را تغییر دهد. اما دلیل تفاوت در گزارشدهی رسانهها این است که این رسانهها تیمهای دادهپردازی متفاوتی دارند که برآوردهای خودشان را از شمارش آرا ارائه میدهند و بنابراین، تفاوت در گزارشهای آنها طبیعی است.
مثلا آسوشیتدپرس و گاردین که آرای الکترال بایدن را 290 اعلام میکنند آرای آریزونا را به نامزد حزب دموکرات اختصاص دادهاند در حالی که رسانههایی مانند سیانان که آرای الکترال بایدن را 279 رأی اعلام میکنند با آنکه بایدن را در این ایالت پیشتاز میدانند هنوز آرای الکترال آن را به او اختصاص ندادهاند.
در واقع دلیل این اختلاف در اعلام نتایج نوعی اختلاف در برآورد میان رسانهها است. در پایان کار، اگر برآورد رسانههای گروه اول صحیح باشد آنها از لحاظ سرعت در برآورد بهتر از رسانههای گروه دوم عمل کردهاند و اگر نتیجه برعکس شود، رسانههای گروه دوم در رقابت بر سر «دقت» برنده شدهاند.
برخی از کاربران فضای مجازی هم این روزها مشغول انتشار «نقشه جدید نتایج آمریکا» هستند و میگویند مثلاً سایت CNN ایالات ویسکانسین، میشیگان و پنسیلوانیا که آبی بودند را هاشور زده و به صورت راه راه درآوردهاند. آنها مدعی شدهاند که این مسئله احتمال تغییر نتایج در این ایالتها را نشان میدهد!
این توضیح، کاملاً اشتباه است، زیرا این ایالتها اولاً ناگهان به صورت راه راه در نیامدهاند و ثانیاً هاشور خوردن آنها به معنی احتمال تغییر نتیجه در آنها نیست. در زیر نقشه سیانان توضیح داده شده که ایالتهای هاشورخورده اصطلاحاً ایالتهای flip هستند: یعنی ایالتهایی که دور قبل به کاندیدای حزب جمهوریخواه رأی دادهاند و این دور رأیشان عوض شده و به کاندیدای حزب دموکرات تعلق گرفته است.