عاملی که می‌تواند بروز زخم‌های آفتی را افزایش دهد
زخم‌های آفتی عودکننده یکی از شایع‌ترین ضایعات مخاط دهان است که حداقل ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد جامعه را درگیر می‌کند. این زخمها بسیار دردناک هستند و عوامل مختلفی مثل استعداد ژنتیکی، اختلالات ایمنی، عفونت‌های باکتریایی و ویروسی و ... می‌توانند در ایجاد این آفت‌ها موثر باشند. با این حال تاکنون دلیل قطعی این بیماری مشخص نشده است. هیچ داروی قطعی برای درمان آن در دسترس نیست و درمان افراد مبتلا، معمولا به صورت درمان‌های علامتی است.
از آنجا که زخم‌های آفتی در بسیاری از افراد باعث ناتوانی در کارهای روزمره زندگی می‌شود و کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد، یافتن علت این زخمها ضروری است. مطالعات نشان داده که کمبودهای تغذیه‌ای مثل ویتامین B12، فولات، فریتین و آهن با آفت دهانی مرتبط هستند. به همین دلیل پژوهشگران میزان فولات، فریتین و ویتامین B12 را در بزاق افراد دچار زخم‌های آفتی عودکننده، مورد بررسی قرار دادند. «سولماز پورزارع مهربانی»، «پریا مطهری» و «فاطمه ظاهری»؛ پژوهشگران گروه بیماری‌های دهان، فک و صورت دانشکاه علوم پزشکی تبریز، در انجام این پژوهش مشارکت داشتند.
در این مطالعه تعداد ۶۰ نفر از مراجعین به بخش تشخیص بیماری‌های دهان دانشکده دندان‌پزشکی، انتخاب شدند و به دو گروه افراد سالم و افراد دارای زخم‌های آفتی تقسیم شدند. پس از انجام معاینات بالینی، ۵ سی‌سی از بزاق افراد جمع‌آوری شد. سپس در آزمایشگاه میزان فولات، فریتین، ویتامین B12 نمونه‌های جمع‌آوری‌شده، اندازه‌گیری شد.
بررسی‌ها نشان داد که میانگین بزاقی ویتامین B12 در گروه دارای زخم‌های آفتی، ۵۱ واحد کمتر از افراد سالم بود. همچنین میزان فولات نیز در افراد بیمار ۱۲ واحد کمتر بود. طبق ارزیابی انجام شده، میانگین سطح بزاقی فریتین در افراد مبتلا به آفت، به میزان قابل‌توجهی (حدود ۹۵ واحد) کمتر از افراد سالم بود.
نتایج این مطالعه نشان داد که سطح پایین بزاقی ویتامین B12، فولات و فرتین می‌تواند در افزایش ابتلا به زخم‌های آفتی عودکننده دهانی موثر باشد. به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ برای تایید این موضوع نیاز به انجام کارآزمایی‌های بالینی و حجم نمونه بالا است.
یافته‌های این پژوهش، به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «بررسی سطح بزاقی فولات، فریتین و ویتامین B12 در بیماران مبتلا به زخم‌های آفتی عودکننده» در مجله دانشکده دندان‌پزشکی مشهد؛ منتشر شده است.
