مشخص بود انتقادهای محمدباقر قالیباف به دولت بدون پاسخ نخواهد ماند؛ انتقادهایی که با طعنه همراه بود و «پاستور»، «بهارستان» و «میرداماد» را مقصر اصلی وضع اقتصادی این روزهای کشور دانسته بود. دفتر رئیسجمهور در خیابان پاستور، ساختمان سازمان برنامهوبودجه کشور در میدان بهارستان و بانک مرکزی نیز در خیابان میرداماد واقع شده و همین باعث شد تا اسحاق جهانگیری، محمدباقر نوبخت و عبدالناصر همتی به حملات رئیس مجلس پاسخ دهند. قالیباف روز یکشنبه در نطق پیش از دستور مجلس مهمترین ریشه مشکلات کشور را سوءمدیریت، دست روی دست گذاشتن و ناهماهنگی میان نهادهای سیاستگذار و مجری دانسته بود.
جهانگیری: مردم آنها را حساب نمیکنند
معاوناول رئیسجمهور عصر دوشنبه جلسهای با مدیران ارشد شبکه بانکی داشت؛ پس بهترین فرصت بود تا پاسخ انتقادها را بدهد. اسحاق جهانگیری به سخنان مقام معظم رهبری درباره ضرورت کمک به مسئولان دولت برای حل مشکلات اشاره کرد و لب به انتقاد گشود که «آیا شرایطی از این بدتر هم وجود دارد؟ برخی افراد که خیلی ادعا هم دارند فقط این جملات مقام معظم رهبری را تکرار میکنند و تصور میکنند که دیگران متوجه عملکرد آنها نیستند. هریک از ما در دوران مسئولیتهای مختلف خود کارنامهای داریم و عملکرد ما از حافظه مردم پاک نخواهد شد. اگر میخواهیم مسائل کشور و مشکلات مردم را حل کنیم، جز از طریق تفاهم، انسجام و مشارکت ملی قابل انجام نیست».
جهانگیری پای تحریمها و شیوع کرونا را نیز وسط کشید و گفت در این شرایط عدهای سعی دارند همواره مردم را در فضایی تاریک قرار دهند و نسل جوان را نسبت به آینده کشور و سرنوشت خود نگران کنند. او تلویحا به لحن انتقادی رئیس پارلمان نیز اعتراض کرد و گفت هر مسئول و مدیری ممکن است دچار خطا و اشتباه شود، اما مهم این است که این اشتباهات از طریق نقد دلسوزانه مطرح شود تا امکان اصلاح فراهم شود. معاوناول رئیسجمهور در سال 96 رقیب محمدباقر قالیباف در انتخابات ریاستجمهوری بود و احتمالا این رقابت در سال آینده نیز تکرار شود. شاید ازهمینرو بود که جهانگیری اینگونه گفت: «عدهای در داخل کشور تلاش میکنند به جامعه القا کنند دولت ضعیف است و تصور میکنند اگر دولت را ضعیف و ناکارآمد جلوه دهند، مردم نگاه مثبتی به آنها خواهند داشت؛ اما در حقیقت مردم آنها را اصلا به حساب نمیآورند».
یکی دیگر از انتقادهای رئیس مجلس به دولت این بود: «زندگی و معیشت مردم را نباید به پیروزی یا شکست کسی در کاخ سفید گره زد. باور کنیم کسی که واگن خود را به لوکوموتیو دیگران ببندد، باید منتظر بنشیند تا با آنچه در اختیارش نیست، شادی کند یا عزا بگیرد». جهانگیری نیز اینگونه پاسخ داد: «ترامپ ظالم و زورگو بود و تحریمهای ظالمانهای بر ملت تحمیل کرد و سردار سلیمانی را نیز به شهادت رساند. وقتی چنین فردی در انتخابات ریاستجمهوری رأی نیاورد کاملا طبیعی است که مردم ایران خوشحال شوند؛ اما این به آن معنی نیست که شخص جدیدی که روی کار آمده باید فردی ممتاز و ویژه تلقی شود». او طعنهای دوباره به قالیباف زد و گفت: «وقتی افکار عمومی تصور میکند که ممکن است در شرایط جدید تحریمها از میان برداشته شود، نگاه جامعه نسبت به آینده کشور مثبت میشود؛ اما متأسفانه عدهای از اینکه نظر مردم و افکار عمومی مثبت باشد، ناراحت میشوند و باورشان این است که این جریان ممکن است به نفع فلان گروه باشد». جهانگیری ادامه داد: «مهمترین موضوع این است که اجازه ندهیم از شرایط سختی که کشور و مردم در آن قرار دارند برای تسویهحسابهای سیاسی و جناحی استفاده شود. این ظلم به مردم است که در شرایطی که آنها گرفتار معیشت و مشکلات متعدد هستند، ببینند برخی از مسئولان بهجای همنوایی و همکاری برای حل مشکلات، به دنبال آن هستند که از این فرصت علیه دیگری استفاده کنند». معاوناول رئیسجمهور، دوشنبهشب جلسه دیگری نیز داشت؛ او در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی گفته بود: «زبان مدیران دولت برای پاسخگویی الکن نیست اما شرایط کشور و مردم را در موضعگیریهای خود لحاظ میکنیم و میدانیم که مردم در شرایط سخت کنونی از مسئولان خود انتظار دارند که به فکر زندگی و معیشت آنان باشند نه اینکه سرگرم دعوا و مجادله با یکدیگر شوند؛ چراکه این مسئله گرهی از زندگی آنان باز نمیکند». ماه بعد دولت باید بودجه سال 1400 را به مجلس ارائه کند، جهانگیری درباره آن گفته است: «تجربه من بهعنوان فردی که هم در دولت و هم در مجلس فعالیت کردهام، میگوید بودجه چوب ادب سیاستمداران بهویژه سیاستمدارانی است که تنها شعار میدهند. منابع و مصارف در بودجه کشور موضوعی واقعی است و باید با آن منطقی برخورد کرد. برخی میگویند منابع گمرکی را افزایش بدهیم، کسی که این حرف را میزند نشان میدهد که کمترین آشنایی با اقتصاد ندارد».
تنزل معیشت به کشاکش سیاسی
سخنگوی دولت نیز روز گذشته از خیابان پاستور به انتقادهای بهارستان پاسخ داد. علی ربیعی در جلسه هفتگی خود در پاسخ به این سؤال که چرا دولت بعد از اعلام نتایج انتخابات آمریکا مورد هجمه قرار گرفته است، اینگونه پاسخ داد: «جوری از انتخابات آمریکا حرف میزنند که گویی آمریکا از طریق انتخابات و دموکراسی به ما لطمه زده است. آمریکا نه از طریق انتخابات، بلکه از طریق جنگ و ترور اقتصادی به ما تهاجم کرده است».
او ادامه داد: «تنزلدادن مسئله سلامت و معیشت مردم به موضوع مجادلهها و کشاکشهای سیاسی به مصلحت نظام و مردم و جامعه نیست. دولت خود دست به چنین اقدامی غیرمصلحانه و مغایر با منافع جامعه نخواهد زد. تفسیر نادرست از تلاشهای دولت برای رسواکردن تحریمگران، بهعنوان چشمدوختن به خارج در توسعه اقتصادی کشور، هم ظلم به دولت است و هم ستم به ملت. کسانی که تحریمها را کماهمیت نشان میدهند، ناخواسته به شایستگی مردم ما برای برخورداری از مزایای ارتباطات بینالمللی اهانت میکنند».
سخنگوی دولت همچنین اعلام کرد بنای دولت ایجاد فضای آرام برای همه دلسوزان است که میخواهند از رنج مردم و آلام جامعه بکاهند، بنابراین بهطورکلی، بنا بر عدم پاسخگویی است.
نوبخت: مردم اعانه نمیخواهند
رئیس سازمان برنامهوبودجه کشور هم در نامهای خطاب به رئیس مجلس در واکنش حرفهای رئیس مجلس و اشاره او به پاستور، بهارستان، بابهمایون و میرداماد بهعنوان محل تصمیمات در حوزه مسکن، بورس و... نوشت که اذهان عمومی، بهارستان را به «مجلس» میشناسند و بهعنوان یکی از نمایندگان پیشین مجلس مواردی را به او معروض داشته است. محمدباقر نوبخت در این نامه نوشت: «امروز مردم ایران بهجای اعانه و یارانه، از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت ملی طلب میکنند. مردم ما هنوز بهخاطر دارند که با رفع تحریم میشود سالها شاهد تثبیت نرخ ارز، تورم یکرقمی و رشد دورقمی بود. دولت خواهان هیچ مذاکرهای نیست. رسانههای جهان شهادت میدهند که در سفر قبلی جناب آقای دکتر روحانی، رئیسجمهور محترم به مقر سازمان ملل متحد، بارها ترامپ به انحای گوناگون و از طریق وساطت برخی از رؤسای جمهور کشورهای اروپایی، درخواست مذاکره داشت که قاطعانه رد شد و فقط و فقط موکول به رفع تحریم و شناخت حقوق ملت ایران شد». پیش از این عبدالناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی نیز در واکنش به سخنان رئیس مجلس در نامهای به او نوشت: «برای اطلاع حضرتعالی در دو سالونیم گذشته بانک مرکزی در مقابل فشار حداکثری دولت آمریکا، خط مقدم جنگ اقتصادی علیه کشورمان را مدیریت کرده و با پیروی از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، سد محکمی در مقابل توطئه گسترده آمریکا و همپیمانانش برای فروپاشی اقتصاد کشور بوده است. نباید بانک مرکزی را وارد مباحث سیاسی کرد».