گر چه شیوع ویروس کرونا در دنیا امروز همه چیز را تحت شعاع خود قرار داده و زندگی مردم را تغییر داده است اما چندان هم برای ازدواج جوانان خالی از لطف نبوده به طوری که عروس و دامادها با حذف هزینه های تشریفات و میهمانیهای سنگین مسیر زندگی خود را هموار ساخته اند.
ازدواج در ایران از جمله آیینی است که همواره مورد توجه خانواده ها و به خصوص عروس و دامادها بوده و در هر منطقه با آداب و رسوم خاصی برگزار شده است. این آیین در نقاط مختلف کشور به دلیل توجه خانواده ها به تشریفات همواره با دغدغههای عروس و داماد و خانواده های آنان مواجه بوده است.
هزینه های عروسی گاه اینقدر بالا است که به محل اختلافی برای خانوادههای عروس و داماد تبدیل می شود و پیامدهای روحی و عاطفی منفی برای زوجین به بار می آورد.
اما از اسفند ماه سال گذشته با شیوع ویروس کرونا این آیین تحت تاثیر آن با چالشهایی مواجه بوده، برخی بدون توجه به خطرات کرونا اقدام به برگزاری جشن کرده که پیامد آن ابتلای افراد زیادی در این مراسمها بوده است. برخی نیز جشن میهمانی خود را محدود کرده و به بستگان درجه یک بسنده نموده اند و برخی نیز با برگزاری مراسم در باغ ویلاها و یا فضای باز حاضر نشده اند که جشن خود را برگزار نکنند.
اما در این بین نیز افرادی با غنیمت شمردن فرصت زمان محدودیت کرونایی، مراسم جشن عروسی را بر پا نکرده و هزینه های ناشی از این جشن را برای زندگی خود برنامه ریزی کرده و برخی نیز بخشی از این صرفه جویی ها را به انجمن های خیریه تقدیم کرده اند.
بنابر اعلام ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا از ابتدای سالجاری برگزاری مراسم جشن عروسی به صورت عمومی ممنوع اعلام شد که این امر تصمیم گیری را برای برخی خانوادهها مشکل و با چالش مواجه کرد، چالشی که البته برخی از آن به عنوان فرصت یاد می کنند.
معصومه نظری شهروند اهوازی در مورد ازدواج در دوران کرونا گفت: ازدواج یک سنت نیک الهی است و ما بایستی با الگو گرفتن از زندگی بزرگان دینی شرایط ازدواج را برای جوانان ساده کنیم.
وی گفت: مراسم جشن عروسی آرزوی هر زوج و خانواده آنان است ولی در شرایط کنونی می تواند عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد زیرا حضور یک فرد مبتلا در یک جشن ممکن است به ابتلای همه افراد حاضر در جشن منجر شود به همین دلیل عروس و دامادها بایستی از برپایی مراسم جشن خودداری کنند.
این شهروند اهوازی گفت: بسیاری از افرادی که در این مدت مراسم جشن ازدواج برگزار کرده اند زمینه ابتلای افراد به ویروس کرونا را فراهم کرده اند و حتی در برخی موارد منجر به فوت عروس و داماد و نزدیکان آنان شده است بنا بر این همه ما بایستی با عبرت گرفتن از این موضوع به هیچ عنوان مراسم جشن ازدواج برگزار نکنیم.
وی در عین حال گفت: در شرایط اقتصادی امروز برپایی جشن عروسی برای خانواده ها بسیار سنگین است و ممنوعیت برپایی مراسم ازدواج بهترین فرصت برای عروس و دامادهاست تا بدون تشریفات مراسم خود را برگزار نمایند.
حضور بیش از ۶ نفر در مراسم عقد و عروسی ممنوع
سر دفتر یکی از دفاتر ثبت ازدواج در اهواز با اشاره به کاهش آمار ثبت ازدواج در دوره کرونا نسبت به سال گذشته در این دفتر بیان کرد: همزمانی شیوع ویروس کرونا با گرانی کالاها و لوازم اولیه تشکیل زندگی باعث شده نتوانیم اظهار نظر دقیقی درباره علت کاهش آمار ازدواج کنیم.
سید روح اله موسوی با اشاره به بخشنامه رعایت پروتکلهای بهداشتی در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق گفت: انجام مراحل عقد به صورت محضری و با حضور افراد درجه یک زوجین شامل پدر و مادرعروس و داماد و خود زوج که جمعا" ۶ نفر می شوند صورت می گیرد و حضور افراد غیر موثر جهت ثبت ازدواج و طلاق در دفتر ممنوع است .
موسوی با بیان این که آوردن میهمان برای انجام مراسم و تجمع با شرایط کرونا مشکل ساز است گفت: دراین موارد با تذکر دادن به افراد مورد نظر برای تعداد بیشتر از ۶ نفر از ورود افراد به دفترخانه جلوگیری می کنیم .اگرچه در بعضی مواقع باعث کدورت و ناراحتی بین افراد فامیل زوجین می شود.
وی ادامه داد: کرونا فرصتی را فراهم کرده تا جوان ها با حذف هزینه های مراسم عروسی در تالارها این سنت پسندیده را با سادگی و دور از تجمل انجام دهند. برخی خانواده ها با تاکید به برگزاری جشن عقد وعروسی با بهترین امکانات و انجام همه آداب و مراسم ازدواج راه را برای رسیدن زوج ها به یک زندگی ساده دشوار می کنند.
یکی از مراجعه کنندگان به دفتر ثبت ازدواج که با اشاره به خواست قلبی خود برای انجام مراسم عقد گفت :در حال حاضربرای گرفتن نوبت عقد و ارایه مدارک به این دفتر مراجعه کرده ام و با توجه به شیوع ویروس کرونا و تردد افراد در این محل ترجیح می دهم این مراسم در منزل انجام شود و از آن جا که پدر و مادرم سن بالایی دارند برای سلامتی آن ها تصمیم گرفته ام مراسم به صورت خصوصی و محدود در منزل برگزار شود .
مجید احمدی اضافه کرد:همچنین برای انجام مراسم در منزل به جز افراد درجه یک به عنوان شاهد عقد هیچ میهمان یا برنامه خاصی در نظر نگرفته ایم تا بتوانیم با آرامش بیشتری مراسم عقد را برگزار کنیم و سلامتی کسی را به خطر نیندازیم.
همچنین زوج جوانی که برای تعیین زمان عقد به دفترخانه آمده بودند در گفتوگو با خبرنگار ایرنا گفتند : مدت زمان دو سال است که نامزد کرده ایم و ابتدای سال ۹۹ تصمیم به ازدواج گرفتیم که با شیوع ویروس کرونا و ادامه آن این امربه تاخیر افتاد ولی به پیشنهاد خانواده ها تصمیم به عقد رسمی گرفتیم و می خواهیم زمان جشن را به وقت دیگری موکول کنیم .
این زوج با اشاره به درک خانواده ها از شرایط موجود گفتند : خانواده های ما در زمان جنگ تحمیلی با چالش های مختلفی ازجمله ازدواج روبرو بودند ولی با آگاهی و انتخاب ازدواج آسان و ساده زیستی توانستند از این مراحل عبور کنند و ما با الگو قرار دادن تجربه های آن ها در به دست آوردن یک زندگی سالم سعی می کنم شرایط ازدواج را برای خود آسان کنیم.
توصیه به انجام مراسم ساده
رییس مرکز بهداشت خوزستان با توصیه به انجام مراسم ازدواج به صورت مختصر و ساده گفت: مردم از رفتن به تالار عروسی و گرفتن جشن خودداری کنند و بدون دورهمی و تجمع و ایجاد خطر برای سلامتی دیگران، با گرفتن مراسم ساده به این سنت عمل کنند.
دکتر سید محمد علوی با اشاره به این که ازدواج یک امر مقدس و پسندیده است بیان کرد: شیوع ویروس کرونا مانعی برای ازدواج نیست فقط باید به گونه ای عمل شود که زوج ها درهنگام مراجعه برای انجام آزمایش و خدمات مشاوره قبل از ازدواج در مراکز بهداشتی ، ازتجمع کردن پرهیز کنند و با گرفتن وقت قبلی برای انجام آزمایش پیش از ازدواج و گرفتن جواب اقدام کنند.
وی ادامه داد: نگرانی از آن جایی شروع می شود که تعداد زیادی افراد با تجمع در مراکز بهداشتی و مواجهه و رویارویی با هم شرایطی را به وجود بیاوند که باعث انتقال ویروس کرونا شود.
رییس مرکز بهداشت خوزستان با بیان این که ویروس کرونا در تمامی جنبه های زندگی تاثیرگذار بوده است گفت : باید تلاش کنیم تا این تاثیر در امر ازدواج به حداقل برسد و مردم با حساسیت نسبت به شیوع ویروس کرونا به این سنت الهی بپردازند اما از برپایی مراسم و آداب و رسوم خود در این شرایط پرهیز کنند.
وی با اشاره به آمادگی آزمایشگاهها برای انجام آزمایش قبل از ازدواج بیان کرد: این مراکز با برقراری پروتکل ها، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و زدن ماسک در حال خدمت رسانی به مردم هستند و شرایط مناسبی برای مقابله با شیوع کرونا در این مراکز ایجاد شده است و عروس و دامادها بدون دغدغه به این مراکز مراجعه کنند.
با رفتار هوشمندانه خطر را به فرصت تبدیل کنیم
دکتر امیر حسین زندی جامعه شناس با بیان این که جامعه امروز ما جامعه ریسکی و پر از مخاطره است گفت: انسانی که در قرن بیست ویکم و جامعه پر از مخاطرات زندگی می کند باید خود را برای موقعیتهای پیچیده آماده کرده و رفتار متناسبی را انجام دهد. بدون شک کرونا نه اولین ویروس و نه آخرین ویروسی است که ما را به ناامیدی فرا می خواند و خطر جزء ذات یک جامعه ریسکی و پر از مخاطره است .
وی ادامه داد: با هوشمندانه رفتارکردن ،خطر را نه به یک فاجعه بلکه به فرصت تبدیل می کنیم لذا درست است که کرونا با بسیاری از بحران ها متفاوت است و حوزههای متعدد را درگیر کرده اما این دلیلی نمی شود که جامعه حالت پویایی خود را از دست بدهد. در واقع ما باید هنر زندگی کردن را با توجه به شرایط محیطی بیاموزیم و بپذیریم که زندگی در دوران کرونا نیز رفتارها و قواعد خود را میطلبد.
وی با تاکید بر لزوم ادامه روال طبیعی زندگی در شرایط کرونا گفت: به تاخیر افتادن ازدواج باعث میشود روابط عاطفی به سردی و سنگینی گرایش پیدا کرده وپیامدهای بدی به دنبال داشته باشد لذا گروههای مرجع ،شبکه های اجتماعی، کنشگران و فعالان حوزههای فرهنگی وهمچنین رسانه ها باید در این مساله نقش آفرینی کنند و به خانواده آموزشهای اجتماعی لازم را داده و به ارتقای مهارتهای زندگی آنان کمک کنندو نیز کیفیت زندگی مردم را ارتقا دهند و از این طریق روحیه نشاط ، شادابی و امیدواری را به جامعه برگردانند.
وی افزود : در صورت غالب شدن سایه سنگین کرونا بر جامعه و حاکم شدن ترس و شرایط متاثر از آن، ما با جامعهای فاقد روحیه و نشاط روبرو خواهیم شد و انواع مشکلات اجتماعی به دنبال خواهد آمد.
زندی با اشاره به این که ازدواج پدیده ای از مولفه های خانواده و خویشاوندی است بیان کرد: بدون شک نهاد خانواده به عنوان نهاد اجتماعی تحت تاثیر تغییرات اقتصادی و اجتماعی قرارمی گیرد و از این رو باید برای ادامه حیات، خود را با آن شرایط وفق دهد. خویشاوندی به مثابه هر نهاد اجتماعی دیگر از سویی در ارتباط با جامعه کل و از سوی دیگر در ارتباط با دیگر نهادهای اجتماعی قرار دارد.
وی افزود: این ارتباط متقابل موجب میشود تغییرات ایجاد شده در یکی، دیگری را نیز متاثر کرده و تغییراتی را در آن به وجود آورد؛ مثل همین شرایط کرونایی که تاثیر خود را در اوضاع اقتصادی جامعه ایجاد و باعث به تاخیر افتادن مراسمات ازدواج شده است .
زندی با بیان این که نهاد خانواده با سازگار کردن خود در مجموعه تحولات اجتماعی به حیات خود ادامه داده است گفت: خانواده ها باید بپذیرند که دراین شرایط با کنش منطقی و عقلانی مناسب، زندگی و برنامه ها را ادامه دهند، هرچند به شیوهای متفاوت از قبل باشد چرا که زندگی ادامه خواهد یافت ، پس ما باید به عنوان مثال همین مراسم ازدواج را با توجه به شرایط امروز برگزار کنیم.
این جامعه شناس اظهار داشت: مراسم های ازدواج را می توان با تعداد کمتر برگزار کرد که در این صورت ضمن توجه به سلامت افراد، هزینه های پایین تری را برای عروس و دامادها به همراه خواهد داشت. .
وی ادامه داد: در همین مراسم ما می توانیم تعداد زیادی ازهمان خانواده ها را که قرار بود ،حضوری در مراسم شرکت کنند را به فضای مجازی و آنلاین دعوت کنیم که میتواند یک الگوی نو باشد که در کنار هم بودن را با توجه به اوضاع کرونا به صورت مجازی تجربه کنند.
این جامعه شناس با تاکید بر ضرورت همراهی وهمدلی خانواده ها بیان کرد: خانواده ها شرایط ازدواج را در وهله اول با نگاه سلامت جامعه و بعد هم کاهش هزینه ها برگزار کنند.
وی گفت: نباید از نقش دولت نیز غافل شد و سازمانهای مربوطه، ضمن اتخاذ تدابیر، سازماندهی لازم را در این زمینه انجام دهند والگوهایی که در زمینه سلامت روحی و جسمی خانوادهها است را بکار گیرند، و به اقتصاد خانواده ها کمک کنند.
کاهش آمار ازدواج و طلاق
بر اساس آمار اداره کل ثبت احوال خوزستان درشش ماه نخست سال جاری ۱۹هزارو ۹۸۷ واقعه ازدواج و چهار هزار و ۲۱۳ واقعه طلاق در استان خوزستان ثبت شده است این درحالی است که در مدت زمان مشابه سال قبل ۲۰ هزارو۸۹۸ واقعه ازدواج و چهار هزارو ۶۵۵ طلاق در استان به ثبت رسیده است.
براین اساس آمار ازدواج در استان خوزستان نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۴.۳ درصد کاهش داشته و طلاق نیز حدود ۹ درصد کاهش داشته است.